تفاوت مدل کسب و کار آمازون و علی بابا

 برخی غول‌های تجارت الکترونیک، مانند آمازون (AMZN) و علی‌بابا (BABA)، تنها به واسطه حضور آنلاینشان، به بازیگرانی مطرح در بازار تبدیل شده‌اند. در حالی که آمازون و علی‌بابا هر کدام از ویژگی‌های متمایزی برخوردارند که آن‌ها را منحصراً در رده شرکت‌های تجارت الکترونیک قرار می‌دهد، اما مدل کسب و کار آن‌ها نیز بسیار متفاوت است. آمازون یک خرده‌فروشی بزرگ برای کالاهای نو و دست دوم است و علی‌بابا به عنوان واسطه بین خریداران و فروشندگان فعالیت می‌کند.

مدل کسب و کار آمازون

آمازون که اغلب به عنوان بزرگترن خرده فروشی آنلاین در جهان معرفی می‌شود، از یک مدل کسب و کار با مولفه‌های زیاد استفاده می‌کند. اول از همه، این شرکت به طور مستقیم کالاها را به فروش می‌رساند. درصدی از محصولات از طریق ویترین فروشگاه آنلاین آمازون با اندکی اضافه بها به خریداران ارائه می‌شود و موجودی کالا در شبکه بزرگ انبارهای این شرکت نگهداری می‌شود. اکثر مشتریان با فرض این که محصولات این شرکت ارزانترند و برای خرید و ارسال به راحتی در دسترس هستند، از سایت آمازون دیدن می‌کنند.

علاوه بر فروش مستقیم، آمازون بستری را برای سایر خرده‌فروشان فراهم می‌کند تا محصولات خود را به خریداران بفروشند. محصولاتی که توسط خرده فروشان شریک آمازون به فروش می‌رسند، اغلب چندان متداول نیستند یا این که قیمت خرید بالایی دارند، این موضوع به آمازون اجازه می‌دهد تا از نگاه داشتن موجودی‌های کم گردش که می‌توانند باعث رقیق شدن سود گردند، اجتناب کند. در حالی که آمازون هزینه‌ای را برای شرکای خرده فروش خود جهت فهرست‌بندی اقلام فروش تعیین نمی‌کند، اما این شرکت بخشی از قیمت فروش را به عنوان کمیسیون برمی‌دارد.

آمازون همچنین دارای یک مدل کسب و کار مبتنی بر «عضویت یا حق اشتراک»  از طریق سرویس خود Amazon Prime و همچنین یک خط تولید کوچک لوازم الکترونیکی نیز هست. مشتریانی که دارای اکانت Prime باشند، سالانه مبلغی را پرداخت می‌کنند تا از ارسال رایگان دو روزه یا یک روزه اقلام قابل انتخاب و همچنین دسترسی به رسانه‌های پخش همچون  فیلم و موسیقی دیجیتال  برخوردار شوند. آمازون همچنین از فروش کتاب‌خوان الکترونیکی خود-Kindle- و کتاب الکترونیکی و خرید اپلیکیشن موبایل که به مالکین Kindle پیشنهاد می‌شود، کسب درآمد می‌کند.

مدل کسب و کار علی‌بابا

همانطور که آمازون برای اکثر مصرف‌کنندگان آمریکایی به عنوان غول  تجارت الکترونیک شناخته می‌شود، بازار تجارت الکترونیک چین هم تحت حکمرانی علی‌بابا است. اگرچه این شرکت  با ترکیبی منحصر به فردی از مدل‌های تجاری فعالیت می‌کند، اما کسب وکار اصلی علی‌بابا شبیه eBay است. علی‌بابا به عنوان یک واسط بین خریداران و فروشندگان آنلاین عمل می‌کند و از طریق شبکه گسترده وب‌سایت‌های خود، فروش کالا بین دو طرف را تسهیل می‌کند. وبسایت تائو‌بائو  (Taobao) که در سال 2003 تاسیس شد، بزرگترین فروشگاه اینترنتی و موبایلی چین است که به عنوان یک بازار بدون هزینه عمل می‌کند و در آن فروشندگان و خریدان هیچ هزینه‌ای بابت انجام تراکنش‌ها پرداخت نمی‌کنند. در عوض، فروشندگان در Taobao برای آن که رتبه بالاتری در موتور جستجوی داخلی سایت داشته باشند، مبلغی را پرداخت می‌کنند و این امر موجب کسب درآمد از تبلیغات برای علی‌بابا می‌شود که در واقع شبیه مدل اصلی کسب و کار گوگل است.

با وجود آن که اکثر فروشندگان فعال در وب سایت Taobao ، تجار کوچکتری هستند، اما علی‌بابا شامل فضای اختصاصی برای خرده‌فروشان بزرگتر هم هست. Tmall یک سایت تجارت الکترونی است که توسط علی‌بابا اداره می‌شود و زمینه فعالیت برندهای معروفی از جمله گپ، نایک و اپل را فراهم و از آن‌ها پشتیبانی می‌کند. اگرچه تعداد فروشندگان فعال در سایت Tmall  اندک است، اما علی‌بابا می‌تواند از سپرده‌ها، هزینه‌های سالانه کاربران و کمیسیون‌های فروش که از خرده‌فروشان دریافت می‌شود، کسب درآمد نماید.

علی‌بابا علاوه بر سایت‌های تجارت الکترونیکی خود، به عنوان یک رقیب در سیستم مالی چین ظاهر شده است. برای مقابله با نگرانی‌ مشتریان نسبت به امنیت و اعتبار معاملات که به صورت آنلاین انجام می‌شوند، علی‌بابا Alipay را ایجاد کرد.Alipay  به عنوان یک سیستم پرداخت مطمئن، در صورتی که فروشندگان قادر به تحویل کالاهای فروخته شده نباشند یا از آن خودداری کنند، از خریداران حمایت می‌کند.

علی‌بابا علاوه بر پلتفرم PayPal خود یعنی Alipay، از بازوی تجاری جدیدش یعنی وام دهی خرد برای وام‌گیرندگان فردی نیز کسب درآمد می‌کند.

نکات کلیدی

• آمازون و علی بابا دو غول تجارت الکترونیک هستند که عمدتا بدون داشتن فروشگاه‌های فیزیکی فعالیت می‌کنند.
• آمازون بر فضای خرید آمریکایی تسلط دارد، و علی‌بابا همین کار را در چین انجام می‌دهد.
• آمازون علاوه بر این که محصولات را به صورت مستقیم به فروش می‌رساند‌، به عنوان یک واسطه  برای فروشندگان دیگر نیز عمل می‌کند.
• علی‌بابا ملبغی را از تجار دریافت می‌کند تا رتبه بالاتری را در نتایج جستجو در سایت داشته باشند.