آشنایی با محبوب‌ترین سامانه‌های مدیریت محتوا (CMS)

سامانه‌های مدیریت محتوای مختلفی وجود دارند که هر یک قابلیت‌های مختلفی در اختیار کاربران قرار می‌دهند. در این مطلب قصد داریم به چند موارد از این سامانه‌های مدیریت محتوا و قابلیت‌هایی که ارائه می‌کنند اشاره‌ای داشته باشیم.

1. ماگنولیا

ماگنولیا (Magnolia) به لطف امکانات و قابلیت‌های خاص می‌تواند کمبود دانش فنی در ارتباط با فروش یا تبلیغ محصول را برطرف کند. همچنین به کاربران اجازه می‌دهد تا بازاریابی و تبلیغ مناسبی داشته باشند. در نتیجه سامانه فوق برای شرکت‌هایی که در نظر دارند تمام فرآیندهای تبلیغات را توسط وب انجام دهند گزینه مناسبی است. سامانه فوق قابلیت‌های متعددی همچون تجزیه و تحلیل، بازاریابی خودکار، رسانه‌های اجتماعی، CRM و ERP را ارائه می‌کند.

2. ویبلی

ویبلی (Weebly) نام کمتر شناخته شده در ارتباط با سامانه‌های مدیریت محتوا است، اما یکی از بهترین سامانه‌های مدیریت محتوا در ارتباط با راه‌اندازی سریع یک سایت است. ویبلی اجازه می‌دهد در کمتر از چند دقیق وب‌سایت خود را پیاده‌سازی کنید. از ویژگی‌های مهم این زیرساخت می‌توان به سرعت زیاد در انتشار یا حذف مطالب اشاره کرد.

3. جوملا

جوملا (Joomla) یک چهارچوب مدیریت محتوای آزاد و باز متنی است که مخصوص انتشار محتوای وب است. جوملا در یک چارچوب نرم‌افزاری تحت وب مدل-نما-کنترل‌گر ساخته شده که می‌تواند به‌طور مستقل از سیستم مدیریت محتوا استفاده شود. جوملا به زبان پی‌اچ‌پی نوشته شده‌ و از پایگاه داده مای‌اس‌کیوال استفاده می‌کند. قابلیت‌های جوملا! شامل امکان بارگذاری موقت در حافظه برای بهبود کارایی (caching)، ایجاد فهرست خودکار، ارسال خبر از طریق قالب RSS، ارائه نسخه قابل چاپ، بخش‌های کوتاه خبری، تالار گفتگو، نظر سنجی، تقویم، جستجوی اینترنت و پشتیبانی از زبان‌های متعدد (از جمله فارسی) است. علاوه بر امکانات پایه، افزونه‌هایی (شامل کامپوننت، ماژول، پلاگین، قالب، بسته زبان) هستند که به امکانات جوملا می‌افزایند. بیش از ۱۰٬۲۰۰ افزونه رایگان و تجاری در شاخه رسمی افزونه‌های جوملا وجود دارد. نسخه  بتا 4.0 این محصول اوایل سپتامبر 2020 منتشر شد.

4. پرستا شاپ

پرستا شاپ (PrestaShop‎) یک نرم‌افزار متن‌باز تجارت الکترونیک رایگان است. این نرم‌افزار با زبان اسکریپتی پی‌اچ‌پی نوشته شده‌ و از مای‌اس‌کیوال پشتیبانی می‌کند. پرستاشاپ در حاضر توسط ۲۵۰٫۰۰۰ فروشگاه اینترنتی در سراسر جهان استفاده می‌شود و به ۶۰ زبان دنیا در دسترس است. قالب پرستاشاپ قالب پرستاشاپ ، از جمله قالبهای راه اندازی فروشگاه اینترنتی است. این نوع قالبها به همه افراد بدون اینکه دانش کد نویسی داشته باشند، یاری میدهد تا کسب و کار آنلاین خود را راه اندازی کنند. از جمله امکانات پرستاشاپ می‌توان ایجاد تعداد نامحدود ویژگی، ترکیبات و تصاویر محصول را میتوان نام برد. منظور از ویژگی مواردی مثل برند، استایل، گارانتی و ... است. ویژگی های قالب فروشگاهی پرستاشاپ افزود. از قابلیت‌های شاخص آن می‌توان به افزودن نامحدود ترکیبات مثل رنگ بندی، سایز و ...، نامحدود تصاویر محصول، مشخص کردن وضعیت هر محصول(جدید، دست دو، تعمیری)، فروش خدمات فیزیکی و دیجیتالی، طراحی، فهرست گلوله‌ای، واکنش‌گرا و ریسپانسیو بودن و.... اشاره کرد.

5. تایپو 3

تایپو۳ (TYPO3) یک سامانه مدیریت محتوا مبتنی بر PHP است. این برنامه یک نرم‌افزار آزاد است و تحت پروانه جی‌پی‌ال منتشر می‌شود. این برنامه را می‌توان روی تعدادی سرویس‌دهنده وب نظیر آپاچی و آی‌آی‌اس و همین‌طور بر روی چندین سیستم‌عامل مختلف از جمله لینوکس، ویندوز، فری‌بی‌اس‌دی، مک اواس ده و اواس/۲ اجرا کرد. در کنار دروپال، جوملا! و وردپرس، TYPO3 از جمله پراستفاده‌ترین سامانه‌های مدیریت محتوای آزاد است، با این حال این برنامه در اروپا و خصوصاً کشورهای آلمانی‌زبان، بیش از سایر نقاط دنیا شهرت دارد. این برنامه بسیار انعطاف‌پذیر است و می‌توان آن را با توابع جدید و بدون نوشتن کد گسترش داد. این برنامه تا کنون به بیش از ۵۰ زبان ترجمه شده و از یک سیستم محلی‌سازی توکار بهره‌مند است.

6. آلفرسکو

آلفرسکو یک سیستم نرم‌افزار جامع برای نگهداری اسناد و مطالب با فرمت‌های گوناگون می‌باشد. این سیستم در سال ۲۰۰۵ میلادی در کشور آمریکا توسط جان نیوتن و جوهان پاول پا به عرصه حضور نهاد. آلفرسکو یک سیستم نرم‌افزار متن باز است که در حال حاضر به عنوان بزرگترین شرکت مدیریت محتوایی متن باز در جهان شناخته می‌شود. کاربران این سیستم به‌طور چشمگیری رو به افزایش می‌باشند، تا سال ۲۰۱۳ با بیش از ۳ میلیون دانلود از ۴۳ کشور در جهان مورد استقبال کاربران قرار گرفته بود چرا که آلفرسکو قدرتی بینظیر به سازمان می‌دهد تا اسناد خود را مدیریت کنند. از خصوصیات سیستم مدیریت اسناد و محتوای آلفرسکو می‌توان به امنیت فوق‌العاده بالا، احراز هویت و دسترسی، کاربر پسند بودن، یکپارچگی، معماری بی نظیر، و بسیاری دیگر نام برد. آلفرسکو می‌تواند بیش از ۲۵۰ نوع محتوا را در خود ذخیره کند که این نرم‌افزار این ادعا را دارد که علاوه بر این ۲۵۰ نوع محتوا اگر نوع‌هایی که توسط کاربرانش معرفی می‌شوند را هم پشتیبانی می‌کند. این نرم‌افزار دارای سه نسخه Alfresco One، Alfresco in the Cloud و Alfresco Community است.

7. دات کلییر

اگر به دنبال وبلاگنویسی هستید نباید از دات کلییر به عنوان یک سامانه مدیریت محتوای قدرتمند غافل شوید. قابلیت‌ها و تنظیماتی که این سامانه مدیریت محتوا ارائه می‌کند شباهت زیادی به وردپرس دارد. Dotclear همچنین قابلیت‌های ویژه‌ای برای انتشار، طبقه‌بندی و مدیریت پست‌ها در وب‌سایت‌ها دارد. این سامانه به شما اجازه می‌دهد تا فید RSS را برای سایت خود به سادگی ایجاد کنید. نکته مهمی که در ارتباط با این پلتفرم باید به آن دقت کنید این است که اجازه می‌دهد محتوای خود را در قالب ساده، اچ‌تی‌ام‌ال یا ویکی منتشر کنید.

8. ImpressPages

ImpressPages یکی از گزینه‌های کمتر شناخته شده در ارتباط با سامانه‌های مدیریت محتوا است که قابلیت‌های قدرتمندی در اختیار وبلاگ‌نویسان قرار می‌دهد. سامانه فوق به کاربر اجازه اضافه کردن عناصر را می‌دهد، در حالی که بیشتر سامانه‌های مدیریت محتوا قادر به انجام این‌کار نیستند. به‌طور مثال، می‌توان به نقشه‌ها و فرم‌ها اشاره کرد که برای برخی از وب‌سایت‌ها کاربردی و ضروری است. داشبور مدرن، طراحی ایده‌آل، رابط کاربری ساخت یافته و کاربری ساده به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد با استفاده از پلتفرم یاد شده تا حد امکان وب‌سایت خود را شخصی‌سازی، زیبا و کاربردی کنند.

9. چامیلو

این سامانه مدیریت محتوا به شما اجازه می‌دهد تا وب‌سایت‌های آموزشی و خاص‌منظوره را مدیریت و اداره کنید. این سامانه مدیریت محتوا کاربرد عمومی ندارد و بیشتر برای مدیریت سایت‌های آموزشی از آن استفاده می‌شود. پلتفرم یاد شده اجازه می‌دهد سوالاتی را برای آزمون‌های مختلف طراحی کنید. با توجه به این‌که کاربرد Chamilo بیشتر در ارتباط با مباحث آموزشی است، استفاده از آن برای کاربردهای عمومی توصیه نمی‌شود. چامیلو اجازه می‌دهد چندین درس را به شکل همزمان و بدون هیچ مشکل با مدرسان مختلف برگزار کنید.

10. دروپال

دروپال (Drupal) سامانه مدیریت محتوایی آزاد و متن‌باز نوشته شده به زبان پی‌اچ‌پی است که برای توسعه برنامه‌های کاربردی مبتنی بر وب و ایجاد بلاگ استفاده شده و تحت مجوز جی‌پی‌ال منتشر شده‌ است. از این برنامه برای مدیریت محتوای بیش از ۲/۳ درصد از کل صفحات وب استفاده شده‌است. تا آوریل ۲۰۱۷ جامعه دروپال از بیش از ۱/۳ میلیون کاربر شامل ۱۰۶٬۶۵۰ کاربر فعال تشکیل شده و بیش از ۳۷٬۱۰۰ افزونه، ۲٬۴۴۵ قالب برای تغییر ظاهر و ۱٬۱۱۶ توزیع رایگان برای ایجاد یک سیستم مدیریت محتوای دروپالی پیچیده، برای آن ارائه شده‌است. دروپال را می‌توان در سیستم‌عامل‌های مختلف نصب کرد . پیش نیازهای نصب این برنامه یک کارگزار وب مانند آپاچی و یک پایگاه داده مانند MySQL هستند.. در نسخه ۷ دروپال نسخه پی‌اچ‌پی ۵٫۲ یا بالاتر مورد نیاز است. نسخه استاندارد دروپال که هسته دروپال شناخته می‌شود، ویژگی‌های پایه معمول یک سیستم مدیریت محتوا را داراست. این ویژگی‌ها مواردی چون ثبت نام کاربری و تعمیر، مدیریت منو، خوراک آراس‌اس، رده‌بندی، شخصی‌سازی ساختار برگه و مدیریت سیستم را شامل می‌شود. هسته دروپال می‌تواند برای یک وبسایت ساده، وبلاگ تکی و گروهی، فروم اینترنتی یا انجمن اینترنتی که محتوای آن توسط کاربران ایجاد می‌شود به کار رود. نسخه ۸ دروپال در تاریخ ۱۹ نوامبر ۲۰۱۵ با امکانات و ساختار بسیار پایدار و بروز عرضه شد. در این نسخه از دروپال ماژول‌هایی که در دروپال ۷ کاربرد بسیاری داشتند در هسته دروپال ۸ جاگذاری شده‌اند. ماژول ویوز یکی از این ماژول‌های پرکاربرد می‌باشد.

11. وردپرس

وردپرس یک سیستم مدیریت محتوا (CMS) برای راه‌اندازی و ایجاد سایت‌ها و وبلاگ‌ها است که شما با استفاده از این سیستم نرم‌افزاری می‌توانید، محتوا سایتتان (متن، فیلم ، تصویر و هر چیز دیگری) را مدیریت کنید. وردپرس در ابتدا تنها یک سیستم رایگان وبلاگ‌نویسی بود که امکانات خوبی را در اختیار وبلاگ نویسان قرار می‌داد و سپس به صورت یک سامانه مدیریت محتوا یا نرم‌افزار متن باز برای مدیریت محتوای سایت‌ها معرفی شد. وردپرس با زبان برنامه‌نویسی پی اچ پی نوشته شده و توسط مای‌اس‌کیوال پشتیبانی می‌شود. همچنین نسخه‌ای برای پست‌گرس‌کیوال نیز موجود می‌باشد این سیستم کاملاً رایگان و متن باز است. وردپرس در ادامه راه پروژه موفق b۲ است که در سال ۲۰۰۳ شکل گرفت. نام وردپرس را کریستیان اِسلِک، دوست مت مولنوگ (توسعه‌دهنده اصلی وردپرس) پیش نهاد و از آن روز وردپرس با سرعت و پیشرفتی قابل ملاحظه تبدیل به معروف‌ترین و پرکاربردترین ابزار ساخت وبلاگ و سایت بر روی هاست شده‌است. در حال حاضر بیش از ۷۶ میلیون وب سایت در جهان با این CMS راه اندازی شده‌است. قالب‌ها، تم‌ها و افزونه‌های آماده‌ای به صورت تجاری یا رایگان برای کار کردن با این ابزار ارائه شده‌است که با استفاده از آن برخی کارهای متداول را آسانتر و در زمان کمتری می‌توان پیاده‌سازی کرد. به عنوان مثال برای راه اندازی یک فروشگاه اینترنتی در کنار سایت وردپرسی کافیست یکی از افزونه‌هایی که برای این منظور طراحی شده‌اند را به هسته وردپرس اضافه کرد. به عنوان مثال افزونه‌های WooCommerce و EDD دو افزونه وردپرس هستند که برای راه اندازی فروشگاه اینترنتی جهت فروش کالای فیزیکی یا فایل‌های دانلودی استفاده می‌شوند. همچنین قابلیت تبدیل شدن سایت به یک شبکه اجتماعی با افزونه قدرتمند Buddypress یا ایجاد یک تالار گفتگو یا انجمن با افزونه BBpress، در وردپرس وجود دارد. با توجه به فراوانی و تنوع افزونه‌های وردپرس تقریباً هر امکانی را می‌توان به سایت وردپرسی اضافه کرد. از ویژگی‌های فنی این سامانه می‌توان به نصب محلی، هسته قابل حمل، پشتیبانی از ساعت محلی، قابلیت gzip، سطح دسترسی، مشخصات کاربران، پویا بودن و انعطاف‌پذیری بالا، دارای کتابخانه پلاگین‌های وردپرس (رایگان)، دارای کتابخانه قالب‌های وردپرس (رایگان)، وردپرس شبکه (جهت راه اندازی سیستم وبلاگ‌دهی با وردپرس)، فهرست‌های آبشاری و کرکره‌ای، شخصی‌سازی قالب‌ها، ابزارک‌ها از پنل مدیریت، ارسال و مدیریت دیدگاه، راه‌اندازی تالار گفت‌وگو،  راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی، فروشگاه فایل، امکان استفاده از قالب‌های بسیار زیبا، که پوسته‌های تجاری و پولی هستند، امکان استفاده از وبسایت‌های شبکه‌ای با وردپرس شبکه و... اشاره کرد.

12. مووبل تایپ

مووبل تایپ (Movable Type) یکی دیگر از سامانه‌های مدیریت محتوا و جزو معروف‌ترین پلتفرم‌های انتشار مطالب روی وب است. قدرت مانور بالا و طراحی کاربر پسند این سیستم، یکی از بزرگ‌ترین امتیازات آن است. با استفاده از مووبل تایپ، شما این امکان را دارید که تعداد نامحدودی وبلاگ ساخته (نسخه کد باز) و مدیریتی حرفه‌ای بر آن‌ها داشته باشید. نکته جالب توجه این‌که نیازی به نصب چندباره آن نیست و با یک‌بار نصب سیستم مووبل تایپ روی فضای ذخیره‌سازی خود روی وب، این امکان برای شما به وجود می‌آید که به تعداد نامحدودی بلاگ روی فضای خود منتشر کنید. مووبل تایپ این اجازه را به شما می‌دهد که سایت یا بلاگ خود را به صورت پویا و ایستا منتشر کنید.

13. مودل

مودل MOODLE یک زیرساخت نرم‌افزاری آموزشی الکترونیکی آزاد است که به عنوان سیستم مدیریت درس، سیستم مدیریت یادگیری یا محیط یادگیری مجازی (VLE) نیز شناخته می‌شود. مودل توسط Martin Dougiamas با هدف کمک به آموزگارها برای ساخت دروس آنلاین با تمرکز روی ساخت تعاملی و همکارانه محتوا ساخته شد و در حال تکامل است. اولین نسخه از مودل در ۲۰ اوت ۲۰۰۲ منتشر شد. پروژه مودل شامل چند نهاد مجزایی است که فرآیند توسعه آن‌را بر عهده داردند. از جمله این نهادها به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

Moodle Pty Ltd به عنوان مرکز فرماندهی مودل یا مودل تراست شناخته می‌شود. یک شرکت استرالیایی است که بیشتر کار توسعه هسته بستر مودل را بر عهده دارد.

جامعه مودل، یک شبکه از بیش از یک میلیون کاربر ثبت شده که از طریق وب سایت جامعه مودل برای اشتراک ایده‌ها، کد، اطلاعات و پشتیبانی رایگان تعامل می‌کند. این جامعه همچنین شامل تعداد زیادی از توسعه‌دهنده‌های غیر-هسته‌ای می‌شود، با مجوز متن آزاد مودل و طراحی ماژولار است که به هر توسعه‌دهنده‌ای اجازه می‌دهد تا ماژول‌های بیشتر و ویژگی‌هایی بسازد که به مودل اجازه داده تا به واقع یک پروژه جهانی مشترک در حوزه خودش باشد. از ویژگی‌های این سامانه می‌توان به ارسال تکلیف، فروم گفت‌وگو، دانلود فایل، رتبه‌بندی، پیام‌های آنی، تقویم آنلاین، اخبار و اعلان‌های آنلاین (در سطح درس و دانشگاه)، امتحان آنلاین و ویکی اشاره کرد.