الگوریتم‌های هوشمند مردم را بهتر از خودشان می‌شناسد
اگر با کارشناسان حوزه امنیت و به ویژه شبکه‌های اجتماعی گفت‌وگویی داشته باشید به شما خواهند گفت اگر کاربر فعال شبکه‌های اجتماعی هستید باید بدانید که این شبکه‌ها شما را بهتر از خودتان می‌شناسد. این شبکه‌ها به درستی می‌دانند که علایق شخصی شما چیست، به چه موضوعاتی علاقه دارید، از چه موضوعاتی فراری هستید و از چه محصولات خانگی یا الکترونیکی استفاده می‌کنید. تاکنون چندمرتبه تبلیغاتی را دیده‌اید که به زبان فارسی روی شبکه‌های اجتماعی به شما نشان داده شده و محصولاتی را به شما معرفی کرده‌اند؟ اگر چنین تبلیغاتی را مشاهده کرده‌اید به معنای آن است که الگوریتم‌های هوشمند به درستی می‌دانند شما در کجا ساکن هستید و به عبارت دقیق‌تر حتا می‌دانند در چه شهری زندگی می‌کنید و از چه سرویس‌دهنده اینترنتی برای ورود به فضای مجازی استفاده می‌کنید. اما این تمام ماجرا نیست. اگر برنامه پیام‌رسانی روی گوشی اندرویدی خود نصب کرده باشید، شرکت سازنده اطلاعات به مراتب بیشتر و دقیق‌تری در مورد شما می‌داند. برنامههای پیام‌رسان به شرکت‌های تولیدکننده اجازه می‌دهند به اطلاعاتی همچون مخاطبان؛ پیام‌های کوتاه ارسال شده و تاریخچه تماس‌هایی که برقرار کرده‌اید دسترسی داشته باشد. دیلن مک‌کی که برنامه‌نویسی اهل کشور نیوزلند است چند وقت پیش توییتی را منتشر کرد که نشان می‌داد موفق شده به اطلاعات شخصی خود در سال‌های گذشته که شامل گزارش‌های مفصل درباره تماس‌های ورودی و خروجی و پیام‌های کوتاه بوده در قالب یک فایل فشرده که از فیسبوک دانلود کرده دسترسی پیدا کند. این توییت به اندازه‌ای برای کاربران حائز اهمیت بود که بیش از 39 هزار بار ارسال مجدد شد. این پیام نشان می‌دهد که فیسبوک در طول سال‌های گذشته حجم بسیار زیادی از اطلاعات کاربران خود را جمع‌آوری کرده است. توییت‌های منتشر شده از سوی آقای مک‌مک یکبار دیگر زنگ خطر نقض حریم خصوصی را به صدا درآورد، به‌طوری که سخن‌گوی فیسبوک پس از انتشار این توییت‌ها اعلام کرد: «اکثر شبکه‌های اجتماعی رویکردی مشابه با فیسبوک دارند. شبکه‌های اجتماعی به دنبال آن هستند تا یک تجربه کاربری بهتر را در اختیار کاربران خود قرار دهند. بر همین اساس اقدام به جمع‌آوری اطلاعاتی در مورد کاربران خود میکنند. فیسبوک نیز به منظور ارائه یک تجربه کاربری بهتر این اطلاعات را جمع‌آوری کرده است.»
شرکت‌ها در چند سال گذشته به شکل پنهانی اطلاعات گوشی‌های اندرویدی را استخراج کردند
در نگارش‌های قدیمی اندروید، فرآیند اخذ مجوزها از کاربران به سختی امکان‌پذیر بود. برای این منظور برنامههای پیام‌رسان مجبور بودند در زمان نصب روی گوشی اندرویدی کاربران مجوز مورد نیاز را به دست آورد. مجوزی که به آن‌ها این توانایی را می‌داد تا به اطلاعات تماس‌ها و پیام‌ها به شکل خودکار دسترسی داشته باشد. گوگل همراه با عرضه نسخه‌های جدیدتر اندروید فرآیند اخذ مجوزها از سوی برنامههای کاربردی را تغییر داد. این تغییر به گونه‌ای اعمال شده که هر برنامه کاربری که در نظر داشته باشد از مجوزها روی گوشی هوشمند کاربران استفاده کند، اندروید پیغامی در این خصوص به کاربر داده و به این شکل سعی در آگاه‌سازی کاربر می‌کند. با این وجود توسعه‌دهندگان برنامههای اندرویدی موفق شدند راهکاری برای عبور از این مکانیزم امنیتی پیدا کنند. راهکاری که گوگل در اکتبر سال گذشته میلادی موفق شد آن‌را کشف کند. اما تا پیش از این زمان برنامههای پیام‌رسان به راحتی اطلاعات تماس‌ها و پیام‌های کوتاه کاربران را جمع‌آوری می‌کردند. اگر کاربر یک شبکه اجتماعی هستید این توانایی را دارید تا با مراجعه به تنظیمات حساب کاربری خود یک کپی از اطلاعاتی که شبکه اجتماعی همچون فیسبوک از شما جمع‌آوری کرده دست پیدا کرده و مشاهده کنید در طول این سال‌ها چه اطلاعاتی از شما به دست آمده است. همچنین اگر تمایلی ندارید تا شبکه‌های اجتماعی اطلاعات مربوط به مخاطبان شما را جمع‌آوری کرده و این اطلاعات را روی سرورهای خود ذخیره‌سازی کند، باید به بخش تنظیمات بارگذاری مستمر در برنامه پیام‌رسان بروید و گزینه مربوطه را غیرفعال کنید. در این میان کاربرانی که از گوشی‌های ساخت اپل یا همان آی‌فون‌ها استفاده میکنند در این زمینه خوش‌شانس هستند. به واسطه آن‌که اپل سیستم‌عامل iOS را به‌گونه‌ای طراحی کرده که به هیچ برنامه کاربردی اجازه نمی‌دهد به شکل پنهان اطلاعات مربوط به تماس‌های کاربران را جمع‌آوری کند.
شبکه‌های اجتماعی و برنامههای پیام‌رسان به لحاظ حفظ حریم خصوصی چه وضعیتی دارند؟
اکنون که مشخص شده شبکه‌های اجتماعی چطور به اطلاعات شخصی کاربران دسترسی داشته، آن‌ها را جمع‌آوری کرده و در نهایت در اختیار شرکت‌های ثالث قرار داده است، این پرسش مطرح شده است که وضعیت پیام‌رسان‌هایی همچون تلگرام یا سیگنال چگونه است؟ آیا آن‌ها به درستی می‌توانند از اطلاعات شخصی ما محافظت به عمل آورده یا آن‌ها نیز به اشکال مختلف و به دور از چشم کاربران اطلاعات را در سرورهای خود ذخیره‌سازی میکنند. کاری که شرکت مشاوره‌ای کمبریج آنالیتیکا که در زمینه تحلیل داده‌ها به فعالیت اشتغال دارد انجام داد نشان می‌دهد که چطور افراد با نفوذ این توانایی را دارند تا از قدرت شبکه‌های اجتماعی به بهترین نحو و به نفع خود استفاده کنند. به‌طوری که به اطلاعات شخصی کاربران که در حالت عادی دسترسی به آن‌ها امکان‌پذیر نیست به شکلی تحلیل شده و آماده دسترسی پیدا کرده و تبلیغات خود را به گونه‌ای آماده کنند تا همه آحاد جامعه را تحت تاثیر خود قرار دهند. در حالی که فیسبوک مدعی شد شرکت مذکور توافق‌نامه مربوط به حریم خصوصی کاربران و سیاست این شرکت را نقض کرده در مقابل کمبریج آنالیتیکا این ادعا را رد کرد و اعلام کرد هیچ‌گونه خلافی انجام نداده است. در حالی که مردم به دنبال آن هستند تا قانون‌گذاران قوانین سختی در ارتباط با حریم خصوصی وضع کنند، در مقابل برخی از مدیران و رهبران دنیای فناوری بر این باور هستند که این اتفاق باعث خواهد شد تا در آینده نظارت دولتی بر عملکرد شرکت‌های فناوری به وجود آید و آن‌ها نتوانند به شکل مستقل پروژه‌های خود را به سرانجام برسانند. در عین حال کارشناسان حوزه امنیت بر این باور هستند که حریم شخصی بازتر و بسته‌تر به یک اندازه مخرب هستند. در هر دو وضعیت افراد سودجو به راحتی می‌توانند از مردم سوء استفاده کرده یا فعالیت‌های مجرمانه‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشته باشند. به اعتقاد کارشناسان، افراد خبره به راحتی می‌توانند از طریق به‌کارگیری ابزارهای پنهان به جمع‌آوری اطلاعاتی بپردازند که روی گوشی‌های هوشمند، تلویزیون‌های هوشمند و گجت‌های اینترنت اشیا قرار دارند. شبکه‌های اجتماعی چطور می‌توانند امنیت خود را برقرار کنند. اگر به عملکرد تلگرام در این زمینه نگاهی داشته باشید مشاهده می‌کنید که این برنامه پیام‌رسان از مکانیزم رمزنگاری نقطه پایانی استفاده کرده، سرورهای این پیام‌رسان در کشورهای مختلفی قرار داشته و در زمینه حفاظت از داده‌های شخصی کاربران سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای دارد. واقعیت این است که برنامههای پیام‌رسان در زمینه به‌کارگیری سیاست‌های سخت‌گیرانه با محدودیت‌هایی روبرو هستند. به‌طور مثال سخت‌گیری بیش از اندازه روی حفظ حریم خصوصی باعث می‌شود تا مجرمان سایبری به راحتی بتوانند از برنامه‌هایی استفاده کنند که عملا هیچ‌کس قادر نیست بر عملکرد آن‌ها نظارت داشته باشد. در چنین شرایطی مجرمان به راحتی می‌توانند از فناوری به منظور انجام کارهای خرابکارانه استفاده کرده و امنیت جامعه را مختل سازند. به‌طور مثال برنامه پیام‌رسان سیگنال که دفتر آن در سان فرانسیسکو قرار دارد از جمله برنامه‌هایی است که در زمینه اعمال سیاست‌های سخت‌گیرانه در زمینه حریم خصوصی شهرت دارد. سیاست‌های این شرکت به گونه‌ای است که حذف اطلاعات کاربران را به شکل واقعی انجام می‌دهد. در مقابل برنامه پیام‌رسانی همچون واتس‌آپ اطلاعات مختلفی در خصوص کاربران ذخیره‌سازی می‌کند. واتس‌آپ به خوبی می‌داند چه کاربرانی با یکدیگر در ارتباط بوده‌اند و ارتباط آن‌ها چه زمانی برقرار شده است. جالب است که موکسی مارلین اسپایک طراح نرم‌افزار سیگنال می‌گوید: «هر زمان نامه‌ای از یک نهاد قانونی برای دسترسی به داده‌های کاربران دریافت می‌کنیم، فقط می‌توانیم یک کاغذ خالی برای آن‌ها ارسال کنیم. سیاست ما در این زمینه کاملا روشن است.»
در نهایت
از این نکته غافل نشوید که هیچ سازمان یا کارشناسی بهتر از خود شما نمی‌تواند از داده‌های شخصی و حریم خصوصی شما محافظت کند. بر همین اساس پیشنهاد می‌کنیم در صورت امکان حضور خود در شبکه‌های اجتماعی را به حداقل رسانده و سعی کنید از فرصتی که در اختیار دارید برای افزایش مهارت‌های تخصصی خود و کتاب‌خوانی استفاده کنید. همچنین فراموش نکنید زمانی که محتوایی را روی فضای مجازی منتشر کردید دیگر نمی‌توانید آن‌را پاک کنید، به واسطه آن‌که شرکت‌های مختلفی همچون گوگل محتوای شما را آرشیو کرده و برای همیشه نگه‌داری میکنند.
ماهنامه شبکه را از کجا تهیه کنیم؟
ماهنامه شبکه را می‌توانید از کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور و نیز از دکه‌های روزنامه‌فروشی تهیه نمائید.
ثبت اشتراک نسخه کاغذی ماهنامه شبکه
ثبت اشتراک نسخه آنلاین
کتاب الکترونیک +Network راهنمای شبکه‌ها
- برای دانلود تنها کتاب کامل ترجمه فارسی +Network اینجا کلیک کنید.
کتاب الکترونیک دوره مقدماتی آموزش پایتون
- اگر قصد یادگیری برنامه‌نویسی را دارید ولی هیچ پیش‌زمینه‌ای ندارید اینجا کلیک کنید.
نظر شما چیست؟