کرونا، علافان مجازی و انتشار سوتی‌ها!

یک سوی ماجرا کاربرانی  هستند که اصول استفاده از ابزارهای دیجیتال و مجازی را نمی‌دانند و به ویژه در اوایل آنلاین شدن اجباری کلاس‌ها به دلیل شیوع کرونا، مهارت لازم را در استفاده از این ابزارها نداشتند. معلمان، استادان، شاگردان و البته اولیای آن‌ها تاکنون در کلاس‌های مجازی، بهانه‌های متعددی به دست علافان مجازی داده‌اند. این عدم مهارت هنوز هم به نوعی وجود دارد. این‌که چطور باید در چنین فضایی رفتار کرد و مراقب چه چیزهایی بود از جمله مواردی هستند که عدم توجه به آن‌ها در طول دوران مجازی شدن کلاس‌ها حتی تا مرز بروز فاجعه هم پیش رفته است. مسؤولیت بخش مهمی از این خسارت‌های به بار آمده، بدون شک بر دوش مراکز آموزشی است. آن‌ها به‌ویژه در ابتدای همه‌گیری کرونا و تعطیلی کلاس‌ها، باید به این نکته مهم توجه می‌کردند که معلمان و استادان برای برگزاری کلاس‌های آنلاین، به فضای فیزیکی مناسبی نیاز دارند. بسیاری از این مربیان در خانه‌های کوچکی زندگی می‌کنند و نمی‌توان از آن‌ها انتظار داشت بخشی از این فضای خانگی کوچک را به کلاس آنلاین اختصاص دهند. در بسیاری از موارد شاهد بوده‌ایم که استاد و مربی در خانه، کلاس آنلاین را برگزار کرده آنهم در شرایطی که هیچ آموزشی در این زمینه ندیده است. در مورد نواقص ابزارهای دیجیتالی که در اختیار کادر آموزش قرار دارد هم سخن بسیار گفته شده است و از آن می‌گذریم.

جنبه دوم ماجرا مربوط به کسانی است که این سوتی‌ها را منتشر می‌کنند. این‌ها موجودات عجیبی هستند و در طول تاریخ، چه در دوران آفلاین زندگی انسان و چه در دوران آنلاین اخیر وجود داشته‌اند! آن‌ها به سوتی‌ها بعنوان یک سرمایه‌ ارزشمند می‌نگرند که می‌توان با آن کاسبی کرد و حتی قربانی را زیر منگنه قرار داد. حساب دو دوتا چهارتاست و خیلی روشن. شاید باورش سخت باشد که در میان این جماعت می‌توان معلمان و دانش‌آموزان را نیز دید که این سوتی‌ها را منتشر می‌کنند و نفت بر این آتش می‌ریزند.  اما پرسش مهم این است که چرا این موجودات خطرناک همچنان در فضای مجازی نفس می‌کشند؟ پاسخ روشن است؛ چون ما می‌خواهیم! ما به آن‌ها پر و بال می‌دهیم. ما محتوای آن‌ها را لایک می‌کنیم و برای دوستان و آشنایانمان می‌فرستیم، ما صفحات آن‌ها را دنبال می‌کنیم و زیر محتواهای بی‌ارزششان صورتک خنده و تشویق می‌فرستیم. ما و آن‌ها به تیم خوبی تبدیل شده‌ایم تا سوتی‌ها بیشتر  پخش شوند. ممکن است عده‌ای بگویند که بطور مثال لازم است گفتار آن آموزگاری که از الفاظ رکیک در کلاس آنلاین استفاده کرده  پخش شود تا درس عبرتی برایش باشد. اما خب! باید دید قانون و عقل تا کجا اجازه چنین اقدام‌های انسان‌دوستانه‌ای(!) را به ما داده‌اند؟ باید بیشتر قانون بخوانیم و بر بندهای حقوق شهروندی بیشتر مسلط شویم. 

اما جنبه مهم دیگر پدیده انتشار سوتی‌ها، متوجه کودکان و نوجوانان است. چه آن‌هایی که سوژه این پست‌ها هستند و چه آن‌هایی که بعنوان بخشی از جماعت علاف‌های مجازی به انتشار این دست محتواها دامن می‌زنند. انتشار این قبیل از محتواها سابقه‌ای به اندازه عمر اینترنت و موبایل در ایران دارد. اگر دوران رونق بلوتوث در ایران را به خاطر داشته باشید قطعاً مجموعه کلیپ‌هایی که به کلیپ‌های بلوتوثی مشهور شده‌ بودند را بخاطر می‌آورید. حالا هم داستان همان است فقط کمی رنگ و لعابش عوض شده و امروزی‌تر شده است. انتشار کلیپ‌هایی از اشتباهات سهوی کودکان و نوجوانان، علاوه بر اینکه آثار مخربی بر آن‌ها خواهد گذاشت اعتماد به نفس سایر کودکان را نیز از بین خواهد برد و آن‌ها همیشه بیم این را خواهند داشت که روزی چنین بلایی بر سر خودشان خواهد آمد. آنهم در شرایطی که امنیت ابزارهای برگزاری کلاس‌ها‌ی آنلاین به درستی تأیید نشده است. 

اکنون که این مطلب را می‌نویسم اطلاع ندارم سیل سوتی‌ها کنترل شده است یا همچنان خروشان به پیش می‌رود. فقط این را می‌دانم که در تشکیل این سیل همه ما، از اولیای خانه و مدرسه گرفته تا کودکان و کاربران اینترنت مسؤول هستیم و باید هر چه زودتر راهی برای نجات آینده کودکانمان بیابیم.