سیل بهاری و ارزهای دیجیتال

این داستان هر بار «آسیب‌ دیدن و عبرت نگرفتن» در حال تبدیل شدن به یک امر عادی است و آنقدر برای من تکراری شده که دست‌کم در حال حاضر، رغبتی ندارم در این مورد و این‌که می‌شد چه کار کرد و باید چطور از ابزارها استفاده می‌کردیم که این‌طور آسیب نبینیم، چیزی بگویم و بنویسم. اگر اهمیتی داشت یادداشت‌های قبلی من و خیلی‌های دیگر اثری بر این اوضاع نابسامان گذاشته بود! البته که کم‌کاری از ماست. اما یک موضوع خیلی جذاب در این حادثه سیل اتفاق افتاد که به نظرم پرداختن به آن خالی از لطف نیست. 

 یکی از ایرانیان مقیم خارج از کشور سعی کرد با استفاده از بیت‌کوین، کمک‌هایی را برای سیل‌زدگان جمع‌آوری کرده و به حساب هلال احمر واریز کند. تحریم‌های اعمال شده علیه ایران مانع از رسیدن به‌موقع کمک‌های مالی می‌شد که از سوی ایرانیان مقیم خارج از کشور جمع‌آوری شده بودند و استفاده از بیت‌کوین به‌عنوان یکی از راهکارهای عبور از این مانع، در سیل بهار امسال آزموده شد. محمد جرجندی که به نوشته وب‌سایت دیجیاتو «کارشناس ارتباطات است و در خارج از ایران زندگی می‌کند» در همان آغاز وقوع سیل، حساب بیت‌کوینی باز کرده و از دوستانش خواسته از این طریق به سیل‌زدگان ایرانی کمک کنند. او در اظهارنظری به دیجیاتو گفته: «خود سازمان‌ها می‌توانند برای ارزهای مجازی حساب داشته باشند. وقتی در شرایط تحریم هستیم، چرا از این بسترها استفاده نکنیم؟» این مبحث از آن دسته موضوعاتی است که بحث‌های مهمی را در پی خواهد داشت. از یک سو جرجندی معتقد است که هلال احمر باید از راه‌هایی نظیر توییتر این موضوع را اطلاع‌رسانی‌ کند تا فرآیند جمع‌آوری کمک‌ها به این روش با سرعت و دقت بیشتری انجام شود. او در مورد نقد کردن بیت‌کوین و تبدیل آن به ریال هم معتقد است:‌ «ارقام بسیار بالایی در شبکه بیت‌کوین و ارزهای مجازی در بین ایرانیان داخل کشور جابجا می‌شود و برای نقد کردن این مبلغ کمک مردمی هم اصلا به مشکل نخوردم زیرا که آدم درستکار در این زمینه زیاد وجود دارد».
اما از سوی دیگر به گفته «سهیل نیکزاد» عضو هیأت مدیره انجمن بلاک‌چین ایران، به دلیل بیانیه بانک مرکزی، هلال احمر نمی‌تواند حساب بیت‌کوین باز کند. در وب‌سایت بانک مرکزی در دوم اردیبهشت ۱۳۹۷ چنین آمده است: « در جلسه سی‌ام شورای عالی مبارزه با پولشویی در 9 دی‌ماه 1396، به کارگیری ابزار بیت کوین (Bit Coin) و سایر ارزهای مجازی در تمام مراکز پولی و مالی کشور ممنوع اعلام شد. از آنجا که انواع ارزهای مجازی از این قابلیت برخوردار هستند که به ابزاری برای پولشویی و تأمین مالی تروریسم و به طور کل، جابه‌جایی منابع پولی مجرمان بدل شوند، حوزه نظارت بانک مرکزی برای پیشگیری از وقوع جرائم از طریق ارزهای مجازی، موضوع ممنوعیت به کارگیری ارزهای مجازی را به بانک ها ابلاغ کرده است». 

مطلب پیشنهادی

یک شروع جدید با زنجیره بلوکی

دانلود کنید: کتاب بلاک‌چين برای تازه‌كارها

حالا باید دید آیا می‌توان راهی یافت که در شرایط دشوار نظیر آنچه در بهار امسال بر سر هم‌وطنان‌مان آمد، از ابزاری نظیر بیت‌کوین برای کمک بیشتر استفاده کنیم؟ از یک سو برای ارسال مستقیم کمک مالی از خارج محدودیت به ما اعمال شده و از سوی دیگر استفاده از راهکارهای جایگزین هم با موانعی در داخل کشور مواجه است. حوادثی نظیر سیل فراگیر بهار امسال، جنبه‌های زیادی از ساختارهای کشور را در بوته آزمایش قرار داد و بار دیگر قابلیت‌های مدیریتی، فنی و مهندسی و حتی آمادگی‌های فردی مردم را به چالش کشید. در کنار همه این‌ها این فرصت هم فراهم شد تا پدیده‌های فناورانه و به نسبت ناشناخته‌ای نظیر بیت‌کوین و رمز‌ارزها هم مورد ارزیابی قرار گیرند و دست‌کم امکان استفاده از آن‌ها و این‌که آیا در چنین مواقعی مفید خواهند بود یا مضر مورد بحث قرار گیرد.