ذخیره‌سازی ابرمحور چه مزایا و معایبی دارد؟

هر یک از این راه‌حل‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و به همین دلیل تصمیم‌گیری در مورد بهترین راه‌حل به الزامات تجاری و حوزه کاری شرکت بستگی دارد. با این‌حال، فضای ذخیره‌سازی ابری به‌واسطه قابلیت‌های کاربردی مختلفی که ارائه می‌کند، مورد توجه طیف گسترده‌ای از شرکت‌ها قرار گرفته است. به‌ بیان دقیق‌تر، آمارها نشان می‌دهند در چند سال آینده، بخش عمده‌ای از شرکت‌ها، فضای ذخیره‌سازی ابری را جایگزین مکانیزم ذخیره‌سازی درون‌سازمانی می‌کنند؛ زیرا با این رویکرد، همواره به اطلاعات، به اصل افزونگی اطلاعات و تهیه نسخه‌های پشتیبان ایمن از اطلاعات دسترسی خواهند داشت و مطمئن خواهند بود که نسخه پایداری از اطلاعات در اختیار آن‌ها قرار دارد. 

با این‌حال، فضای ذخیره‌سازی ابری (عمومی، خصوصی، ترکیبی و انجمنی) مزایا و معایب خاص خود را دارند و به همین دلیل قبل از انتقال فعالیت‌های تجاری به فضای ابری، ضروری است مزایا و معایب این مهاجرت به دقت ارزیابی شود. آگاهی در مورد ویژگی‌های مثبت و منفی ذخیره‌سازی ابری کمک می‌کند تا انتظارات بیش‌ازحد از فناوری فوق نداشته باشید و با چشمان کاملا باز تصمیم‌گیری کنید. به بیان دقیق‌تر، مطمئن خواهید شد که آیا استفاده از فضای ذخیره‌سازی ابری برای پیشبرد اهداف تجاری کار درستی است یا خیر. با توجه به اهمیت مقوله رایانش ابری و ظهور شرکت‌های مختلف ارائه‌دهنده خدمات ابری در ایران، تصمیم گرفتیم در این مقاله مزایا و معایب ذخیره‌سازی ابرمحور را مورد بررسی قرار ‌دهیم تا بتوانید به‌عنوان یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار، کارشناس شبکه و امنیت یا حتا کاربر عادی انتخاب دقیقی انجام دهید. 

ذخیره‌سازی ابرمحور (Cloud Storage) چیست؟

امروزه، همه شرکت‌ها به‌دنبال راه‌حلی مقرون‌به‌صرفه و جامع برای ذخیره‌سازی حجم زیادی از اطلاعات دیجیتالی با بالاترین ضریب امنیتی هستند. همین مسئله باعث شده فضای ذخیره‌سازی ابری گزینه مناسبی در این زمینه باشد. ذخیره‌سازی ابرمحور یک سرویس آنلاین است که اجازه می‌دهد، اطلاعات شما روی یک دستگاه ذخیره‌سازی ثانویه ذخیره شود و هر زمان به اطلاعات نیاز داشتید در کوتاه‌ترین زمان در دسترس‌تان قرار گیرد. در این حالت، به‌جای این‌که اطلاعات روی سرورها، کامپیوترهای دسکتاپ، استوریج‌ها یا شبکه ذخیره‌سازی قرار بگیرند، روی سرورهای ابری ذخیره‌سازی می‌شوند؛ سرورهایی که مسئولیت نگه‌داری از آن‌ها بر عهده شرکتی است که خدمات ابری را ارائه می‌دهد. یکی از بزرگ‌ترین مزایای ذخیره‌سازی ابری، توانایی تهیه نسخه‌های پشتیبان روزانه یا هفتگی از اطلاعات و سازمان‌دهی و طبقه‌بندی نسخه‌های ایجادشده است. علاوه بر این، شما می‌توانید بر مبنای خط‌مشی‌های تجاری به همه یا تنها طیف خاصی از کاربران اجازه دهید اطلاعات را مشاهده یا ویرایش کنند. 

مطلب پیشنهادی

فضای ذخیره‌سازی معمولی بهتر است یا فضای ذخیره‌سازی ابری؟

فضای ذخیره‌سازی ابری با فضای ذخیره‌سازی معمولی چه تفاوت‌هایی دارد؟

اوایل، هنگامی که فناوری ذخیره‌سازی ابری ارائه شد، چندان مورد توجه شرکت‌ها قرار نگرفت، اما به‌تدریج که کامل شد و قابلیت‌های کاربردی زیادی به آن افزوده شد، مورد توجه کسب‌و‌کارهای کوچک و متوسط قرار گرفت، زیرا توانست هزینه جانبی این شرکت‌ها و به‌ویژه استارت‌آپ‌ها را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و فضایی متناسب با نیاز کاری در اختیار آن‌ها قرار دهد. همچنین، نگرانی‌های امنیتی تا حد زیادی برطرف شد و ارائه‌دهندگان خدمات ابری بر مبنای فناوری‌هایی همچون تکثیر، اسنپ‌شات‌ها و پشتیبان‌گیری از اطلاعات توانستند به مصرف‌کنندگان این اطمینان خاطر را بدهند که نگه‌داری از اطلاعات آن‌ها به بهترین شکل انجام می‌شود. به‌طور مثال، از طریق مکانیزم احراز هویت چند مرحله‌ای و رمزگذاری اطلاعات، هکرها نمی‌توانند تنها با داشتن نام کاربری یا رمزعبور به اطلاعات دسترسی داشته باشند. هکرها اگر موفق شوند به کانال ارتباطی میان مصرف‌کننده و ارائه‌دهنده خدمات نفوذ کرده و به استراق سمع بپردازند، بازهم به اطلاعات ارزشمندی دست پیدا نمی‌کنند، زیرا اطلاعات در مبدا و مقصد رمزگذاری شده و انتقال پیدا می‌کنند. 

به‌طور معمول، قیمت‌گذاری خدمات ذخیره‌سازی ابری به‌شکل ماهانه و متناسب با میزان استفاده از فضا محاسبه می‌شود. الگوی فوق دقیقا مشابه قبوض آب‌ و برق است که ماهیانه دریافت می‌کنید. در این‌جا، هر گیگابایت حجمی که مصرف کنید، هزینه مشخصی دارد که از کیف پول‌تان کسر خواهد شد. به‌همین دلیل، باید به این نکته دقت کنید که اگر از سرویس‌هایی استفاده کنید که امکان شارژ خودکار روی آن‌ها فعال باشد، ممکن است در آخر ماه متوجه شوید که هزینه قابل توجهی بابت استفاده از فضای ذخیره‌سازی از حساب‌تان کسر شده است. 

ذخیره‌سازی ابرمحور چه مزایا و معایبی دارد؟

در چند سال گذشته قیمت تجهیزات فناوری اطلاعات در ایران افزایش زیادی داشته و همین مسئله باعث شده تا شرکت‌ها برای کاهش هزینه‌ها به‌سراغ راه‌حل‌های مجازی و به‌ویژه ابرمحور بروند. فضای ذخیره‌سازی ابری مورد توجه شرکت‌ها و کاربران قرار گرفته است، زیرا راهکار جامعی برای اشتراک‌گذاری، بایگانی و ذخیره‌سازی در اختیار سازمان‌ها قرار می‌دهد. با این‌حال، نکته مهمی که باید به آن اشاره کنیم این است که برخی فناوری‌های جدیدی که همسو با فضای ذخیره‌سازی ابری به بازار آمدند، بعد از مدتی از بین رفتند. این حرف بدان معنا است که ممکن است در آینده ذخیره‌سازی ابرمحور همانند فناوری‌های دیگر دست‌خوش تغییراتی شود و شاید جای خود را به سرویس دیگری بدهد. در حال حاضر، فضای ذخیره‌سازی ابرمحور یک راه‌حل کامل است که صرفه‌جویی قابل ملاحظه‌ای در هزینه‌ها برای شرکت‌ها به‌همراه دارد و اجازه می‌دهد به‌جای آن‌که سرمایه شرکت را صرف خرید تجهیزات کنند، این نقدینگی را روی اهداف تجاری سرمایه‌گذاری کنند. 

ذخیره‌سازی ابرمحور چه مزایایی دارد؟

هر فناوری مزایا و معایب خاص خود را دارد. ذخیره‌سازی ابرمحور از این قاعده مستثنا نیست. از مزایای مهم فناوری فوق به موارد زیر باید اشاره کرد:

قابلیت بازیابی اطلاعات  (Disaster Recovery)

بزرگ‌ترین مزیتی که فضای ابری ارائه می‌کند این است که ذخیره‌سازی و پشتیبان‌گیری از اطلاعات همزمان انجام می‌شود، اما نسخه‌های پشتیبان روی یک رسانه فیزیکی قرار نمی‌گیرند؛ از این‌رو، باید بگوییم احتمال این‌که اطلاعات شما از دست برود بسیار کم است، حتا اگر اطلاعات روی سیستم اصلی در اثر یک حمله سایبری به‌طور کامل از دست برود. با توجه به این‌که اطلاعات روی رسانه‌هایی ذخیره‌‌سازی می‌شوند که دورتر از محل کار شرکت هستند، اگر حادثه طبیعی مثل سیل یا زلزله در منطقه به‌وجود آید، شرکت‌ها می‌توانند در کوتاه‌ترین زمان به بازیابی پس از فاجعه بپردازند و شرایط را به حالت اولیه بازگردانند، البته به شرطی که طرح تداوم کسب‌وکار داشته باشند و از قبل آمادگی لازم برای رویارویی با چنین شرایطی را داشته باشند. مهم‌تر آن‌که شما برای بازیابی اطلاعات مجبور به پرداخت هیچ هزینه‌ای نیستید.

مطلب پیشنهادی

آینده رایانش ابری در ایران

تاثیر رایانش ابری بر توسعه اقتصادی ایران چیست؟

دسترسی آسان به اطلاعات در هر مکانی

اصل مهمی که فضای ذخیره‌سازی ابرمحور روی آن تاکید خاصی دارد، دسترس‌پذیری است. دسترس‌پذیری به این معنا است که شما همواره به اطلاعات خود در هر مکانی دسترسی دارید. فضای ذخیره‌سازی ابری زیرساختی در اختیار مدیرانی که دائما در سفر هستند قرار می‌دهد تا بتوانند از طریق یک کانال ارتباطی مثل اینترنت یا شبکه‌های اختصاصی و با استفاده از تجهیزات سیار در هر مکانی به اطلاعات دسترسی داشته باشند. البته این امکان وجود دارد تا مشخص کنید کدام آدرس‌های آی‌پی توانایی دسترسی به اطلاعات را داشته باشند و همچنین سطح دسترسی کاربران به اطلاعات را مشخص کنید؛ به‌طوری که تعیین کنید چه کاربرانی قادر به ویرایش یا بارگذاری اطلاعات هستند.

مقرون‌به‌صرفه بودن

شاید برگ برنده ذخیره‌سازی ابرمحور، مقرون‌به‌صرفه بودن این فناوری است. در شرایط عادی شما باید رسانه ذخیره‌ساز را همراه با متعلقات آن خریداری کنید و متخصصانی را برای نظارت بر عملکرد دستگاه استخدام کنید. سازمان‌های بزرگ مجبور هستند یک «شبکه ذخیره‌سازی» (SAN) را پیاده‌سازی کنند که پیچیدگی‌های زیادی دارد و در عمل به کارشناسانی برای نظارت بر تجهیزات و پهنای باند ارتباطی این شبکه‌ها نیاز دارند. به‌طور مثال، شبکه باید مجزا از شبکه محلی تعریف شود تا پهنای باند کافی داشته باشد و کاربران بتوانند به‌طور همزمان فایل‌های حجیم را ارسال کرده یا دریافت کنند. گاهی‌اوقات، شبکه به‌دلیل بار کاری زیادی که دارد با افت سرعت روبه‌رو می‌شود و کارشناسان شبکه مجبور هستند بر مبنای تمهیدات خاصی این مشکل افت سرعت را برطرف کنند. در نقطه مقابل، در فضای ذخیره‌سازی ابرمحور ارسال و دریافت اطلاعات به‌سرعت انجام می‌شود، فرآیند انتقال اطلاعات پیچیدگی خاصی ندارد، کاربران بر مبنای مجوزهای تخصیص‌داده‌شده قادر به دسترسی به اطلاعات هستند و دسترسی به اطلاعات با سرعت قابل قبولی انجام می‌شود. همچنین، با خرید یک اشتراک ماهانه، سه ماهه، شش ماهه، نه ماهه یا یک ساله می‌توانید تا حد زیادی در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنید. البته در این زمینه باید به این نکته مهم اشاره کنیم که اگر حجمی که خریداری کرده‌اید به اتمام برسد، اطلاعات اضافی که ذخیره می‌کنید به‌صورت آزاد محاسبه خواهد شد که افزایش هزینه‌ را به‌همراه دارد. 

مقیاس‌پذیر بودن

در دنیای ذخیره‌سازی ابرمحور به همان اندازه که پول داده‌اید از قابلیت‌های ارائه‌شده بهره‌مند می‌شوید، نه بیشتر و نه کمتر. اگر کسب‌وکارتان توسعه‌یافته است و به ذخیره‌سازی اطلاعات بیشتری نیاز دارید، می‌توانید با ارسال یک درخواست که در اصطلاح به آن تیکت (Ticket) گفته می‌شود، به فضای ذخیره‌سازی بیشتری دست پیدا کنید، بدون آن‌که نیازی به ساخت حساب کاربری جدیدی داشته باشید. در این حالت، تنها برای حجم اضافی که دریافت می‌کنید، هزینه مربوطه را پرداخت می‌کنید و هزینه‌ دیگری از شما دریافت نمی‌شود. در مقابل اگر تصور می‌کنید حجم خریداری‌شده بیش از نیاز است، یک درخواست برای ارائه‌دهنده خدمات ارسال می‌کنید تا فرآیند تعدیل فضا انجام شده و مبلغ اضافی به حساب‌تان واریز شود. البته اشتراک دیگری نیز وجود دارد که عملکرد پویا دارد. به این صورت که هرچه استفاده کنید، به همان اندازه از حساب‌تان کسر می‌شود که مبتنی بر اصل مقیاس‌پذیری است. البته دقت کنید هر شرکت‌ ارائه‌دهنده خدمات ابری، الگوی کاری خاص خود را دارد. 

امنیت بالا

هنگامی که صحبت از رایانش ابری به‌میان می‌آید، اولین دغدغه مدیران عامل و کارشناسان فناوری اطلاعات امنیت است، زیرا در برخی موارد مصرف‌کنندگان در زمینه استفاده از مکانیزم‌های امنیتی در فضای ابری با محدودیت‌هایی روبه‌رو هستند. با این‌حال، در چند سال گذشته، تلاش‌های زیادی برای بهبود امنیت انجام شده و بیشتر ارائه‌دهندگان خدمات ابری از دیوارهای آتش نسل بعدی (NGFW) و راه‌حل‌های مدیریت یکپارچه استفاده کرده‌اند که توانایی شناسایی طیف گسترده‌ای از تهدیدات سایبری را دارند. علاوه بر این، مصرف‌کنندگان می‌توانند با استفاده از رمزهای عبور و احراز هویت چند مرحله‌ای از حساب‌های کاربری محافظت کنند. همچنین، اطلاعات شما در مکان‌های مختلف ذخیره می‌شود که امنیت آن‌ها را چند برابر می‌کند. در چنین شرایطی، دسترسی به اطلاعات تنها زمانی امکان‌پذیر می‌شود که خودتان اجازه دسترسی به حساب کاربری و اطلاعات را بدهید. 

پشتیبان‌گیری خودکار از اطلاعات 

اگر اخبار حوزه امنیت را مطالعه کرده باشید از این مسئله اطلاع دارید که چند وقتی است شرکت‌های بزرگ و کوچک ایرانی با حمله‌های سایبری روبه‌رو شده‌اند، به‌طوری که هکرها توانسته‌اند به کانال‌های ارتباطی نفوذ کنند. در دنیای امنیت سایبری اصل مهمی وجود دارد که اعلام می‌دارد هر زمان زیرساختی با حمله سایبری روبه‌رو شد، تمامی اطلاعات موجود در بانک‌های اطلاعاتی و سورس‌کدها باید ارزیابی شوند و نسخه‌های پشتیبان جایگزین نسخه‌های فعلی شود. در چنین شرایطی اگر نسخه‌های پشتیبان روی سیستم‌های متصل به همان شبکه سازمانی قرار داشته باشند، احتمال این‌که نسخه‌های پشتیبان آلوده به بدافزار شده باشند، دور از انتظار نیست. همان‌گونه که می‌دانیم حفظ اطلاعات تجاری برای شرکت‌هایی که خدمات ذخیره‌سازی اطلاعات را ارائه می‌دهند، بسیار مهم است؛ زیرا برندهای بزرگی با آن‌ها کار می‌کنند و در صورت بروز هر مشکل امنیتی یا از دست رفتن اطلاعات، ممکن است همکاری خود را با آن‌ها قطع کنند. بنابراین شرکت‌های میزبان باید بهترین خدمات را ارائه دهند تا مشتریان خود را حفظ کنند. همین مسئله باعث شد تا فناوری «پشتیبان‌گیری خودکار» به مجموعه خدمات ذخیره‌سازی ابرمحور افزوده شود. به‌طوری که نسخه پشتیبانی از اطلاعات در یک مکان ثانویه نگه‌داری می‌شود تا شرکت‌ها مطمئن شوند همواره نسخه پشتیبان ایمنی از اطلاعات در اختیار دارند. 

ذخیره‌سازی ابرمحور چه معایبی دارد؟

در کنار مزایای بالقوه‌ای که ذخیره‌سازی ابرمحور دارد، معایبی نیز دارد که باید از وجود آن‌ها آگاه باشید. از جمله این معایب به موارد زیر باید اشاره کرد؛ 

نظارت سخت 

با توجه به این‌که اطلاعات ذخیره‌شده توسط شرکت ارائه‌دهنده خدمات کنترل می‌شود و سرورها و تجهیزات در خارج از محل کار شما نگه‌داری می‌شوند و توانایی کنترل روی سخت‌افزار و قابلیت‌های نرم‌افزاری را ندارید (مگر در شرایطی که شرکت نرم‌افزارهای پیشرفته کنترل از راه دور در اختیارتان قرار دهد)، در عمل تنها قادر به ذخیره‌سازی اطلاعات روی فضای ابرمحور هستید. این موضوع برای شرکت‌های بزرگ چندان جالب نیست، زیرا نیازهای آن‌ها پیچیده است و به‌دلیل حجم گسترده فعالیت‌های تجاری که دارند به مجموعه ابزارهایی برای نظارت بر زیرساخت و فضای ذخیره‌سازی نیاز دارند. از این‌رو، شرکت‌های بزرگ باید به فکر خرید سرورهای اختصاصی و تجهیزات پردازشی ویژه برای کسب‌و‌کار خود باشند. 

دشواری در سازگاری 

وقتی تازه به دنیای ذخیره‌سازی ابرمحور وارد می‌شوید، به‌سختی قادر به هماهنگ شدن با شرایط جدید هستید، زیرا انتقال اطلاعات حجیم به یک فضای ابری کمی دشوار است. در چنین شرایطی، شرکت‌ها دو راه‌حل آفلاین و آنلاین در اختیار دارند. در حالت اول، اطلاعات روی هارددیسکی ذخیره شده و در اختیار شرکت ارائه‌دهنده فضای ذخیره‌سازی ابرمحور قرار می‌گیرد تا بارگذاری را انجام دهد. در حالت دوم، شرکت‌ها از طریق شبکه‌های ارتباطی اقدام به ارسال اطلاعات می‌کنند. در روش اول، سرعت بارگذاری اطلاعات افزایش می‌یابد و نیازی نیست پهنای باند ارزشمند را صرف بارگذاری اطلاعات کنید. اصلی‌ترین مشکلی که روش اول دارد این است که ممکن است افراد غیرمجاز یک کپی از اطلاعات را نگه‌داری کنند که برای حل این مشکل می‌توان اطلاعات را رمزگذاری کرد. روش دوم امنیت بیشتری دارد، اما به زمان زیادی برای بارگذاری اطلاعات روی ابر نیاز دارد. 

وابستگی به یک ارتباط اینترنتی پایدار 

برای دسترسی به فضای ذخیره‌سازی ابرمحور نیازمند یک کانال ارتباطی پرسرعت هستید. قطعی ارتباط به‌معنای عدم دسترسی به اطلاعات است و ممکن است تاخیر قابل توجهی در ارائه خدمات به‌وجود آورد. به‌طور مثال، برخی از شرکت‌هایی که از فضای ذخیره‌سازی ابری به‌عنوان رسانه ذخیره‌ساز خود استفاده می‌کنند، با قطعی اینترنت کارشان دچار اختلال شده و ممکن است ضرر زیادی را تجربه کنند. از این‌رو، باید بدانید که هیچ ارائه‌دهنده سرویس‌های ابری، گارانتی یا تضمینی برای کار کردن در زمان قطعی برق و اینترنت به مشتریان خود ارائه نمی‌دهد. به‌‌طور مثال، در سال 2014 شرکت دراپ‌باکس که در زمینه ارائه فضای ذخیره‌سازی ابری به فعالیت اشتغال دارد، به مدت دو روز قطعی را تجربه کرد. این موضوع باعث ناراحتی بسیاری از مشتریان این شرکت شد و مشکلات زیادی برای آن‌ها به‌وجود آورد. 

وجود ایراداتی در قراردادهای بلندمدت

تقریبا بیشتر ارائه‌دهندگان فضای ذخیره‌سازی ابری، یک قرارداد بلندمدت با شما منعقد می‌کنند. این موضوع باید از دو دید متفاوت مورد بررسی قرار گیرد. اول آن‌که برخی قراردادها صریح هستند و ارائه‌دهنده خدمات اعلام می‌دارد در صورت اتمام فضای ذخیره‌سازی باید دومرتبه درخواستی را ارائه دهید تا فضای بیشتری در اختیارتان قرار بگیرد که این مسئله ممکن است مشکلاتی را به‌ویژه در شرایطی که نیازمند فضای ذخیره‌سازی هستید به‌وجود آورد، زیرا روند تخصیص با تاخیر همراه خواهد بود. 

دوم آن‌که ارائه‌دهنده خدمات، قراردادی را منعقد می‌کند که باید مبلغی در اختیار شرکت قرار دهید تا هر زمان که فضای ذخیره‌سازی کاهش پیدا کرد، به‌طور خودکار فضا در اختیارتان قرار گرفته و به‌طور خودکار هزینه از حساب‌تان کسر ‌شود؛ مشکلی که روش فوق دارد این است که اگر مدیریت درستی نداشته باشید، ممکن است در چشم برهم‌زدنی اعتبار شما کم شود. اگر فکر می‌کنید در گذر زمان ممکن است حجم کار و اطلاعات شما کم ‌شود، بستن قراردادی با بند فسخ، انتخاب درستی است.

کلام آخر 

فضای ذخیره‌سازی ابری یک راه ساده و مطمئن برای نگه‌داری از اطلاعات است و کمک زیادی به رشد کسب‌و‌کارهای نوپا می‌کند. فضای ذخیره‌سازی ابرمحور هنوز به تکامل نرسیده و مشکلاتی مثل سرعت انتقال و نحوه دسترسی به اطلاعات دارد، اما وقتی به تکامل برسد انقلاب بزرگی در حوزه فناوری اطلاعات به‌وجود خواهد آورد. به‌طور کلی، محبوبیت این روش ذخیره‌سازی اطلاعات روبه‌افزایش است و هر روزه، کاربردهای مختلفی برای آن تعریف می‌شود.