برای متصل شدن به اینترنت، مودم یا مودمروتر لازم است و نه فقط روتر
امروزه اکثر مودم‌های موجود در بازار در واقع، هم مودم و هم روتر هستند. به همین علت به آن‌ها مودمروتر می‌گویند (پی‌نوشت 1). گاهی روتر یا اکسس‌پوینت تولیدی یک شرکت از نظر ظاهری بسیار شبیه مودمروتر همان شرکت است. پس بعید نیست کاربری اشتباهاً از فروشگاه آنلاین، روتر سفارش دهد و سپس متوجه شود آنچه خریده است فاقد مودم است و مستقلاً نمی‌تواند به اینترنت متصل شود. مثلا تصویر 1 را ببینید: محصول سمت راست، یکی از مودم‌روترهای شرکت تی‌پی‌لینک و محصول سمت چپ یکی از روترهای همان شرکت است. ظاهر آن‌ها بسیار شبیه هم است. پس هنگام خرید، به‌‌ویژه خرید اینترنتی، حتما عنوان و مشخصات محصول را مطالعه کنید تا مطمئن شوید آنچه می‌خرید مودمروتر ADSL است و نه فقط روتر یا اکسس‌پوینت.
تصویر1. دستگاه سمت راست، مودمروتر بی‌سیم ADSL/VDSL و دستگاه سمت چپ فقط روتر بی‌سیم است. ظاهر آن‌ها بسیار شبیه هم است.
مودمروتر ADSL بی‌سیم یا باسیم؟
پرسش دیگری که پیش از خرید باید از خود بپرسید این است که آیا مودمروتر بی‌سیم (وای‌فای) ADSL لازم دارید یا مودمروتر باسیم ADSL؟ مودم‌روترهای باسیم با کابل شبکه یا کابل USB به رایانه متصل می‌شوند. این مودم‌روترها از اتصال وای‌فای پشتیبانی نمی‌کنند، لذا برای کاربرانی که اینترنت ADSL را برای گوشی و تجهیزات وای‌فای می‌خواهند مناسب نیستند. مودم‌روترهای وای‌فای یا بی‌سیم در واقع اکسس‌پوینت بی‌سیم نیز هستند، زیرا چندین وسیله وای‌فای مثل گوشی، تبلت، لپ‌تاپ و... بدون نیاز به کابل می‌توانند به مودمروتر وای‌فای متصل شوند و از طریق آن به اینترنت دسترسی پیدا کنند.
تصویر 2. یک نمونه مودم روتر باسیم ADSL
مودم‌روترهای بی‌سیم و باسیم ADSL، هر یک مزایا و معایبی دارند. برای مثال، مودم‌روترهای باسیم ارزانتر هستند. ضمنا امنیت‌شان بسیار بیشتر است، زیرا مستقیما با کابل به تجهیزات مختلف متصل می‌شوند و کسی نمی‌تواند از راه دور به آن دسترسی یابد. اما مودم‌روترهای وای‌فای در معرض حملات هک هستند، زیرا دسترسی هکرها به سیگنال‌های وای‌فای بسیار ساده‌تر است. لذا کاربران باید به تنظیمات امنیتی مودمروتر وای‌فای بیشتر اهمیت دهند. مثلا آن‌ها باید نام شبکه وای‌فای یا اصطلاحا (SSID) و نیز گذرواژه پیش‌فرض مودمروتر و گذرواژه پیش‌فرض شبکه وای‌فای خود را عوض کنند. همچنین بهتر است گزینه اعلام همگانی SSID، اصطلاحا SSID broadcast را خاموش کنند تا حتی‌الامکان کسی از حضور مودمروتر بی‌سیم در محدوده مربوطه مطلع نشود.
البته مودم‌روترهای بی‌سیم مزایایی نیز دارند. از جمله اینکه علاوه بر اتصال وای‌فای، دست‌کم یک و گاهی 4 رابط LAN نیز دارند. لذا عملا هم مودمروتر بی‌سیم و هم مودمروتر باسیم محسوب می‌شوند. ضمنا جابه‌جایی مودم‌روترهای وای‌فای آسانتر است و معمولا از تعداد کاربران بیشتری پشتیبانی می‌کنند. مودم‌روترهای کابلی عادی معمولا حداکثر 4 پورت اترنت دارند، یعنی حداکثر چهار وسیله را می‌توان مستقیما توسط کابل به مودمروتر متصل کرد. اما مودم‌روترهای وای‌فای ده‌ها وسیله وای‌فای را نیز پشتیبانی می‌کنند. البته هرچه تعداد تجهیزات وای‌فای متصل به مودمروتر بی‌سیم افزایش یابد، پهنای باند شبکه و به تبع آن، سرعت انتقال داده بین مودمروتر و تجهیزات متصل به آن کاهش می‌یابد.
تصویر 3. یک نمونه مودم روتر بی‌سیم (وای‌فای) ADSL یوتل
اگر از لپ‌تاپ یا وسیله‌ای استفاده می‌کنید که می‌تواند با کابل به مودمروتر متصل شود و اگر تعداد رابط‌های مودمروتر کابلی پاسخگوی تعداد تجهیزات‌تان است، مودمروتر کابلی گزینه کم‌هزینه‌تر، امن‌تر و مناسب‌تری به نظر می‌رسد. اما اگر اکثر تجهیزاتی که به مودمروتر وصل خواهندشد بی‌سیم و پرتعداد هستند، همچنین اگر مودمروتر اغلب در محیط خانه یا محل کار جابه‌جا میشود، مودمروتر بی‌سیم ADSL گزینه مناسب‌تری است.
مودمروتر ADSL با رابط USB یا بدون آن؟
برخی از مودم‌روترهای بی‌سیم و باسیم، رابط USB نیز دارند. لذا هم می‌توان حافظه فلش و هم مودم سیم‌کارت‌خور USB به آن‌ها متصل کرد. مودم USB، دستگاه کوچکی است که با سیم‌کارت نسل سوم (3G) یا نسل چهارم (4G) کار می‌کند. اگر به هر علتی اینترنت ADSL موقتا قطع شد، می‌توان از مودم USB کمک گرفت. البته مودم‌روترهای ADSL که رابط USB دارند عمدتاً فقط با سیم‌کارت و اینترنت موبایل 3G سازگارند.
ضمنا برخی از مودم‌روترهای باسیم ADSL که رابط USB دارند، علاوه بر کابل اترنت، با کابل USB نیز به رایانه متصل می‌شوند.
تعداد رابط‌های LAN
برخی از مودم‌روترهای خانگی باسیم و بی‌سیم فقط یک رابط یا پورت LAN دارند که برای متصل کردن لپ‌تاپ یا کامپیوتر به آن به کار می‌رود. اما برخی دیگر از آن‌ها چهار رابط LAN دارند (تصویر 4) و لذا سوئیچ نیز محسوب می‌شوند. اگر بیش از یک رایانه دارید که حتما باید با کابل به مودمروتر وصل شوند، بهتر است مودم‌روتری انتخاب کنید که رابط‌های LAN بیشتری دارد. در غیراین‌صورت ناچارید یک هاب یا سوئیچ شبکه نیز بخرید تا بتوان تجهیزات بیشتری را از طریق آن به مودمروتر وصل کرد. بسیاری از مودم‌روترهای باسیم ADSL چهار رابط LAN دارند.
مودمروتر ADSL: با رابط WAN یا بدون آن؟
رابط WAN برای ایجاد اتصال با مودم به کار می‌رود. لذا روترهیی که فاقد مودم داخلی هستند، علاوه بر رابط LAN، رابط دیگری با عنوان WAN یا EWAN نیز دارند تا با استفاده از آن به مودم و از طریق مودم به اینترنت وصل شوند (تصویر 4).
اما علاوه بر روترها برخی از مودم‌روترها نیز رابط WAN دارند. اگر کاربر به هر علتی بخواهد با مودم دیگری به اینترنت متصل شود، رابط WAN مودمروتر را با کابل شبکه به مودم ثانویه متصل می‌کند. معمولا کاربران خانگی یا حتی دفتری به چنین راه‌کاری نیاز پیدا نمی‌کنند، لذا نبود رابط WAN در مودم‌روترهای وای‌فای، کمبود خاصی برای‌شان محسوب نمی‌شود.
تصویر 4. یک نمونه مودمروتر بی‌سیم ADSL، با یک رابط DSL و چهار رابط LAN که یکی از آن‌ها (سمت چپ) رابط WAN نیز هست، در تصویر دیده میشود. شیوه رایج اتصال به اینترنت با مودمروتر وای‌فای ADSL این است که مودمروتر با استفاده از رابط DSL و کابل Rj11 به پریز تلفن متصل شود. مودم‌روترهایی که رابط WAN دارند، برای اتصال به اینترنت شیوه دومی نیز دارند و آن این است که با استفاده از رابط WAN و کابل شبکه به مودم ثانویه و از طریق آن به اینترنت متصل شوند. البته شیوه دوم، جز در مواقع خاص، توجیه‌پذیر نیست. رابط WAN بیشتر در روترها و اکسس‌پوینت‌هایی کاربرد دارد که فاقد مودم داخلی هستند.
مودمروتر ADSL: تک‌بانده یا دو بانده
اصطلاح تک‌بانده و دوبانده مخصوص تجهیزات وای‌فای است. اکثر مودم‌روترهای وای‌فای ADSL تک‌باند هستند و در فرکانس 2.4 گیگاهرتز کار می‌کنند؛ یعنی داده‌ها را با امواجی که فرکانس‌شان 2.4 گیگاهرتز است ارسال و دریافت می‌کنند. بعضی دیگر از مودم‌روترهای وای‌فای علاوه بر باند 2.4 گیگاهرتز، باند 5 گیگاهرتز نیز دارند. باند 2.4 گیگاهرتز برد بیشتری دارد اما در مقایسه با باند 5 گیگاهرتز نسبتاً کندتر است. باند 5 گیگاهرتز سریع‌تر است اما برد کمتری دارد. مثلا اگر مودم‌روتری با استاندارد 802.11n سازگار باشد، سرعت انتقال داده آن در باند 2.4 گیگاهرتز و در شرایط واقعی حدود 150 مگابیت‌برثانیه خواهدبود. اما باند 5 گیگاهرتز تحت همین شرایط داده‌ها را با سرعت 450 مگابیت‌برثانیه جابه‌جا می‌کند. این عددها سرعت انتقال بی‌سیم درون شبکه را نشان می‌دهند و به سرعت اینترنت‌تان ربطی ندارند.
در کل، معمولا کاربرانی که در شبکه محلی وای‌فای با داده‌های حجیم سروکار دارند، باند 5 گیگاهرتز را انتخاب می‌کنند. اما برای امور عادی خانگی و دفتری، باند 2.4 گیگاهرتز کافی است و لازم نیست بابت خرید مودمروتر دوبانده پول بیشتری بپردازید؛ به‌خصوص که تفاوت قیمت آن‌ها با مودم‌روترهای تک‌باند زیاد است. توجه داشته باشید که اکثر مودم‌روترهای بی‌سیم ADSL تک‌بانده هستند. باند دوگانه بیشتر در مودم‌روترهای VDSL به چشم می‌خورد. (در ادامه اشاره خواهدشد که مودم‌روترهای VDSL با فناوری ADSL نیز سازگارند اما گرانترند.)
توجه: برای اطلاعات بیشتر درباره استانداردهای 802.11b/g/n/ac و ارتباط‌شان با برد و سرعت انتقال بی‌سیم، جدول 1 و 2 در این نشانی را ببینید.
تصویر 5. باند 2.4 گیگاهرتز برد بیشتر و باند 5 گیگاهرتز سرعت بیشتری دارد.
مودمروتر ADSL یا مودمروتر VDSL؟
آیا می‌خواهید مودم‌روترتان از اینترنت VDSL نیز پشتیبانی کند یا ADSL کافی است؟ فناوری VDSL، جدیدتر و سریع‌تر از ADSL است، اما زیرساخت‌های مخابراتی متفاوتی دارد. مودم VDSL از ADSL نیز پشتیبانی می‌کنند اما مودم‌های صرفا ADSL با VDSL سازگار نیستند. اگر می‌دانید که منطقه محل سکونت یا کارتان به‌زودی به زیرساخت‌های VDSL مجهز خواهدشد، پرداخت هزینه بیشتر بابت خرید مودمروتر VDSL توجیه‌پذیر است. اما اگر به چیزی بیش از ADSL نیاز ندارید یا بعید می‌دانید که VDSL به این زودی‌ها در منطقه شما عملیاتی شود، ضروری نیست بابت خرید مودمروتر VDSL هزینه بیشتری بپردازید، زیرا مودم‌روترهای VDSL معمولا گرانترند و تفاوت قیمت چشمگیری دارند. همانطور که پیش‌تر اشاره شده، بسیاری از مودم‌روترهای بی‌سیم VDSL، دوبانده هستند.
نسخه‌های مختلف از یک مودمروتر خاص و مودم‌روترهای متفاوت با ظاهر مشابه
گاهی یک مودم روتر خاص در نسخه‌های مختلفی تولید و عرضه میشود. معمولا این‌گونه مواقع، همه نسخه‌ها ظاهر و حتی مشخصات فنی مشابهی دارند و تفاوت‌های‌شان جزئی است. مثلا ممکن است یکی از نسخه‌ها آنتن ثابت و نسخه دیگر، آنتن جداشونده داشته باشد. در تصویر 6، دستگاه‌های شماره 1 تا 3 به‌ترتیب متعلق به مودمروتر ADSL تی‌پی‌لینک TD-W8961N و نسخه V1 و نسخه V3.20 آن است که از نظر فنی شبیه هم هستند. در چنین مواقعی که نسخه‌های مختلف یک مودمروتر تفاوت فنی چشمگیری ندارند، می‌توانید نسخه‌ای را انتخاب کنید که ضمانت معتبرتری دارد یا ارزانتر است.
اما گاهی دو دستگاه به‌رغم ظاهر مشابه‌شان از نظر فنی بسیار متفاوتند. مثلا در تصویر یادشده، دستگاه شماره 4 متعلق به مودمروتر تی‌پی‌لینک TD-W9970_V2 است که با اینکه ظاهر آن شبیه سه مودمروتر دیگر است، اما مودمروتر VDSL است و از نظر فناوری و قیمت متفاوت است. در چنین مواقعی خریدار باید دقت کند تا محصول موردنظر را با محصولات مشابه دیگر اشتباه نگیرد.
تصویر 6. مودم‌روترهای 1 تا 3 نسخه‌های مختلفی از یک محصول و هر سه مودمروتر ADSL هستند و تفاوت خاصی ندارند. اما دستگاه شماره 4 مودمروتر VDSL است.
قیمت و گارانتی مودم‌روترها
گاهی اختلاف قیمت یک محصول خاص در فروشگاه‌های مختلف بسیار زیاد است. توصیه میشود پیش از خرید، تازه‌ترین قیمت‌ها را در فروشگاه‌های فیزیکی و نیز مجازی بررسی کنید. در فضای مجازی وب‌سایت‌هایی را می‌توان یافت که کارشان اعلام آخرین قیمت کالاهای مختلف است.
علاوه بر قیمت، به کیفیت ضمانت و خدمات پس از فروش نیز توجه کنید. کلا کمی تحقیق بسیار مفید است. برخی از فروشگاه‌های آنلاین بخشی تحت عنوان «نظرات خریداران» یا چیزی شبیه آن دارند که می‌تواند در انتخاب بهتر، کمک‌تان کند. ضمنا به یاد داشته باشید که برخی از وب‌سایت‌ها و فروشگاه‌های مجازی، کالای دست‌دوم نیز می‌فروشند. پس به توضیحات وب‌سایت و محصول توجه کنید تا اشتباها کالای دست‌دوم نخرید. توصیه میشود از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید.
نکته پایانی
فناوری ADSL طی روند پیشرفت خود به نسخه ADSL2 و سپس +ADSL2 ارتقا یافته است. اکثر مودم‌روترهای فعلی بازار با جدیدترین نسخه این فناوری در ایران یعنی +ADSL2 سازگارند. توصیه میشود در بخش توضیحات و مشخصات فنی محصول به این موضوع نیز توجه کنید.
پی‌نوشت:
- روتر دستگاهی است که شبکه‌ای را به شبکه دیگر وصل می‌کند. اکثر مودم‌روترهای باسیم، چهار پورت اترنت دارند؛ یعنی تا چهار رایانه را می‌توان مستقیما با کابل اترنت به آن‌ها متصل کرد. مودم‌روترهای وای‌فای نیز از اتصال ده‌ها لپ‌تاپ، گوشی و دستگاه وای‌فای پشتیبانی می‌کنند. پس مودمروتر می‌تواند شبکه‌ای از تجهیزات کابلی یا بی‌سیم را به شبکه شرکت ارائه‌دهنده اینترنت (ISP) و از آن‌جا به اینترنت متصل کند. به همین سبب چنین دستگاهی را نه فقط مودم، بلکه مودمروتر می‌نامند.
ماهنامه شبکه را از کجا تهیه کنیم؟
ماهنامه شبکه را می‌توانید از کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور و نیز از دکه‌های روزنامه‌فروشی تهیه نمائید.
ثبت اشتراک نسخه کاغذی ماهنامه شبکه
ثبت اشتراک نسخه آنلاین
کتاب الکترونیک +Network راهنمای شبکه‌ها
- برای دانلود تنها کتاب کامل ترجمه فارسی +Network اینجا کلیک کنید.
کتاب الکترونیک دوره مقدماتی آموزش پایتون
- اگر قصد یادگیری برنامه‌نویسی را دارید ولی هیچ پیش‌زمینه‌ای ندارید اینجا کلیک کنید.
نظر شما چیست؟