تفکر پیوندی چیست و چه نقشی در زندگی ما خواهد داشت؟

نئوکورتکس

با این‌حال، برخی حیوانات این ویژگی را ندارند و رفتارهای ثابتی دارند. به‌طوری که می‌توانند رفتارهای جدیدی بیاموزند، اما به یک بازه زمانی هزاران ساله نیاز دارند تا رفتار جدیدی را به عنوان یک الگوی ثابت درک کنند. رویکرد فوق در گذشته‌های دور سودبخش بود، زیرا محیط زیست حرکت آرامی داشت و ممکن بود ده هزار سال طول بکشد تا یک تغییر محیط زیستی قابل توجه انجام شود و در این دوره زمانی، ممکن بود رفتار جدیدی نیز تکامل پیدا کند.

تا اینجا همه چیز خوب پیش می‌رفت، اما ناگهان اتفاقی رخ داد. شصت و پنج میلیون سال قبل یک تغییر ناگهانی در محیط زیست اتفاق افتاد که به‌نام رویداد انقراض کرتاسه معروف است که باعث انقراض جانداران بسیاری مثل دایناسورها شد. درست از آن مقطع زمانی، برخی از موجودات از شرایط اقلیمی گوی سبقت را ربودند و به تکامل بیولوژیکی و تغییرشکل دهنده متمایل شدند. این تغییر زیستی به دلیل مفهومی به‌نام نئوکورتکس که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، اتفاق افتاد. جانواران بزرگتر شدند، مغزشان به سرعت بزرگتر شد و نئوکورتکس از آن هم سریعتر رشد کرد و این چین‌خوردگی‌های مشخص را توسعه داد تا سطح خود را افزایش دهد. اگر نئوکورتکس یک انسان را بگیرید و آن‌را باز کنید، به اندازه یک دستمال سفره است و هنوز هم ساختار نازکی دارد که به نازکی همان دستمال سفره است. با این وجود دارای شیارها و پیچ‌خوردگی‌های فراوانی است که در حال حاضر ۸۰ درصد مغز ما را شامل می‌شود و همان بخشی است که ما فکر می‌کنیم و اجازه می‌دهد تغییرات مهمی در زندگی پدید آوریم. ما هنوز آن مغز قدیمی را داریم که مُحرِّک‌ها و انگیزه‌هایی در اختیارمان قرار می‌دهد. ممکن است من محرکی برای پیروزی داشته باشم در این صورت نئوکورتکس آن‌را تبدیل می‌کند و به شکلِ نوشتن یک شعر یا ساخت یک برنامه یا سخنرانی در می‌آورد و این همان کاری است که نئوکورتکس انجام می‌دهد.

در حالت کلی، مغز به صورت مجموعه‌ای از ماژول‌ها کار می‌کند. هر ماژول می‌تواند کارهایی را با الگویی مشخص انجام دهد. می‌تواند الگویی را بیاموزد، الگویی را به خاطر بسپارد، الگویی را اجرا کند و در تمامی موارد این ماژولرها در سلسله مراتب‌هایی سازماندهی شدند. ما این سلسله مراتب را با تفکر خودمان به وجود آوردیم. میزان اطلاعاتی که ما از علوم اعصاب درباره مغز به دست می‌آوریم هر ساله دوبرابر می شود. اکنون ما می‌توانیم درون یک مغز زنده را ببینیم و اتصالات اعصاب منفرد را شاهد باشیم. امروزه دانشمندان می‌توانند مغز شما را در حالی که افکارتان را پدید می‌آورد مشاهده کنند و می‌توانند مشاهده کنند که افکار شما مغز شما را پدید می‌آورد که واقعاً کلیدی برای فهمیدن نحوه کار آن است.

نحوه کار مغز

اجازه بدید به‌طور خلاصه نحوه کار مغز را شرح دهم. دانشمندان برای تشریح هرچه ساده‌تر عملکرد مغز، بخش‌های مختلف مغز را به ماژول‌هایی تقسیم کرده‌اند و اعلام داشتند ما نزدیک به ۳۰۰ میلیون ماژول داریم و آن‌ها را در سلسله مراتب‌هایی ایجاد کرده‌اند. اجازه دهید برای روشن شدن موضوع مثال ساده‌ای بزنیم. یک انسان را فرض کنید که تعداد زیادی ماژول دارد که می‌توانند خط افقی بین A بزرگ رو تشخیص دهند و این تنها چیزی هست که برای ماژول‌ها مهم است و در ادامه به مرحله بعد می‌روند. این لایه‌ها در سطوح مفهومی سازمان‌دهی شده‌اند و هر لایه از دیگری انتزاعی‌تر است. بنابراین لایه بعدی می‌گوید: A بزرگ سپس به لایه بالاتری می‌رود که می‌گوید: Apple و به همین ترتیب اطلاعات به لایه‌های بعدی می‌روند. اگر شناسنده کلمه Apple حروف A-P-P-L را ببیند، با خود می‌گوید، فکر می‌کنم به احتمال زیاد جای یک E خالیه. و سپس سیگنالی به تمام شناسنده‌های E می‌فرستد با این مضمون که به دنبال یک E باشید، فکر می‌کنم به زودی بیاد، شناسنده‌های E متمرکز خواهند شد و یک چیز نامفهومی که می‌تواند E باشد را می‌بینند. در حالت عادی شما به این شکل فکر نمی‌کنید، اما ما انتظار یک E را داریم که به اندازه کافی خوب است، و بله، من یک E را دیدم، آن موقع شناسنده apple می‌گوید: بله، من Apple دیدم.

پنج سطح بالاتر می‌رویم و حال شما در مرتبه بالای این سلسله مراتب هستید که به چندین حس تقسیم می‌شود و ممکن است ماژولی داشته باشید که یک پارچه خاص را ببیند، صدای خاصی را بشنود و عصر خاصی را حس کند و سپس بگوید: شخصی وارد اتاق شد.

ده مرتبه بالاتر بروید و آنگاه در بالاترین مرتبه هستید. احتمالاً به قشر قدامی (پیشانی) رسیدید و ماژول هایی در آنجا دارید که می‌گویند: این خنده‌دار است، این جالب است.

ممکن است فکر کنید که این فعالیت‌ها خیلی پیچیده هستند، اما آنچه واقعا پیچیده است، سلسله مراتب زیر آن‌ها است. به‌طور مثال، در یک عمل جراجی، پزشکان مجبور شدند مغز فردی را به صورتی که هوشیار است، جراحی کنند، زیرا جراحان می‌خواستند با او حرف بزنند. هنگامی که آن‌ها نقاط بسیار کوچکی از نئوکورتکس او را تحریک می‌کردند، آن شخص می‌خندید. به همین دلیل آن‌ها ابتدا فکر کردند که نوعی از واکنش خنده را تحریک کردند، اما این‌طور نبود. آن‌ها به سرعت فهمیدند که نقطه‌ای را در مغز او پیدا کردند که طنز را تشخیص می‌دهد و وقتی جراحان این نقطه را تحریک می‌کردند، آن شخص همه چیز را خنده‌دار می‌دید. به‌طوری که آن فرد به پزشکان گفت، شما آقایون که اونجا ایستادید خیلی خنده‌دار هستید، این نظر معمولی او بود.

امروزه ما چطور عمل می‌کنیم؟

 کامپیوترها در حال یادگیری زبان انسان به کمک تکنیک‌هایی هستند که مشابه نئوکورتکس هستند. الگوریتم‌ها مشابه چیزی هستند که مدل سلسله مراتبی پنهان مارکوف نامیده می‌شود. جئوپاردی یک بازی بسیار گسترده زبان طبیعی است که واتسون توانست بیشترین امتیاز را در آن کسب کند. کامپیوترها زبان انسان را درک می‌کنند و دانش آن‌را با خواندن ویکی پدیا و دانشنامه‌های دیگر به دست می‌آوردند.

امروزه موتورهای جستجو دیگر فقط به دنبال لینک‌ها و ترکیب‌های یک کلمه نمی‌گردند، بلکه واقعاً درک می‌کنند. مطالعه برای درک میلیاردها صفحه در وب و در کتاب‌ها یک کار ساده برای الگوریتم‌های امروزی است.

۲۰ سال بعد، ما نانوروبات‌ها را خواهیم داشت، چون یکی دیگر از روندهای رو به رشد، کوچکتر شدن تکنولوژی است. نانوروبات‌ها از طریق عروق وارد مغز ما می‌شوند و نئوکورتکس ما را به یک نئوکورتکس مصنوعی در ابر متصل می‌کنند که باعث گسترش نئوکورتکس ما می‌شود. می‌خواهم بگویم که امروزه شما کامپیوتری در تلفن خود دارید، اما اگر به ده هزار کامپیوتر تنها در چند ثانیه نیاز داشته باشید، تا یک جستجوی پیچیده را انجام دهید می‌توانید در عرض یک یا دو ثانیه در ابر به آن دسترسی پیدا کنید. در سال ۲۰۳۰ اگر به نئوکورتس اضافی احتیاج داشته باشید می‌توانید مستقیماً از طریق مغز خود به آن که در ابر قرار دارد متصل شوید.

بنابراین من در حال قدم زدن هستم و می‌گویم: اوه، آرش این‌جا است و به سراغ من می‌آید. بهتره حرفی بزنم که هوشمندانه باشه. سه ثانیه وقت دارم. ۳۰۰ میلیون ماژول در نئوکورتکس من نمی‌توانند این کار رو انجام بدند، زیرا به یک میلیارد دیگر احتیاج دارم و می‌توانم در ابر به آن دسترسی پیدا کنم. آن زمان تفکر ما، پیوندی از تفکر زیستی و غیرزیستی خواهد بود. اما بخش غیر زیستی، موضوع قانون تغییرات شتابدار است. تغییرات به صورت نمایی رشد خواهند کرد و به یاد بیاورید آخرین باری که نئوکورتکس خود را گسترش دادیم چه اتفاقی افتاد. دو میلیون سال پیش بود، وقتی انسان نماهایی شدیم و این پیشانی بزرگ را گسترش دادیم. پستانداران دیگر یک ابروی مایل دارند. آنها فاقد قشر قدامی هستند، اما قشر قدامی واقعاً یک تفاوت کیفی به حساب نمی آید. بلکه گسترش کمّی نئوکورتکس است اما این میزان اضافی تفکر عاملی بود که ما را قادر ساخت جهشی برداریم و زبان ها، هنر،علم و تکنولوژی را اختراع کنیم. هیچ گونه دیگری این کار را انجام نداده است و در طول چند دهه دیگر، قصد داریم دوباره این‌کار را انجام دهیم. قصد داریم بار دیگر نئوکورتکس خود را گسترش دهیم، اما این بار دیگر توسط چارچوبی از معماری ثابت محدود نخواهیم شد. نئوکورتکس بدون محدودیت گسترش می‌یابد، آن مقدار اضافی دوباره عاملی خواهد بود که به ما اجازه جهشی دیگر در فرهنگ و فناوری را خواهد داد.