فقیرسنجی با موبایل و تصاویر ماهواره‌ای

 محققانی از دانشگاه ساوتهمپتون و بنیاد Flowminder با همکاری Telenor Research  و شرکت Grameenphone در این مطالعه مشارکت داشته‌اند و بنیاد «بیل و ملیندا گیتس» هم در این تحقیق سرمایه‌گذاری کرده است. آن‌ها موفق شدند با ترکیب داده‌های تلفن ‌همراه و داده‌های جغرافیایی حاصل از ماهواره‌ها، برآوردی از گسترش فقر در این مناطق به دست آورند. این نتایج از نظر دقت قابل مقایسه با نتایج حاصل از روش‌های رایج بوده و در عین حال مزایای قابل توجهی نسبت به روش‌های پیشین دارد.

مطلب پیشنهادی

دنیای موبایل شماره 188

دختری در حباب

معمولاً برای تخمین میزان فقر در یک منطقه از روش‌هایی نظیر سرشماری و پرسش از خانوارها استفاده می‌شود. اما ایراد کار این است که داده‌ها با فواصل زمانی زیادی به‌روزرسانی می‌شوند و در کشورهایی با درآمد کم، داده‌های جمع‌آوری شده کامل نیستند. مزیت استفاده از داده‌های تلفن همراه این است که اطلاعات به دست آمده به طور مداوم به‌روز می‌شوند، با روش‌های مختلف قابل تجزیه و تحلیل هستند و می‌توان تغییرات پارامترهای مورد نظر را بررسی کرد.

آمیختن این اطلاعات با داده‌های ماهواره‌ای، قابلیت چنین روشی را افزایش داده و دیدگاه پویاتری از میزان فقر و توزیع جغرافیایی آن به دست می‌دهد. به‌عنوان مثال، با بررسی مبلغی که ماهانه برای استفاده از شبکه تلفن همراه هزینه می‌شود و شمار افرادی که در یک منطقه از این شبکه استفاده می‌کنند، می‌توان برآوردی از بهره‌مندی مالی خانوارها در آن منطقه به دست آورد و یا تغییر مکان تلفن‌های همراه و استفاده آن‌ها از شبکه‌ها، نشان‌دهنده فرصت‌های شغلی و اقتصادی است.

هرچند با بررسی تصاویر ماهواره‌ای و با توجه به مواردی نظیر فاصله مناطق مسکونی تا جاده‌ها و شهرها یا روشنایی مناطق مسکونی در شب می‌توان به‌میزان بهره‌مندی مردم یک منطقه از نظر اقتصادی، دسترسی به بازارها و اطلاعات پی برد، اما درباره شهرهای متراکم و پرجمعیت کار دشوارتر است. در اینجا تلفن‌های همراه به کمک می‌آیند. وقتی فردی از تلفن همراه استفاده می‌کند، اطلاعاتی برای دکل‌های مخابراتی ارسال می‌کند که با کمک آن‌ها مکان تقریبی کاربر قابل تخمین است و علاوه بر این میزان مصرف داده، تعداد پیام‌های متنی که ارسال شده، تعداد تماس‌هایی که برقرار شده و مدت زمان تماس‌ها را نیز نشان می‌دهد.

حتی می‌توان فهمید افراد چقدر و تا چه مسافتی سفر می‌کنند و نوع گوشی تلفن همراهی که استفاده می‌کنند چیست؛ اینکه یک گوشی ساده است یا یک تلفن هوشمند. اگرچه ممکن است برخی از مردم تلفن ‌همراه نداشته باشند، با این حال این روش با دقت خوبی موفق به شناسایی تفاوت‌ها بین نواحی فقیر و ثروتمند شده است.

شرح شکل: از نقشه‌های تهیه شده بر اساس ترکیب داده‌های تلفن‌های همراه و تصاویر ماهواره‌ای. در این نقشه‌ها نواحی قرمزتر مناطق فقیرتر را نشان می‌دهد.