جت‌پک؛ ابزاری برای تجربه پرواز انفرادی

این مطلب یکی از مجموعه مقالات پرونده ویژه «فناوری‌های سال ۲۰۱۷» است که در ماهنامه شبکه شماره ۱۸۸ منتشر شد. برای دانلود کل این پرونده ویژه اینجا کلیک کنید. 

 با‌ وجود این‌که انسان هرگز به‌طور طبیعی قادر به پرواز نبود، اما همواره شور و اشتیاق فراوانی به‌منظور تجربه این پدیده داشته است. این شور و اشتیاق سبب شد که نهایتاً بشر بتواند در این زمینه موفقیت‌هایی کسب کند. هم‌اکنون ما با استفاده از اجسام فیزیکی و پرنده‌ای نظیر هواپیما، هلیکوپتر و سایر موارد این چنینی قادر به تجربه پرواز به‌شکل متفاوتی هستیم. اما آیا این نوع از پرواز بشر را راضی نگه داشته است؟

مطلب پیشنهادی

فناوری‌هایی که شکل زندگی ما را تغییر می‌دهند

این فناوری به‌زودی جایگزین صفحه‌کلید و ماوس می‌شود

انسان همواره میل به پیشرفت و دستیابی به مراتب بالاتر را دارد. این موضوع از خصیصه‌های ذاتی ما انسان‌ها است و نمی‌توانیم منکر آن شویم. جای تعجبی ندارد که این میل به پیشرفت و ترقی در زمینه پرواز کردن هم وجود داشته باشد و بشر همواره سعی کند تا بتواند به جنبه‌هایی نو از تجربه پرواز کردن دست یابد. یکی از ابزارهایی که طی چند سال اخیر پروژه‌ها و سرمایه‌های زیادی صرف آن شده است، مربوط به کوله‌پشتی‌های پرنده‌ای با نام جت‌پک (JetPack) می‌شود. جت‌پک یک کوله‌پشتی منحصر به فرد است که انسان آن را بر روی دوش خود قرار داده و می‌تواند با استفاده از آن پرواز انفرادی را تجربه کند. شرکت‌هایی نظیر جت‌پک اینترنشنال (Jetpack International) طی چند سال اخیر در زمینه طراحی و تولید جت‌پک‌ها پیشرفت چشمگیری داشته‌اند و پیش‌بینی می‌کنیم که در سال 2017 شاهد تکامل هرچه بیشتر جت‌پک‌ها و شاید عملی شدن ایده استفاده انفرادی از آن‌ها باشیم.

تاریخچه‌ کامل جت‌پک‌ها
ایده مربوط به جت‌پک از داستان‌های علمی تخیلی دهه 1960 ریشه می‌گیرد. در ابتدا ایده ساخت جت‌پک به‌عنوان ابزار حرکتی برای فضانوردان ارائه شد و به‌تدریج این ایده گسترش یافت و صحبت از کاربرد جت‌پک به‌عنوان ابزاری نظامی و سپس ابزاری به‌منظور حمل و نقل انفرادی به میان آمد. طرح مربوط به ساخت اولین جت‌پک در سال 1919 و توسط مخترعی روسی به‌نام الکساندر فیودروویچ اندریو (Aleksandr Fyodorovich Andreyev) توسعه یافت. این پروژه توسط مورخان علاقمند به حوزه تکنولوژی مورد ثبت و ردیابی قرار گرفت اما آقای فیودروویچ اندریو تنها به ثبت اختراع جت‌پک خود اکتفا کرد و به‌این صورت پروژه مورد نظر هیچ‌گاه به مرحله تولید و آزمایش عملی نرسید. در طرح مورد بحث، یک موتور اکسیژن و متانی شبیه به موتور موشک به‌عنوان مولد قدرت جت‌پک در نظر گرفته شده بود.

در سال 1956 فردی با نام جاستین کاپرا (Justin Capra) در رومانیا مدعی شد که یک "کوله‌پشتی پرنده" اختراع کرده است. این کوله‌پشتی پرنده که عملکرد چندان موفقیت‌آمیزی نداشت، هم‌اکنون در موزه پلوشت نگه‌داری می‌شود. در سال 1958 دو مهندس برجسته و فعال در شرکت تیوکول (Thiokol) یک کمربند پرنده ساختند. این کمربند پرنده با نیتروژن فشرده و فشار بالا فعال می‌شد. دو نازل کوچک به کمربند متصل بودند و فردی که از‌ آن استفاده می‌کرد می‌توانست پروازی عمودی و نه‌چندان پایدار را تجربه کند. فرد پوشنده این کمربند با استفاده از دو نازل نامبرده شده می‌توانست دستور خروج گاز نیتروژن با فشار بالا را صادر کند و به‌این صورت مانند یک موشک به‌سمت بالا جهش یابد. در آزمایش عملی، این کمربند توانست تا ارتفاع عمودی 7 متر پرواز کند و سپس با سقوط مواجه شد. در سال 1959 و دهه 60 میلادی ارتش ایالات متحده بنا به دلایل خاصی به‌شدت علاقمند توسعه ساخت جت‌پک‌ها شد و حمایت‌های خود را از این پروژه آغاز کرد. این موضوع سبب شد که جت‌پک‌ها یا کوله‌پشتی‌های پرنده بیش از پیش مورد توجه قرار گیرند و به‌یک مقوله جا افتاده تبدیل شوند.

طرح مربوط به ساخت اولین جت‌پک در سال 1919 و توسط مخترعی روسی به‌نام الکساندر فیودروویچ اندریو توسعه یافت.

در دهه 80 شرکت پاورهوس پروداکشنز (Powerhouse Productions) انرژی و سرمایه گسترده‌ای را صرف توسعه جت‌پک‌ها کرد و توانست یک کمربند پرنده جالب تولید کند که راکت‌بلت (Rocketbelt) نام گرفت. این کمربند در سال 1994 توانست مدت‌زمان 30 ثانیه پرواز داشته باشد. در سال 2005 و 2005 جت‌پک‌ها بیش از پیش پیشرفت یافته و جنبه کاربردی یافتند و حتی برخی شرکت‌ها شروع به تبلیغ در مورد نسخه‌های تجاری این محصولات کردند. فروش اولین جت‌پک با قیمت 125،000 دلار به‌همراه دوره آموزشی استفاده از آن توسط شرکتی با نام تکنولوجیا اروسپشیال مکزیکانا  (Tecnologia Aeroespacial Mexicana) انجام شد که دریچه‌ای نو و رو به پیشرفت هرچه بیشتر جت‌پک‌ها بود.

اما در سال 2007 شرکت جت‌پک اینترنشنال (Jetpack International) وارد صحنه شد و هم‌اکنون هم یکی از بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین شرکت‌های است که در زمینه طراحی جت‌پک‌ها فعالیت دارد. دو جت‌پک این شرکت با نام‌های Jet pack H202 و Jet pack H202-Z در مقابل چشم عموم مورد تست قرار گرفتند و به‌ترتیب توانستند 30 و 33 ثانیه پرواز موفقیت‌آمیز و فرود موفقیت‌آمیز را به همراه داشته باشند. اما جت‌پک Jet pack T-73 جت‌پکی است که ما را بیش از هر چیز امیدوار می‌کند.
 این جت‌پک می‌تواند مدت‌زمانی در حدود 9 دقیقه پرواز موفقیت‌آمیز را به‌همراه داشته باشد و در این مدت‌زمان چیزی در حدود 18 کیلومتر را طی کند. این جت‌پک هم‌اکنون با قیمتی در حدود 200،000 توسط شرکت جت‌پک اینترنشنال به‌فروش می‌رسد. بنابراین بسیار امیدوار هستم که طی چند سال آیند و شاید سال 2017 شاهد پیشرفت هرچه بیشتر جت‌پک‌ها باشیم. شاید این محصولات در آینده نزدیک به ابزارهای به‌منظور پرواز و حمل و نقل انفرادی تبدیل شوند!

آینده جت‌پک‌ها
بدون تردید استفاده عملی و گسترده از جت‌پک‌ها به‌منظور ابزارهای حمل و نقل انفرادی مشکلات متعددی را به‌همراه خواهد داشت، اما پیاده‌سازی این ایده غیرممکن نیست. امیدوار هستیم که در سال 2017 پیشرفت‌های بیشتری برای این کوله‌پشتی‌های پرنده انفرادی ارائه شود و طی سال‌های بعد شاهد استفاده هرچه بیشتر از جت‌پک‌ها باشیم. البته امیدوار هستیم که جت‌پک‌ها هیچ‌وقت به سلاح‌های جنگی و کوله‌پشتی‌های ویرانگر تبدیل نشوند