مدارک مختلف سیسکو کدامند و چگونه آن‌ها را دریافت کنیم؟

مدارک سیسکو دروازه ورود به دنیای حرفه‌ای

برای اطمینان از این موضوع که متخصصان فناوری اطلاعات مهارت و دانش لازم را برای پشتیبانی از محصولات سیسکو و برطرف کردن مشکلات فنی محصولات سیسکو به دست آورده‌اند و می‌توانند برای مشکلات مرتبط با محصولات این شرکت راهکارهای جامعی به مشتریان پیشنهاد دهند، این شرکت تصمیم گرفت اطلاعات فنی را در قالب دوره‌های تخصصی و اعطای مدارک مربوط به افراد انتقال دهد تا این افراد بتوانند در اقصی نقاط جهان سرویس‌های لازم را در اختیار مشتریان محصولات این شرکت قرار دهند. شروع این دوره‌‌ها با سطح مبتدی آغاز شده، با سطح کاردان ادامه پیدا کرده، به سطح حرفه‌ای رسیده و در نهایت به سطح متخصص ختم می‌شود. سطحی که مدرک آن شبیه PhD بوده و نشان می‌دهد فردی که موفق به دریافت مدرک این سطح شده می‌تواند پیچیده‌ترین سناریوهای زیرساختی مرتبط با شبکه را همسو با استراتژی‌های یک سازمان بزرگ پیاده‌سازی کرده یا تحلیل کند. بدیهی است چنین سطحی از مهارت‌ها به سال‌ها مطالعه و دانش فنی و تئوری عمیق نیاز دارد. دانش‌پژوهان دوره‌های سیسکو معمولا با شرکت در یک یا چند آزمون و کسب نمره قبولی در آن آزمون گواهینامه مربوط را دریافت می‌کنند. بیشتر امتحانات سیسکو توسط سازمان پیرسون  وی.یو.ایی (Pearson VUE) انجام می‌شود، البته در ایران با توجه به محدودیت‌های مختلف آموزشگاه‌ها به روش‌های مختلفی این امتحانات را برگزار می‌کنند. فردی که موفق شود مدرک سطح مقدماتی را به دست آورد، برای آن‌که بتواند سطح مهارت‌های خود را ارتقا داده و مدارک پیشرفته‌تر را دریافت کند، باید ثابت کند که اصول مقدماتی را به‌درستی درک کرده و به شکل عملی تجربه لازم را برای ورود به دوره‌های بالاتر به دست آورده است. توجه داشته باشید هرچه سطح مدارکی که دریافت می‌کنید بالاتر رود، به همان نسبت فرصت‌های شغلی پیش روی شما بیشتر خواهد بود. این قاعده محدود به خارج از ایران نیست و داخل کشور نیز افرادی که مدارک طراز اول این شرکت را به دست آورند، بدون مشکل خاصی می‌توانند برای فرصت‌های شغلی مختلف درخواست بدهند. شکل (1) مسیری را که برای شرکت در هر سطح و دریافت مدارک هر دوره و ارتقا سطح دانش خود باید پشت سر بگذارید را نشان می‌دهد. 

مروری کلی بر گواهینامه‌های سیسکو

گواهینامه‌های در نظر گرفته‌شده سیسکو برای افراد به شرح زیر هستند:

• Cisco Certified Entry Networking Technician (CCENT)

• Cisco Certified Technician (CCT)

• Cisco Certified Network Associate (CCNA)

• Cisco Certified Design Associate (CCDA)

• Cisco Certified Network Professional (CCNP)

• Cisco Certified Design Professional (CCDP)

• Cisco Certified Internetwork Expert (CCIE)

• Cisco Certified Design Expert (CCDE)

• Cisco Certified Architect (CCAr)

شکل (1) گواهینامه‌ها، دوره‌ها و مسیرهایی را که سیسکو برای دانش‌پژوهان در نظر گرفته، نشان می‌دهد. در حالت کلی مدارک سیسکو به دو مسیر اصلی عملیات شبکه و طراحی شبکه ختم می‌شوند. البته در بطن این مسیر دوره‌هایی برای افزایش سطح آگاهی و مهارت‌های افراد در حوزه امنیت در نظر گرفته‌شده تا متخصصان شبکه بتوانند زیرساخت‌هایی با کمترین رخنه‌های امنیتی را پیاده‌سازی کنند. در حالت کلی، اگر فردی به مبحث امنیت در دنیای فناوری اطلاعات علاقه دارد، دوره CEH و در حالت کلی‌تر دوره‌های امنیتی سازمان EC-Council برای او گزینه مطلوب‌تری هستند. یک متقاضی دوره‌های سیسکو در حالت ایده‌آل کار خود را با سطح مقدماتی و مدرک CCENT آغاز می‌کند. 

برای مشاهده نسخه با کیفیت تصاویر داخلی این مقاله اینجا کلیک کنید.

شکل 1. سطوح گواهینامه‌های سیسکو (خط‌های صاف مراحل الزامی را نشان می‌دهند، درحالی‌که نقطه‌چین‌ها مراحلی هستند که توصیه می‌شوند برای دریافت مدارک دنبال کنید.)
در این دوره دانش‌پژوهان اطلاعات زیربنایی و مهم دنیای شبکه را فرا می‌گیرند. البته در ایران این دوره کمتر آموزش داده‌شده و به‌جای آن دوره نت‌ورک‌پلاس آموزش داده می‌شود. پس از پشت سر گذاشتن این دوره، دانش‌پژوه می‌تواند در دوره CCNA ثبت‌نام کند. در این دوره، مباحث مقدماتی دوره ابتدایی به شکل کامل‌تر و همراه با جزییات بیشتری به فرد آموزش داده می‌شوند. پس از اتمام دوره فوق، دوره CCNP قرار دارد که سطحی حرفه‌ای‌تر به شمار رفته و نکات و اصول و زیربنایی شبکه را به افراد آموزش می‌دهد. برخی از افراد تمایل دارند مبحث طراحی را دنبال کنند. این افراد کار خود را از دوره CCENT آغاز کرده، با CCDA ادامه داده، به سطح حرفه‌ای CCDP رفته، CCDE را دنبال کرده و در نهایت به سراغ CCAr می‌روند. CCAr دوره‌‌‌ای کاملا حرفه‌ای است که افراد با پشت سرگذاشتن این دوره‌ به‌عنوان معمار شبکه در سازمان‌های بزرگ مشغول به کار می‌شوند. یک فرصت شغلی کم‌نظیر که نه‌تنها حقوق خوبی عاید افراد می‌کند، بلکه یک فرد را در زمره مدیران رده بالای یک سازمان قرار می‌دهد. برنامه صدور گواهینامه‌های سیسکو همراه با جزییات کامل آن در شکل (2) نشان داده‌شده است.

شکل 2. نقشه راهی که سیسکو برای دریافت مدارک از سطح ابتدایی تا فوق پیشرفته ترسیم کرده است. 
هر یک از گواهینامه‌های سیسکو زیرمجموعه‌ای از تخصص‌های مختلف مرتبط با فناوری‌های خاص سیسکو را به شما آموزش می‌دهند. تخصص‌های سیسکو به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: تخصص‌های حرفه‌ای و تخصص‌های تحول دیجیتالی (Digital Transformation)  در زمان نگارش این مقاله هر یک از این دو دسته 15 تخصص مختلف داشتند که یک فرد متبحر با آگاهی فناوری اطلاعات می‌تواند با توجه به نیاز یا علاقه خود آن‌ها را انتخاب کند. 
گروه تخصص‌های فنی به 6 زیر شاخه تقسیم می‌شود:

Collaboration
Data Center (FlexPod)
Network Programmability
Operating System Software
Service Provider
Internet of things (IoT)

تخصص‌های تحول دیجیتالی، مدارک مربوط به معماری کسب‌وکار (Business Architecture) و رضایت‌مندی مشتری (Customer Success) را شامل می‌شوند. به‌طورمعمول برای به دست آوردن یک گواهی تخصصی، باید یک یا دو آزمون را پشت سر بگذارید. بیشتر مدارک سطح بالای دوره‌های سیسکو مدارک دوره قبل را در قالب پیش‌نیاز طلب می‌کنند. مدارک دوره‌های مقدماتی (Entry)، کاردان (Associate) و حرفه‌ای (Professional) به مدت سه سال، مدارک (فوق‌‌حرفه‌ای) CCIE و گواهینامه‌های تخصصی به مدت دو سال و (فوق حرفه‌ای در حوزه طراحی) CCAr به مدت پنج سال اعتبار دارند. این بازه‌های زمانی به‌خوبی نشان می‌دهند، دنیای فناوری در هر دو تا پنج سال با تغییرات مهمی روبه‌رو می‌شود که باعث می‌شود فناوری‌های امروزی جای خود را به فناوری‌های جدید بدهند. برای آن‌که بتوانید اعتبار گواهینامه‌های فعلی خود را حفظ کنید، به‌عنوان یک متخصص حرفه‌ای سیسکو با گذراندن یک آزمون دوباره یا ارتقای سطح مدرک خود به سطوح بالاتر بر مبنای چارتی که در شکل (2) مشاهده کردید، این شانس را دارید که از مزایای مدرکی که به دست آورده‌اید، همچنان استفاده کنید. 

مطلب پیشنهادی

نرم‌افزار، SD-WAN، امنیت و مراکز داده پرسرعت داغ‌ترین موضوعات غول شبکه

سیسکو در سال ۲۰۱۹ به کدام حوزه‌ها بیشتر اهمیت می‌دهد؟

گواهینامه‌های سطح ابتدایی سیسکو

سیسکو دو مدرک ابتدایی، تکنسین تازه وارد شبکه‌های سیسکو (CCENT) و تکنسین خبره سیسکو (CCT) را برای افرادی که قصد دارند تازه به دنیای شبکه وارد شوند، در نظر گرفته است. برای کسب مدارک CCENT یا CCT به پیش‌نیاز نیازی نیست و دانش‌پژوهان باید با شرکت در آزمون مربوط نمره قبولی را دریافت کنند. افرادی که مدرک CCENTرا دریافت می‌کنند، توانایی نصب، نگهداری و رفع مشکلات شبکه‌های کوچک یا شاخه‌ای محدود از شبکه‌های سازمانی (منظور از شاخه محدود بخش‌های ساده و نه‌چندان پیچیده یک شبکه یا سگمنت خاصی درون یک شبکه است)، پیاده‌سازی اصول امنیتی پایه در شبکه را دارند. گواهی CCENT یک پیش‌شرط لازم برای ورود به دوره CCNA یا CCDA است. افراد دریافت‌کننده مدرک CCTs توانایی تشخیص مشکلات، تعمیر یا جایگزینی تجهیزات مربوط به شبکه را دارند. یک فرد متقاضی مدرک CCT می‌تواند یکی از دو مسیر CCNA Routing and Switching یا Data Center Engineer را انتخاب می‌کنند. جدول (1) اطلاعات تکمیل‌تر این دو دوره را نشان می‌دهد. 

گواهینامه‌های سطح کاردان سیسکو

گواهینامه‌های مرتبط با سطح کاردان ‌(Associate) سیسکو شامل CCNA و مدرک CCDA (سرنام Cisco Certified Design) هستند. برای دریافت این مدارک باید با توجه به مسیری که انتخاب کرده‌اید، در آزمون CCNA یا CCDA شرکت کنید. CCNA مهارت‌های اساسی در نصب، پشتیبانی و عیب‌یابی شبکه‌های سیمی یا بی‌سیم را شامل می‌شود. 
در این سطح می‌توانید در هر یک از گرایش‌های Cloud، Collaboration، Cyber ​​Ops، Data Center، Industrial، Routing و Switching، Security، Provider Service و Wireless شرکت کرده و مدرک مربوط را دریافت کنید. توجه داشته باشید، مدرک CCNA شرط لازم برای ورود به دوره حرفه‌ای CCNP است. بارم و نوع سوالات هر یک از دوره‌های CCNA با توجه به مسیری که انتخاب کرده‌اید، با دیگری متفاوت است. 
در سطح کاردان به موازات دوره CCNA، دوره دیگری به نام CCDA قرار دارد که این دوره به افراد یاد می‌دهد، چگونه شبکه‌های بی‌سیم و سیمی ابتدایی را طراحی کرده و راه‌حل‌های امنیت را به کار ببرند. CCDA یک پیش‌شرط برای ورود به دوره CCDP است. برای اخذ مدرک CCDA، داوطلبان باید آزمون CCENT را پشت سر گذاشته باشند. شکل (3) آزمون‌های این دوره را نشان می‌دهد.

شکل 3. گواهینامه‌ها، مدت‌زمان پاسخ‌گویی و آزمون‌هایی که برای دریافت مدارک دوره CCNA باید پشت سر بگذارید.

مدارک سطح حرفه‌ای سیسکو

مدارک سطح حرفه‌ای سیسکو به دو گروه اصلی CCNP و CCDP تقسیم می‌شوند. برای آن‌که بتوانید مدرک CCDP را به دست آورید، باید سه آزمون پیش‌نیاز را پشت سر گذاشته و هر دو مدرک CCDA و CCNA R&S یا هر یک از مدارک CCIE یا CCDE را داشته باشید.
برای شرکت در هر یک از دوره‌های CCNP، به‌جز مسیریابی و سوییچینگ، داوطلبان باید چهار آزمون را پشت سر بگذارند. برای آزمون CCNP R&S فقط سه آزمون لازم است. پیش‌نیازها برای تمامی دوره‌های CCNP مدارک سطح پایین‌تر CCNA یا گواهی CCIE است. مدرک CCNP:Service Provider مدرک معتبر CCIP (سرنام Cisco Certified Internet Professional) را به عنوان یک پیش‌شرط (که در سال 2012 بازنشسته شد) می‌پذیرد.
گواهی CCNP نشان‌دهنده سطحی حرفه‌ای است که یک فرد می‌تواند شبکه‌های محلی و ‌شبکه‌های گسترده را برنامه‌ریزی، پیاده‌سازی و رفع اشکال کند. مسیری که برای دریافت مدارک CCNP باید پشت سر بگذارید، شبیه دوره CCNA است، به‌جز مدرک Cyber Ops که مسیری متفاوت در CCNP دارد. سیسکو توصیه می‌کند، مراحل رسیدن به مدرک CCIE را مطابق با چارتی که ارائه‌شده، انتخاب کنید. 
دوره CCDP نشان‌‌دهنده سطحی از مهارت‌ها در طراحی و راه‌اندازی شبکه‌های گسترش‌پذیر و شبکه‌های چندلایه ـ سوییچ است. پس از دریافت مدرک CCDP، می‌توانید خود را برای ورود به دوره CCDE آماده کنید. شکل (4) جزییات مربوط به این سطح را نشان می‌دهد. 

شکل 4. گواهینامه‌ها، مدت‌زمان پاسخ‌گویی و آزمون‌هایی که برای دریافت مدارک دوره CCNP باید پشت سر بگذارید.

گواهینامه‌های سطح حرفه‌ای سیسکو

گواهینامه‌های سطح حرفه‌ای شامل دو گواهینامه اصلی CCIE و CCDE می‌شوند. هیچ‌یک از دوره‌ها به پیش‌نیاز نیازی ندارند، اما یک آزمون کتبی و آزمون عملی برای دریافت هر یک از این مدارک الزامی است. 
از جولای 2016، سیسکو امتحانات سطح حرفه‌ای خود را به‌روزرسانی کرد تا دوره‌ها متناسب با تغییرات روز دنیای فناوری تدریس شوند. در تغییرات جدید ابر، برنامه‌نویسی شبکه و اینترنت اشیا واردشده و 10 درصد از کل نمره امتحان را به خود اختصاص داده‌اند. سیسکو ممکن است با توجه به تغییرات دنیای فناوری، در مباحث این دوره‌ها تغییراتی اعمال کند تا دوره‌های فوق انعکاس‌دهنده فناوری‌های روز به‌ویژه فناوری‌هایی باشند که جنبه تجاری دارند. سیسکو مکانیسم فوق را به‌عنوان راهی برای اثبات با ارزش بودن این گواهی‌نامه‌ها توصیف کرده است. به‌طوری‌که کارفرمایان متقاعد شوند که افراد دارای این مدارک در کوتاه‌ترین زمان ممکن دانش خود را با تغییرات مهم دنیای شبکه به‌روز کرده‌اند. 
برای بسیاری از متخصصان مسیر شبکه، دریافت مدرک CCIE بیانگر یک موقعیت شغلی برجسته است. مدرک CCIE روی مهارت‌های فنی و دانش فنی کار با محصولات سیسکو و راه‌حل‌های حرفه‌ای در حوزه‌های Collaboration, Data Center, Routing and Switching, Security, Service Provider و Wireless متمرکز است. 
CCDE نشان‌دهنده کارشناسانی است که می‌توانند راهکارهای زیرساختی را برای محیط‌های بزرگ سازمانی طراحی کنند. راهکارهایی که شامل جنبه‌های فنی، عملیاتی، کسب‌و‌کار و مدیریت بودجه در یک پروژه است.

گواهینامه‌های سطح معمار سیسکو

برای افرادی که به دنبال موقعیت‌هایی مانند معمار شبکه یا معمار مرکز داده هستند، یک حرکت هوشمند کسب مدرک CCAr (سرنام Cisco Certified Architect) است. CCAr شبیه مدرک دکترا در برنامه صدور گواهینامه‌های شغلی سیسکو است. این گواهی، مهارت‌های یک معمار زیربنایی ارشد شبکه را در ارزیابی نشان می‌دهد. فردی که می‌تواند زیرساخت‌های فناوری اطلاعات را بر اساس استراتژی‌های تجاری برنامه‌ریزی و طراحی کند. بسیاری از افراد معتقدند، دریافت مدرک CCAr جزو یکی از دشوار‌ترین دوره‌های حال حاضر است. برای کسب مدرک CCDE باید راه‌حل شبکه را بر مبنای یک استراتژی خاص طراحی کرده و (شبیه به تز پایان‌نامه دکترا) از طرح ارائه‌شده بتو‌انید به‌درستی دفاع کنید. 

مشاغل و حرفه‌های مرتبط

مهم نیست که شما به دنبال عملیات شبکه یا طراحی شبکه باشید. گواهینامه‌های سیسکو به‌طور منحصربه‌فرد برای کمک به متخصصان فناوری اطلاعات آماده شده‌اند تا افراد بتوانند در مشاغل مرتبط با سیسکو مشغول کار شوند. صرف‌نظر از مسیر حرفه‌ای که انتخاب کرده‌اید، فرصت‌های شغلی برای متخصصان ماهر سیسکو فراوان است. یک جست‌وجوی ساده برای متخصصان CCNA سیسکو در دو سایت محبوب SimplyHired و Indeed نزدیک به 7500 تا 9500 پست استخدامی را نشان می‌دهد. 
فرصت‌های شغلی بر حسب عوامل، از قبیل تجربه و این‌که آیا بر فعالیت‌های شبکه یا طراحی شبکه تمرکز دارید یا خیر، متفاوت هستند. فهرستی که در ادامه مشاهده می‌کنید، جامع نیست، اما متداول‌ترین فرصت‌های شغلی مرتبط با گواهینامه‌هایی را که به آن‌ها اشاره شد، نشان می‌دهد. 
CCENT: موقعیت شغلی تکنسین یا Help desk
CCT: مهندس (شبکه، پشتیبانی نرم‌افزار) یا مدیر سیستم
CCNA: مهندس (شبکه، مخابرات)، تکنسین (شبکه، عملیات شبکه) یا تحلیل‌گر (شبکه، مرکز عملیات شبکه)
CCDA: مهندس (شبکه، سیستم، طراحی، رهبری)، تحلیل‌گر (رابط)، توسعه‌‌دهنده رابط یا متخصص فنی
CCNP: سرپرست شبکه، مهندس (پشتیبانی، شبکه) یا تکنسین پیشرفته و نقش‌های ارشد
CCDP: نقش‌های سطح ارشد؛ مهندس ارشد شبکه، تحلیلگر ارشد، تحلیل‌گر حفاظت سایبری یا طراح شبکه
CCIE: نقش‌های سطح کارشناس؛ معمار شبکه، مهندس (رهبر، سیستم، شبکه) یا مدیر ارشد شبکه
CCDE: نقش‌های سطح کارشناسی؛ مهندس سیستم، مهندس ارشد شبکه، معمار شبکه، مهندس طراح شبکه یا رهبر تیم زیرساخت فناوری اطلاعات
CCAr: معمار (مدیر، شبکه، شرکت، داده‌های صوتی و غیره)