گوگل چگونه از اندروید کسب درآمد می‌کند؟

این مطلب یکی از مجموعه مقالات پرونده ویژه «نرم‌افزارهای متن‌باز» شماره 196 ماهنامه شبکه است. علاقه‌مندان می‌توانند کل این پرونده ویژه را از روی سایت شبکه دانلود کنند.

برای آنکه نشان دهید یک کسب ‌و کار یا الگوی تجاری تا چه اندازه در کار خود موفق بوده است، باید به سراغ کسب ‌و کارهای بزرگی بروید که با اتخاذ بهترین الگوهای مدیریتی و اجرایی موفق شده‌اند در حوزه کاری خود به موفقیت برسند. در این میان، شاید گوگل بهترین مثالی است که می‌توان به آن اشاره کرد. 

اگر به تاریخچه سیستم‌ عامل اندروید نگاهی داشته باشید، به‌خوبی مشاهده می‌کنید گوگل از همان ابتدای کار به سیستم‌ عامل اندروید به‌عنوان زیرساختی برای نفوذ بیش از پیش در بازار و افزایش کاربران فضای مجازی نگاه می‌کرد. درست در همان مکانی که خود پیش‌گام آن بوده و بیشترین سود را از آن به دست آورده است، یعنی وب! گوگل به تولیدکنندگان تجهیزات سخت‌افزاری پیشنهاد داد اندروید را به ‌طور رایگان در محصولات خود به کار گیرند. رویکردی که در عمل سیستم‌ عامل ویندوز را تحت‌الشعاع قرار داد. در ادامه، با تبلیغات گسترده کاربران را متقاعد ساخت تا از گوشی‌های هوشمند خود در ارتباط با فضای مجازی استفاده بیشتری کنند و به این شکل سود‌آوری بیشتری را عاید خود کرد. 

کدام‌یک باارزش‌تر هستند، اندروید یا iOS؟

به نظر می‌رسد پاسخ‌گویی به این سؤال ساده باشد. سودآوری اندروید با iOS قابل قیاس نیست. گوگل مدت‌ها است وقت خود را صرف اندروید و توسعه ساختار مربوط به آن کرده است، این تمرکز مثال‌زدنی باعث شده است تا اندروید در مقایسه با iOS به سکوی غالب گوشی‌های هوشمند تبدیل شود، به طوری که با استناد به گزارش منتشر شده از سوی IDC دقیقاً 85درصد از بازار سیستم ‌عامل‌های همراه را از آن خود کرده است. (شکل 1) اندروید در قلب استراتژی‌های موبایلی گوگل قرار دارد و هرچند بازیگران دیگری همچون آمازون سعی می‌کنند اندروید را در پشت سرویس‌های سفارشی خود پنهان سازند، اما واقعیت این است که هر دستگاه اندرویدی به ‌طور مستقیم به سرویس‌های گوگل همچون جست‌وجو، نقشه‌ها، جی‌میل و سرویس‌های دیگر این شرکت متصل می‌شود.

شکل 1

این حرف درست است که گوگل بخش اعظمی از درآمد خود را از تبلیغات و جست‌وجوها به دست می‌آورد، اما اندروید مهم‌ترین بازیگری است که گوگل در عرضه تلفن‌های همراه در اختیار دارد و روی آن حساب ویژه‌ای باز کرده است. سودآوری اندروید برای گوگل به اندازه‌ای زیاد بوده است که چندی پیش شرکت اوراکل از گوگل شکایت کرد و مدعی شد گوگل از زمان عرضه اندروید چیزی حدود 31 میلیارد دلار سودآوری داشته است. اما در دو مورد از اختراع‌های مرتبط با جاوا که از سوی اوراکل به ثبت رسیده است، بدون کسب اجازه در سیستم‌ عامل اندروید استفاده کرده است. برای همین گوگل باید غرامت این برداشت غیرمجاز را پرداخت کند. همچنین، برای آنکه بتواند از این قابلیت‌ها در آینده نیز استفاده کند، باز باید هزینه بهره‌برداری از این ویژگی‌ها را به اوراکل پرداخت کند. کش ‌و قوس‌های فراوان این داستان درنهایت باعث شد تا قاضی دادگاه دستور دهد گوگل یک رقم پیشنهادی را برای اجتناب از محاکمه پیشنهاد کند. تصمیمی که گوگل با اکراه آن‌ را قبول کرد. پس از اعلام رقم پیشنهادی اوراکل بلافاصله آن را رد و اعلام کرد این رقم از سوی گوگل خیلی ناچیز است. فشار وارد شده از سوی دو طرف باعث شد تا پرونده به هیئت منصفه عودت داده شود. جلسه‌ای که در تاریخ 16 آوریل سال جاری میلادی برگزار شد. گوگل پیشنهاد داده بود رقم 2.8 میلیون دلار غرامت بابت به‌کارگیری دو اختراع به اوراکل پرداخت کند. این رقم به فاصله بهره‌برداری از این اختراع‌ها در خلال سال‌های 2008 تا 2011 پیشنهاد شده بود. همچنین، گوگل قبول کرد به‌ازای هر دستگاه اندرویدی فروخته شده مبلغی را تا زمانی که تاریخ اختراعات منقضی می‌شود به اوراکل پرداخت کند. این بازه زمانی در آوریل 2018 میلادی پایان خواهد پذیرفت. صرف نظر از رأی نهایی، طرح این شکوایه یک نکته را به‌خوبی روشن می‌سازد. ساختار متن باز اندروید برای گوگل سودآوری هنگفتی داشته است، اما این اتفاق چگونه رخ داده است؟

مطلب پیشنهادی

راهکارها و چالش‌های پیش ‌روی توسعه‌دهندگان

چگونه از نرم‌افزارهای متن ‌باز کسب درآمد کنیم؟

گوگل چگونه از اندروید کسب درآمد می‌کند؟

با توجه به اینکه اندروید برای هر OEM به‌شکل رایگان عرضه می‌شود، بسیاری این پرسش را مطرح می‌کنند که سود میلیارد دلاری گوگل از اندروید چگونه به دست آمده است؟ بسیاری از کارشناسان معتقدند گوگل از طریق تبلیغات موبایلی و فروش برنامه‌های کاربردی به این سودآوری هنگفت از اندروید دست پیدا کرده است. 

تبلیغات حرف اول را می‌زنند، اندروید همه‌چیز را آماده کرده است

هیچ شرکتی همچون گوگل قادر نیست از تبلیغات کسب درآمد و از اندروید به‌عنوان ابزاری در این زمینه استفاده کند. اوراکل در این ارتباط گفته است شرکت گوگل در سال 2014 میلادی موافقت کرده بود مبلغ یک میلیارد دلار به اپل پرداخت کند تا در مقابل در آی‌فون و آی‌پاد موتور جست‌وجوگر پیش‌فرض این شرکت به کار گرفته شود. بدیهی است تا زمانی که تبلیغات سود سرشاری را عاید گوگل ‌کنند، برای مدیران ارشد گوگل تفاوتی نمی‌کند کدام‌یک از سکو‌های اندروید یا iOS از سوی کاربران به کار گرفته شوند. به نظر می‌رسد نمایش تبلیغات برای کاربران iOS بهتر از نمایش تبلیغات برای کاربران اندرویدی جواب می‌دهد. به‌دلیل اینکه احتمال خرید آنلاین از سوی کاربران iOS در مقایسه با کاربران اندروید در زمان نمایش تبلیغات بیشتر است. با وجود این، گوگل باز هم از کاربران اندرویدی غافل نشده است. این شرکت در جریان برگزاری کنفرانس I/O امسال اعلام کرد بیش از 2 میلیارد دستگاه اندرویدی در سراسر جهان فعال هستند، در نتیجه اگر هریک از این کاربران تنها مبلغ کوچکی را هزینه کنند، باز هم سود کلانی عاید گوگل می‌شود. مهم‌تر آنکه سودی که گوگل از تأثیرگذاری تبلیغات بر کاربران اندرویدی به دست می‌آورد، خالص است و به هیچ شرکتی پول اضافی پرداخت نمی‌کند. گوگل از طریق نشان دادن تبلیغات از درون برنامه‌های کاربردی و آنلاین به کاربران نیز کسب درآمد می‌کند. همچنین، در سرویس‌های پرمخاطبی همچون یوتیوب، نقشه گوگل و جی‌میل نیز از تبلیغات بهره می‌برد. با توجه به اینکه کاربران از طریق دستگاه‌های اندرویدی و با حساب‌های کاربری خود از سرویس‌ها استفاده می‌کنند، به عالی‌ترین شکل ممکن اطلاعات مورد نیاز گوگل را در اختیارش قرار می‌دهند. در نتیجه گوشی‌های اندروید دقیق‌ترین اطلاعات و شخصی‌ترین اطلاعات را در اختیار گوگل قرار می‌دهند. همچنین، زمانی که کاربران روی گوشی‌های اندرویدی خود تبلیغات به نمایش درآمده را انتخاب می‌کنند، به‌ طور خودکار پول‌ها را به‌سمت گوگل روانه می‌کنند. در مقطع فعلی میزان سودآوری گوگل از تبلیغات موبایلی کمتر از کامپیوترهای شخصی است. اما به‌مرور زمان که ذائقه مردم تغییر می‌کند و به‌سمت دستگاه‌های همراه متمایل می‌شود، این وضیعت روند معکوس به خود خواهد گرفت. به همین دلیل است که گوگل اندروید را کاملاً به‌روز نگه داشته است. 

مطلب پیشنهادی

postmarketOS توزیعی ویژه گوشی‌های هوشمند

این توزیع لینوکسی چرخه عمر اسمارت‌فون‌ها را ده ساله می‌کند

برنامه‌های کاربردی 

برنامه‌های کاربردی دومین منبع درآمد اصلی گوگل به شمار می‌روند. روال کار گوگل در ارتباط با فروشگاه پلی‌استور به این شکل است که 30 درصد از سود فروش توسعه‌دهندگان را دریافت می‌کند و در مقابل زیرساخت مربوط را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد. با این حال، گزارشی که در سه ماه انتهایی سال 2016 میلادی منتشر شد، نشان می‌دهد درآمد اپ‌استور اپل دو برابر بیشتر از مجموع درآمدهای گوگل‌پلی بوده است. در شرایطی که تعداد برنامه‌های کاربردی و کاربران اندروید بیشتر از iOS بوده است، اما باز هم این کاربران اپل هستند که تمایل دارند برای خرید نرم‌افزارهای مورد نیاز خود هزینه کنند. (شکل 2) با وجود این، باز هم ساختار فروشگاه گوگل به‌واسطه 2 میلیارد کاربر فعال ماهانه، سود کلانی را عاید این شرکت می‌کند. رویکردی که مایکروسافت نیز با عرضه ویندوز 10 اس و فروشگاه ویندوز به‌دنبال آن است. اما به نظر می‌رسد با توجه به رشد اندروید این روند در سال‌های آینده کمی بهتر خواهد شد. 

شکل 2

جایگاه محصولات چند‌رسانه‌ای در پلی‌استور 

فروشگاه پلی‌استور محدود به برنامه‌های کاربردی نیست. در این فروشگاه انواع مختلفی از فایل‌های چند‌رسانه‌ای و بازی‌ها نیز به فروش می‌رسد. با توجه به میلیون‌ها کاربر این فروشگاه و کاربرانی که حق اشتراک پرداخت می‌کنند، گوگل از طریق اندروید و به شیوه غیرمستقیم به سودآوری کلانی دست پیدا می‌کند. 

مطلب پیشنهادی

مهندس نرم‌افزار پردرآمدتر از ورزشکار حرفه‌ای!

برای میلیونر شدن بهتر است مهندس نرم‌افزار باشید تا یک ورزشکار حرفه‌ای

به‌دنبال ایجاد زیرساخت باشید

در این بین، نباید از محصولات سخت‌افزاری تولیدی این شرکت همچون گوشی‌های هوشمند و اندروید پی که بر پایه این ساختار آماده می‌شوند و سکوی‌ اینترنت اشیا Android Things گوگل غافل شویم. گوگل یک زیرساخت متن باز را آماده و در ادامه از طریق برنامه‌های کاربردی و سرویس‌ها و موافقت‌نامه‌هایی که با تولیدکنندگان منعقد کرده از ساختار اندروید به‌شکل مستقیم درآمدزایی می‌کند. درست به همان شکلی که در مقاله «چگونه می‌توانیم از نرم‌افزارهای متن ‌باز کسب درآمد کنیم؟» به آن اشاره کردیم، گوگل نیز مشابه با همین تکنیک زیرساخت مربوط را ایجاد کرده و سرویس‌های مرتبط با آن را در اختیار مصرف‌کنندگان قرار داده و در ادامه موفق شده است به سودآوری میلیارد دلاری برسد.