مرکز داده چیست، چه انواع و ویژگی‌های فنی دارد؟

مرکز داده چیست، چه انواع و ویژگی‌های فنی دارد؟

مرکز داده (Data Center) یک زیرساخت فیزیکی است که برای ذخیره‌سازی، مدیریت و پردازش داده‌ها استفاده می‌شود. این مراکز به طور معمول شامل تجهیزاتی مثل  سرورها، تجهیزات ذخیره‌سازی داده‌ها، تجهیزات شبکه، سیستم‌های سرمایشی و سایر تجهیزات مربوط به فناوری اطلاعات هستند. مراکزداده برای سازمان‌ها و شرکت‌ها بسیار حیاتی هستند، زیرا میزبان داده‌ها و سرویس‌هایی هستند که توسط شرکت‌ها و کاربران مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور کلی، این مراکز در یک فضای فیزیکی بزرگ قرار می‌گیرند و طیف گسترده و متنوعی از تجهیزات، شبکه‌های کامپیوتری و کانال‌های ارتباطی را در خود جای داده‌اند. مراکزداده نه تنها به سازمان‌ها در انجام وظایف رایج کمک می‌کنند، بلکه سرویس‌هایی را از طریق اینترنت در اختیار کاربران قرار می‌دهند که از آن جمله باید به سرویس‌های ابری، هاستینگ و میزبانی وب، پردازش داده‌ها، ذخیره‌سازی داده‌ها، پشتیبان‌گیری و بازیابی اطلاعات و موارد مشابه اشاره کرد. این مراکز توسط سازمان‌های بزرگ، ارائه دهندگان خدمات اینترنت، شرکت‌های فعال در حوزه ارتباطات سیار و مخابرات و شرکت‌های بزرگ فناوری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مرکزداده چیست؟

دیتاسنتر یا مرکزداده به مکانی اشاره دارد که در آن تمامی اطلاعات موجود در اینترنت ذخیره می‌شوند. این مراکز عمدتا به عنوان بانک‌هایی برای ذخیره‌سازی و حفظ اطلاعات موجود در شبکه جهانی اینترنت عمل می‌کنند. در کشور ایران نیز همانند کشورهای اروپایی و آمریکا، دیتاسنترهایی برای حفظ اطلاعات سایت‌های ایرانی وجود دارد.

با توجه به توضیحاتی که ارائه کردیم باید بگوییم که دیتاسنتر مکانی است که در آن سرورهای بسیار قدرتمند نگهداری می‌شوند. سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف از این سرورها برای حفظ و ذخیره اطلاعات وب‌سایت‌ها، برنامه‌های کاربردی و سرویس‌های خاص خود استفاده می‌کنند.

در حال حاضر، میلیون‌ها دیتاسنتر در سراسر جهان وجود دارند که تمام وقت  در حال فعالیت هستند. در کشور ایران نیز چندین دیتاسنتر معروف وجود دارد که سازمان‌ها از آن‌ها برای نگه‌داری اطلاعات خود استفاده می‌کنند که برخی از آن‌ها خصوصی و برخی دیگر دولتی هستند.

کاربران ممکن است به شکل مستقیم یا غیرمستقیم از دیتاسنترها استفاده کنند. به عنوان مثال، اطلاعات حساب بانکی شما در دیتاسنترهای بانک نگهداری می‌شوند. همچنین، اگر صاحب یک وب‌سایت یا وبلاگ هستید، اطلاعات وب‌سایت شما در یکی از دیتاسنترهای مستقر در ایران نگهداری می‌شود و به همین دلیل است که سرعت دسترسی به وب‌سایت‌های میزبانی شده در ایران بالا است.

بزرگ‌ترین مرکز داده ایران

شرکت‌های مختلفی در زمینه راه‌اندازی مرکز داده در ایران به فعالیت اشتغال دارند که ذکر نام تمامی آن‌ها در یک مقاله امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل در این مقاله برخی از آن‌ها می‌پردازیم.

• دیتاسنتر هاست ایران: دیتاسنترهاست ایران یکی از شرکت‌های معتبر و فعال در حوزه ارائه خدمات مرکز داده در ایران است که ارائه دهنده خدمات میزبانی و مدیریت مراکز داده برای سازمان‌ها و شرکت‌ها در ایران هستند. برخی از خدماتی که دیتاسنترهاست ایران ارائه دهد به شرح زیر است:
• میزبانی وب: ارائه سرویس‌های میزبانی وب برای وب‌سایت‌ها و برنامه‌های کاربردی آنلاین.
• میزبانی سرور: اجاره سرورهای فیزیکی یا مجازی به شرکت‌ها برای نگهداری و مدیریت سرویس‌ها و برنامه‌های خود.
• ابرعمومی (Public Cloud): ارائه سرویس‌های ابری برای استفاده مشترک شرکت‌ها و سازمان‌ها با استفاده از زیرساخت‌های ابری.
• ذخیره‌سازی داده‌ها: ارائه فضای ذخیره‌سازی داده‌ها برای نگهداری اطلاعات و فایل‌ها در سرورهای قدرتمند.
• پشتیبانی و بازیابی: ارائه خدمات پشتیبانی و بازیابی داده‌ها برای محافظت از داده‌ها در صورت وقوع مشکلاتی مانند خرابی سخت‌افزاری یا حوادث بحرانی.
• امنیت: ارائه خدمات امنیتی برای محافظت از داده‌ها در مقابل حملات سایبری و دسترسی غیرمجاز.
• دیتاسنتر آسیاتک: دیتاسنتر آسیاتک یکی دیگر از شرکت‌های معتبر و فعال در حوزه مراکز داده در ایران است. آسیاتک یکی از ارائه‌دهندگان خدمات مرکز داده مورد اعتماد در منطقه خاورمیانه است که فعالیت خود را از دهه 80 میلادی آغاز کرده است. امروزه، بخش عمده‌ای از خبرگزاری‌های داخلی و وب‌‌سایت‌های میزبانی فایل‌ها از خدمات این شرکت استفاده می‌کنند. برخی از خدماتی که دیتاسنتر آسیاتک ارائه می‌دهد به شرح زیر هستند:
• میزبانی سرور: اجاره فضای سرور فیزیکی یا مجازی توسط سازمان‌ها و شرکت‌ها برای نگهداری و مدیریت سرویس‌ها و برنامه‌های خود.
• ابرعمومی (Public Cloud): ارائه سرویس‌های ابری برای استفاده شرکت‌ها و سازمان‌هایی که در نظر دارند برای انجام فعالیت‌های خود از زیرساخت‌های ابری استفاده کنند.
• خدمات کولوکیشن: این شرکت به سازمان‌ها و صاحبان کسب و کارها اجازه می‌دهد از قسه‌های طبقه‌بندی شده و انحصاری این شرکت برای استقرار سرورها و تجهیزات خود استفاده کنند.
• پشتیبانی و بازیابی: ارائه خدمات پشتیبانی و بازیابی داده‌ها برای محافظت از داده‌ها در صورت وقوع مشکلاتی مانند خرابی سخت‌افزاری یا حوادث بحرانی. همچنین نظارت تمام وقتی بر زیرساخت‌های خود اعمال می‌کند.
• امنیت: مراکز داده این شرکت مجهز به پیشرفته‌ترین نجهیزات نظارتی و امنیتی هستند و همچنین از قدرتمندترین ابزارهای امنیتی برای محافظت از اطلاعات کاربران استفاده می‌شود.
• دیتاسنتر آسیاتک با توجه به تجربه چند دهه در صنعت مراکز داده، سعی می‌کند بهترین خدمات را با کیفیت و امنیت بالا ارائه دهد.
• دیتاسنتر پارس آنلاین: دیتاسنتر پارس آنلاین یکی دیگر از شرکت‌های معتبر و مطرح در حوزه مراکز داده در ایران است که کار خود را از دهه 70 میلادی آغاز کرد. پارس آنلاین خدمات متنوعی در زمینه میزبانی وب، خدمات رایانش ابری و سرور اختصاصی ارائه می‌دهد. این شرکت به عنوان یکی از ارائه‌دهندگان قدیمی خدمات مرکز داده و ابر خدمات متنوعی را در حوزه‌های مختلف در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهد. از ویژگی‌های شاخص  پارس آنلاین باید به ارائه خدمات متنو، ظرفیت بالا خدمات، بهره‌گیری از ارتباطات مبتنی بر فیبرنوری با بالاترین پهنای باند، مجهز به 7 ایستگاه ارسال و دریافت ماهواره‌ای، وجود تجهیزات نظارتی قدرتمند و سامانه‌های اطفای حریق، کنترلر حرارات و غیره اشاره کرد. دیتاسنتر پارس آنلاین با استفاده از تجهیزات پیشرفته و تیم فنی مجرب خود سعی کرده است در طول سال‌های گذشته، خدمات با کیفیت و امنیت بالایی را ارائه دهد.
• دیتاسنتر افرانت: یکی دیگر از ارائه‌دهندگان خدمات مراکز داده است که همانند نمونه‌های دیگر قدمتی چند دهه‌ای در این حوزه دارد. این شرکت از تجهیزات سخت‌افزاری قدرتمند و رده بالایی در زیرساخت‌های خود استفاده کرده است که همین مسئله باعث شده تا بتواند با شرکت‌های بزرگ دولتی قراردادهایی را منعقد کند. این شرکت نیز خدمات مختلفی در حوزه‌هایی مثل میزبانی وب، رایانش ابری، ارائه پهنای باند اختصاصی، خدمات هم‌مکانی و غیره را ارائه می‌دهد.

همچنین، هنگامی که صحبت از مقایسه دیتاسنترهای ایران به میان می‌آید، انتخاب کمی سخت می‌شود، زیرا هر یک از آن‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و از این‌رو، امکان مقایسه آن‌ها به سادگی وجود ندارد. از طرفی، ما در شرایطی قادر به مقایسه دیتاسنترها هستیم که همگی در شرایط یکسانی قرار داشته باشند و اطلاعات فنی قابل توجهی در ارتباط با زیرساخت‌ها و مباحث فنی آن‌ها در اختیار باشد. از این‌رو، در صورتی که قصد استفاده از خدمات این شرکت‌ها را دارید باید به طور آزمایشی از هر یک از آن‌ها استفاده کنید تا نقاط قوت و ضعف هر یک را به درستی شناسایی کنید.

انواع مرکز داده

تقسیم‌بندی‌های مختلفی برای مراکز داده وجود دارد، اما می‌توان آن‌ها را به دو دسته اصلی خصوصی و دولتی تقسیم کرد. همین قاعده در ارتباط با مراکز داده مستقر در ایران نیز صدق می‌کند. این تقسیم‌بندی به شرح زیر است:

مراکز داده خصوصی

مراکز داده خصوصی توسط سازمان‌ها و شرکت‌ها ساخته و مدیریت می‌شوند. این نوع مراکز داده برای حفظ و ذخیره اطلاعات سازمانی و کسب‌ و کاری استفاده می‌شوند. برخی از شرکت‌های بزرگ مانند فیس‌بوک، گوگل و مایکروسافت، دیتاسنترهای خصوصی بزرگی را دارند. در داخل ایران نیز مراکز داده خصوصی وجود دارند. به طور مثال، مراکز داده شرکت‌های بیمه، مخابرات و دانشگاه‌ها، نمونه‌هایی از مراکز داده خصوصی ایرانی هستند.

مراکز داده دولتی

مراکز داده دولتی توسط دولت یا سازمان‌های دولتی ساخته و نگه‌داری می‌شوند. این نوع مراکز داده برای نگهداری و مدیریت اطلاعات حساس و استراتژیک دولتی استفاده می‌شوند. این مراکز داده امنیت بالایی دارند و بر مبنای استانداردهای امنیتی سطح بالا پیاده‌سازی می‌شوند.

مرکز داده مدیریت شده

مراکز داده مدیریت‌شده توسط ارائه‌دهنده مرکز داده مدیریت و نگهداری می‌شوند. در این حالت، زیرساخت‌ها و تجهیزات نگهداری اطلاعات توسط ارائه‌دهنده به صاحبان سازمان‌ها و کسب‌و‌کارها اجاره داده می‌شوند.

مرکز داده مدیریت‌شده خدماتی مانند مدیریت سرورها، تعمیر و نگهداری سخت‌افزارها، نظارت بر شبکه، امنیت و بازیابی پس از بحران را برای زیرساخت‌های محاسباتی و ذخیره‌سازی داده‌ها ارائه می‌دهد.

در یک مرکز داده مدیریت‌شده، ارائه‌دهنده مرکز داده وظیفه دارد تا به شکل تمام وقت زیرساخت را مورد بررسی قرار داده و هرگونه مشکلات عملکردی را شناسایی و برطرف کند، به طروی که مشتریان بدون مشکل قادر به استفاده از سرویس‌ها باشند.

مراکز داده مدیریت‌شده به منظور ارائه سطوح بالایی از دسترس‌پذیری، اطمینان‌پذیری و امنیت طراحی شده‌اند. آن‌ها از فناوری‌های پیشرفته‌ای مثل مجازی‌سازی، رایانش ابری و شبکه‌های نرم‌افزارمحور استفاده کنند تا عملکردها را افزایش و هزینه‌ها را کاهش دهند. این مدل مراکز داده برای شرکت‌ها و سازمان‌هایی مفید هستند که منابع و تخصص موردنیاز برای مدیریت مراکز داده را در اختیار دارند.

مراکز داده ابری چیست

مراکز داده ابری (Cloud Data Centers) مجموعه‌ای از سرورها، شبکه‌ها، زیرساخت‌های ذخیره‌سازی و نرم‌افزارهای مدیریتی هستند که در قالب یک زیرساخت ابری (Cloud Infrastructure) قرار دارند. این مراکز داده برای ارائه خدمات محاسبات ابری (Cloud Computing) و ذخیره‌سازی داده‌ها به صورت مجازی و از راه دور به کاربران استفاده می‌شوند.

مراکز داده ابری از تجهیزات سخت‌افزاری پیشرفته و تکنولوژی‌هایی مثل مجازی‌سازی برای ارائه خدمات ابری استفاده می‌کنند. این تجهیزات شامل سرورهای قدرتمند، زیرساخت‌های ذخیره‌سازی، شبکه‌های پهن باند و سیستم‌های مجازی‌سازی هستند. این زیرساخت‌ها به طور کلی توسط ارائه‌دهندگان خدمات ابری (Cloud Service Providers) مدیریت و به کاربران ارائه می‌شوند.

مزیت اصلی مراکز داده ابری، ارائه خدمات از راه دور و مقیاس پذیری است. با استفاده از مراکز داده ابری، کاربران می‌توانند به صورت انعطاف‌پذیر و بر اساس نیاز خود، منابع محاسباتی و ذخیره‌سازی را درخواست کنند و از آن‌ها استفاده کنند. این منابع به صورت مجازی ارائه می‌شوند، به این معنی که کاربران با استفاده از این زیرساخت ابری می‌توانند منابع را به صورت مجازی در اختیار داشته و از آن‌ها استفاده کنند، بدون این‌که مجبور به نگه‌داری از سخت‌افزارها باشند.

از مزایای شاخص مراکز داده ابری باید به انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری بالا، دسترسی از راه دور و کاهش هزینه‌های سرمایه‌گذاری و نگهداری زیرساخت‌های فیزیکی اشاره کرد. با استفاده از مراکز داده ابری، کاربران می‌توانند به راحتی منابع موردنیاز خود را مدیریت کنند و با توجه به نیازهای متغیر خود، منابع موردنیاز را افزایش داده یا کاهش دهند، بدون این‌که نگرانی‌ از بابت افزایش بیش از اندازه هزینه‌ها داشته باشند. هنگامی که صحبت از مراکز داده ابری به میان می‌آید، نکات مهمی وجود دارد که باید به آن‌ها اشاره شود. این نکات به شرح زیر هستند:

• مقیاس‌پذیری: مراکز داده ابری قابلیت مقیاس‌پذیری بالایی به کاربران ارائه می‌دهند. با این قابلیت، کاربران می‌توانند بر اساس نیاز خود، منابع محاسباتی و ذخیره‌سازی را به راحتی افزایش یا کاهش دهند. قابلیت فوق به کاربران اجازه می‌دهد با تغییر در ترافیک و نیازهای کسب‌وکار نحوه استفاده از منابع را افزایش یا کاهش دهند.
• دسترسی از راه دور: مراکز داده ابری اجازه می‌دهند تا کاربران به منابع موردنیاز خود از راه دور و از طریق اینترنت دسترسی داشته باشند. این قابلیت به کاربران اجازه می‌دهد که به راحتی و در هر زمان و مکانی به منابع ابری خود دسترسی پیدا کنند.
• اشتراک‌گذاری منابع: مراکز داده ابری به کاربران اجازه می‌دهند تا به طور اشتراکی از منابع استفاده کنند. به عبارتی، چند کاربر می‌توانند از یک منبع فیزیکی مشترک استفاده کنند که این امر باعث بهره‌وری بیشتر و بهینه‌سازی استفاده از منابع می‌شود.
• قابلیت پشتیبانی: مراکز داده ابری عموما دارای سیستم‌های پشتیبانی و بازیابی پس از فاجعه هستند و به کاربران اجازه می‌دهند تا به شکل پایدار به سرویس‌های موردنیاز خود دسترسی داشته باشند. همچنین، این زیرساخت‌ها نسخه‌های پشتیبان از اطلاعات تهیه می‌کنند تا فرآیند بازیابی داده‌ها در صورت بروز مشکلات وجود داشته باشد و اطلاعات از دست نروند.
• امنیت: مراکز داده ابری از تکنولوژی‌های امنیتی پیشرفته برای حفاظت از داده‌ها استفاده می‌کنند که شامل رمزنگاری داده‌ها، مکانیزم‌های کنترل سطح دسترسی و غیره هستند.

بهترین دیتاسنترهای جهان

در حوزه دیتاسنترها، بهترین‌ها را می‌توان بر اساس عوامل مختلفی مانند امنیت، زیرساخت فنی، نحوه مدیریت انرژی، انتقال داده‌ها، قابلیت اطمینان، مقیاس‌پذیری و خدمات مدیریتی ارزیابی کرد. برخی از بهترین دیتاسنتر‌های جهان به شرح زیر هستند:

1. Equinix

Equinix یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین شرکت‌های دیتاسنتر در جهان است که بیش از ۵۰۰ دیتاسنتر در گوشه و کنار جهان دارد. Equinix به عنوان یک پلتفرم مبتنی بر شبکه باز، خدماتی را در زمینه میزبانی سرورها، اتصال بین‌المللی، خدمات ابری و ارائه راهکارهای داده مربوط به شبکه‌های حسگرها (IoT) ارائه می‌دهد. شرکت Equinix با توجه به موقعیت استراتژیک مراکز داده خود، به عنوان نقطه اتصال بین شرکت‌ها، ارائه دهندگان خدمات ابری، اپراتورهای تلفن همراه و ارائه دهندگان خدمات شبکه معتبر شناخته می‌شود. همچنین، Equinix به عنوان یک اکوسیستم متنوع، به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا با سایر شرکت‌ها و ارائه دهندگان خدمات درون یک محیط امن و مجازی همکاری کنند.

2. Digital Realty

Digital Realty یکی دیگر از شرکت‌های بزرگ در حوزه مراکز داده است که بیش از ۲۹۰ دیتاسنتر در جهان هستند و همانند نمونه فوق بر ارائه خدمات میزبانی سرور و رایانش ابری به فعالیت اشتغال دارد. Digital Realty با توجه به بزرگ‌ترین شبکه دیتاسنترهایی که در اختیار دارد، به عنوان یکی از مهم‌ترین شرکت‌های میزبانی سرور و خدمات مرتبط در جهان شناخته می‌شود. این شرکت توانایی ارائه خدمات ابری، ذخیره‌سازی ابری و پردازش ابری را دارند و به شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کنند تا نیازهای خود را از طریق زیرساخت‌های ابری تامین کنند. Digital Realty تلاش می‌کند تا در مراکز داده خود استانداردهای امنیت بالایی را حفظ کند. آن‌ها برای محافظت از داده‌ها و اطلاعات مشتریان از تکنولوژی‌های پیشرفته امنیتی استفاده می‌کنند و زیرساخت‌های آن‌ها منطبق بر مجوزها و استانداردهای شناخته شده است.

3. CyrusOne

CyrusOne از شرکت‌های معتبر در زمینه مراکز داده است که زمینه کاری آن طراحی، ساخت و مدیریت مراکز داده بوده و خدمات متنوعی را در این حوزه ارائه می‌دهند. CyrusOne در کشورهای مختلفی مرکز داده دارد و به شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند تا نیازهای خود در حوزه میزبانی سرورها و خدمات مرتبط را برآورده کنند. مراکز داده CyrusOne با تکنولوژی‌های پیشرفته و بسته‌های مختلف خدماتی، امکاناتی را برای میزبانی سرورها، ذخیره‌سازی داده‌ها، پشتیبانی از شبکه و مدیریت مراکز داده فراهم می‌کنند. CyrusOne تلاش می‌کند تا استانداردهای امنیت و قابلیت اطمینان بالا را در مراکز داده خود حفظ کند. به همین دلیل از تجهیزات و فناوری‌های پیشرفته برای محافظت از داده‌ها و امنیت فیزیکی و سایبری استفاده می‌کنند. همچنین، CyrusOne با رعایت استانداردهای مربوطه، از جمله استانداردهای SOC 1 و SOC 2، ISO 27001 و PCI DSS، تلاش می‌کند تا امنیت و حریم خصوصی داده‌ها را تضمین کند.

4. NTT Communications

NTT Communications یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های ارائه خدمات مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در جهان است. آن‌ها بخشی از گروه NTT Global در ژاپن هستند که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های ارتباطاتی در جهان به شمار می‌روند. NTT Communications خدمات گسترده‌ای را در زمینه مراکز داده، شبکه‌های ارتباطی، ابر، امنیت و خدمات IT ارائه می‌دهد. در حوزه مراکز داده، آن‌ها مراکز داده با امکانات پیشرفته و استانداردهای بالا در مکان‌های مختلف در سراسر جهان ارائه می‌کنند. این مراکز داده دارای زیرساخت‌های مطمئن، امنیت فیزیکی و سایبری بالا و خدمات مدیریت دیتاسنتر هستند. به عنوان یکی از شرکت‌ها پیش‌رو در حوزه ابر، NTT Communications خدمات ابری گسترده‌ای را ارائه می‌دهد. از جمله این خدمات باید به زیرساخت ابری، ذخیره‌سازی ابری، ماشین‌های مجازی ابری و برنامه‌های کاربردی ابری اشاره کرد.  در زمینه امنیت، NTT Communications خدمات امنیتی جامعی را ارائه می‌دهد که شامل محافظت از داده‌ها و شبکه‌ها، تشخیص و پیشگیری از تهدیدات سایبری، مدیریت هویت و دسترسی، رمزنگاری و سایر راهکارهای امنیتی مرتبط است.

5. Google Cloud Platform (GCP)

Google Cloud Platform یکی از مجموعه خدمات ابری ارائه شده توسط شرکت گوگل است. این پلتفرم ابری به شرکت‌ها و توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا برنامه‌ها و خدمات خود را روی زیرساخت ابری گوگل اجرا کنند و از منابع محاسباتی، ذخیره‌سازی، شبکه و سایر خدمات متنوع آن استفاده کنند. GCP شامل مجموعه‌ای گسترده از خدمات است که شامل موارد زیر می‌شود:

• محاسبات ابری: GCP امکان ایجاد و مدیریت ماشین‌های مجازی در مقیاس بزرگ را فراهم می‌کند که شامل خدماتی مانند Google Compute Engine (ماشین‌های مجازی مقیاس‌پذیر) و Google Kubernetes Engine (مدیریت و مقیاس‌پذیری کانتینرها) و غیره است.
• ذخیره‌سازی و پایگاه داده: GCP امکان استفاده از زیرساخت‌های ذخیره‌سازی‌های مختلف از جمله Google Cloud Storage (ذخیره‌سازی شیءگرا) و Google Cloud SQL (پایگاه داده رابطه‌ای مدیریت شده) را فراهم می‌کند.
• شبکه و امنیت: GCP امکانات قدرتمندی در حوزه امنیت شبکه مانند Google Virtual Private Cloud (شبکه خصوصی مجازی) و Google Cloud Identity and Access Management (مدیریت هویت و دسترسی) را فراهم می‌کند.
• ابزارها و خدمات توسعه: GCP ابزارها و خدماتی مانند Google Cloud Functions و Google Cloud Pub/Sub (صف و رویدادها) را فراهم می‌کند که به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند برنامه‌ها را بر اساس معماری ابری مدرن ایجاد و مدیریت کنند.
• تحلیل داده و هوش مصنوعی: GCP ابزارها و خدماتی مانند Google BigQuery (سرویس پردازش و تحلیل داده) و Google Cloud Machine Learning (سرویس هوش مصنوعی و یادگیری ماشین) را فراهم می‌کند.

این لیست تنها چند نمونه از بهترین دیتاسنترهای جهان را نشان می‌دهد، در حالی که بسیاری دیگر از شرکت‌ها و ارائه‌دهندگان خدمات دیتاسنتری مثل شرکت‌های زیرمجموعه آی‌بی‌ام، مایکروسافت و آمازون نیز وجود دارند که به دلیل شناخته بودن در این فهرست به آن‌ها اشاره نکردیم.

قطب مرکز داده چیست

قطب مرکز داده (Data Center Pole) مفهومی است که برای اشاره به مکان‌هایی استفاده می‌شود که به عنوان مراکز داده اصلی و استراتژیک برای میزبانی و پردازش داده‌ها در سطح منطقه یا کشور در نظر گرفته می‌شوند. قطب مرکز داده به عنوان یک نقطه مرجع برای استقرار و مدیریت زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در یک منطقه خاص شناخته می‌شود.

این مراکز داده قدرتمند عموما دارای زیرساخت‌های فیزیکی پیچیده و پیشرفته هستند و از فناوری‌‌های امنیتی سطح بالا، توان پردازشی بالا، تجهیزات سرمایشی پیشرفته، شبکه‌های کامپیوتری قدرتمند و زیرساخت‌های ذخیره‌سازی پر سرعت و با ظرفیت بالا استفاده می‌کنند. آن‌ها به منظور ارائه خدمات محاسبات ابری، ذخیره‌سازی داده، میزبانی وب، پردازش توزیع شده و سایر خدمات مرتبط با فناوری اطلاعات به کار می‌روند. قطب مرکز داده با توجه به منطقه جغرافیایی و نیازهای استراتژیک برای میزبانی و پردازش داده‌ها ایجاد می‌شود.

این مکان‌ها معمولا از نظر موقعیت جغرافیایی استراتژیک، از نظر امنیت فیزیکی در سطح بالا، از نظر داشتن منابع انرژی در سطح عالی و از نظر کانال‌های ارتباطی در عالی‌ترین سطح هستند و قادر هستند شبکه‌های گسترده و شهری را به یکدیگر متصل کنند. قطب مرکز داده می‌تواند یک شهر، ناحیه یا کشور خاص را شامل شود و توسط شرکت‌های بزرگ فناوری، ارائه‌دهندگان خدمات ابری یا سازمان‌های دولتی مدیریت شود.

از مزایای قطب مرکز داده می‌توان به افزایش کارایی، بهینه‌سازی هزینه‌ها، بهبود عملکرد شبکه و ارتباطات، افزایش امنیت و قابلیت اطمینان و ایجاد اشتغال محلی اشاره کرد. همچنین، ایجاد قطب مرکز داده می‌تواند به توسعه فناوری و اقتصاد منطقه‌ موردنظر کمک کند و از لحاظ استراتژیک برای کشور میزبان مهم باشد.

آموزش مرکز داده

هنگامی که صحبت از مرکزداده به میان می‌آید نباید از مفهوم مهم آموزش مرکز داده غافل شد. آموزش مرکزداده می‌تواند به شما در فهم بهتر عملکرد و مدیریت یک مرکز داده کمک کند. مبحث آموزش مرکز داده موارد زیر را شامل می‌شود:

1. مفاهیم اصلی

مراجعه به منابع آموزشی و مطالعه در مورد مفاهیم اساسی مرکز داده مانند ساختار فیزیکی، توان پردازشی، تجهیزات سرمایشی، شبکه‌بندی و ذخیره‌سازی داده‌ها.

آشنایی با معماری و زیرساخت‌های فنی که برای ایجاد و مدیریت مرکز داده استفاده می‌شوند، مانند سرورها، شبکه‌ها، سیستم‌های خنک کننده و سیستم‌های نگهدارنده برق.

2. برنامه‌ریزی و طراحی مرکز داده

آموزش در مورد اصول برنامه‌ریزی مرکز داده، انتخاب موقعیت جغرافیایی، طراحی ساختار فیزیکی و مکانیکی، نیازمندی‌های برق و خنک کنندگی، طراحی شبکه‌ها و امنیت فیزیکی.

آشنایی با استانداردهای صنعتی مربوط به مراکز داده مانند TIA-942 و Uptime Institute.

3. مدیریت عملیات مرکز داده

آموزش در مورد مدیریت عملیات روزانه مرکز داده، از جمله نصب و راه‌اندازی تجهیزات، پشتیبانی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، مانیتورینگ و نظارت بر عملکرد، مدیریت امنیت فیزیکی و امنیت داده‌ها.

4. مدیریت ریسک و بحران

آموزش در مورد شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک‌های مرتبط با مرکز داده.

آموزش در مورد برنامه‌ریزی مقابله با بحران و تعریف طرح‌های بازیابی پس از بحران در صورت بروز مشکلات غیرمنتظره.

5. به‌روزرسانی و نوآوری

آموزش در مورد روش‌ها و روندهای به‌روزرسانی تجهیزات و فناوری‌های مرکز داده.

آشنایی با نوآوری‌های جدید در زمینه مراکز داده مانند مجازی‌سازی، محاسبات ابری، اینترنت اشیاء (IoT) و هوش مصنوعی (AI).

نکته مهمی که باید در این زمینه به آن دقت کنید این است که آموزش مرکز داده بسته به نیازها و منابع در دسترس می‌تواند متغیر باشد. می‌توانید از منابع آموزشی آنلاین مانند دوره‌ها، ویدیوها، کتاب‌ها و مقالات استفاده کنید. همچنین، ممکن است برخی شرکت‌ها و سازمان‌ها آموزش‌های مرتبط با مراکز داده را ارائه کنند. در هر صورت، مهم‌ترین چیز این است که به طور مداوم در حال یادگیری و به‌روزرسانی دانش خود باشید، زیرا فناوری‌ها و روش‌های مربوط به مراکز داده در حال تغییر و بهبود هستند. همچنین، تجربه عملی و کار در زمینه مراکز داده می‌تواند به شما کمک کند تا مهارت‌های عملی را بهبود دهید و با چالش‌های مربوط به مدیریت یک مرکز داده آشنا شوید.

اهمیت مرکز داده

مراکز داده، نقش بسیار مهمی در عصر اطلاعات و فناوری اطلاعات ایفا می‌کنند. برخی از جنبه‌های کلیدی مرکز داده را به شرح زیر است:

• ذخیره‌سازی و مدیریت داده: مراکز داده امکان ذخیره‌سازی و مدیریت حجم عظیمی از داده‌ها را فراهم می‌کنند. این داده‌ها می‌توانند از منابع مختلفی مانند سنسورها، دستگاه‌های متصل به اینترنت، سیستم‌های آنلاین و منابع دیگر تولید شوند. مراکز داده با ارائه زیرساخت‌های فیزیکی و نرم‌افزاری مناسب، این داده‌ها را به طور موثر و امن ذخیره می‌کنند و به مدیران و تحلیل‌گران امکان می‌دهند تا به شکل دقیقی از آن‌ها استفاده کنند.
• قابلیت اطمینان و پایداری: مراکز داده با ارائه بسترهای فیزیکی و شبکه قابل اطمینان، عملکرد مداوم و پایدار سرویس‌های مبتنی بر داده‌ها را تضمین می‌کنند. از جمله تمهیدات مورد استفاده در این زمینه باید به تامین امنیت فیزیکی، پشتیبانی از منابع انرژی پایدار، دسترسی به اینترنت پایدار و فعالیت‌های مرتبط با نگهداری و تعمیرات اشاره کرد. توجه به مسایل یاد شده اهمیت زیادی دارد، زیرا باعث می‌شود تا مشتریان با خیال آسوده‌تری از سرویس‌های ارائه شده استفاده کنند. همچنین، هر توقف یا اختلال در سرویس‌های مبتنی بر داده می‌تواند عواقب جدی برای فعالیت‌های کسب و کار داشته باشد که ارائه‌دهندگان مراکز داده را با جریمه‌های سنگین روبه‌رو می‌کند.
• قابلیت مقیاس‌پذیری: با رشد روزافزون حجم داده‌ها و نیازهای محاسباتی، قابلیت مقیاس‌پذیری مراکز داده از اهمیت بالایی برخوردار است. با ارائه ماشین‌های مجازی مقیاس‌پذیر و زیرساخت‌های ابری، مراکز داده امکان افزایش یا کاهش منابع محاسباتی و ذخیره‌سازی را به میزان مورد نیاز کاربران فراهم می‌کنند. این قابلیت به سازمان‌ها امکان می‌دهد با تغییر در نیازهای کسب و کار خود، منابع را به‌صورت دقیق و بهینه تنظیم کنند و مانع از بروز هزینه‌های اضافی شوند.
• امنیت داده‌ها: مراکز داده نقش مهمی در تامین امنیت داده‌ها دارند. آن‌ها از روش‌های رمزنگاری، کنترل دسترسی، مکانیزم‌های تشخیص تهدیدات و سیستم‌های پشتیبانی استفاده می‌کنند. این امر به سازمان‌ها و کسب و کارها این اطمینان خاطر را می‌دهد که داده‌های محرمانه و حساس آن‌ها در محیط امنی نگهداری می‌شوند.
• پردازش و تحلیل داده: مراکز داده امکان پردازش و تحلیل داده‌ها را با استفاده از توان محاسباتی بالا و ابزارهای متنوع فراهم می‌کنند. این قابلیت به سازمان‌ها کمک می‌کند تا از داده‌های خود برای استخراج الگوها، پیش‌بینی‌ها، تحلیل‌های تجاری و تصمیم‌گیری‌های بهتر استفاده کنند. همچنین، پردازش و تحلیل داده در مراکز داده به توسعه و پیشرفت فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نیز کمک می‌کند.

امنیت مرکز داده

امنیت مراکز داده اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا مراکز داده میزبان حجم عظیمی از اطلاعات حساس و ارزشمند هستند که اطلاعات مالی، اطلاعات مشتریان، اطلاعات تجاری و موارد مشابه را شامل می‌شود. بنابراین، امنیت مراکز داده برای حفاظت از این اطلاعات بسیار حیاتی است. برخی از جنبه‌های امنیتی کلیدی مراکز داده به شرح زیر است:

• فیزیکی: امنیت فیزیکی مراکز داده شامل محافظت از ساختمان‌ها، دسترسی محدود به منطقه مرکز داده، سیستم‌های کنترل دسترسی فیزیکی مانند قفل‌ها، دوربین‌های مداربسته، سیستم‌های اعلان حریق و سایر تجهیزات امنیتی است.
• شبکه: امنیت شبکه در مراکز داده شامل مجموعه‌ای از روش‌ها و اقداماتی است که هدف آن‌ها جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به شبکه و حفاظت از ارتباطات دادهای است. این فرآیند شامل استفاده از تکنولوژی‌های رمزنگاری، فایروال‌ها، سیستم‌های تشخیص نفوذ، مکانیزم‌های شناسایی و احراز هویت، محدودیت دسترسی و سایر روش‌های امنیت شبکه است.
• ذخیره‌سازی داده‌ها: این فرآیند شامل روش‌ها و مکانیزم‌هایی است که هدف آن‌ها حفاظت از داده‌ها در حالت سکون و همچنین در هنگام انتقال و پردازش است. برای این منظور شرکت‌ها از فناوری‌هایی مثل رمزنگاری داده‌ها، کنترل دسترسی محدود، پشتیبان‌گیری و بازیابی داده‌ها، مکانیزم‌های تشخیص تهدیدات و سایر روش‌های امنیتی مربوط به ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده می‌کنند.
• مدیریت دسترسی: مدیریت دسترسی مشتمل بر تعریف سیاست‌ها، روش‌ها و ابزارهایی است که هدف آن‌ها محدود کردن دسترسی به داده‌ها و منابع در مراکز داده است. این فرآیند شامل مدیریت هویت و دسترسی، تعریف سطوح دسترسی، ثبت ورود و خروج کاربران، مانیتورینگ فعالیت‌ها و سایر اقدامات مرتبط است.
• سیستم عامل و نرم‌افزار: امنیت سیستم عامل و نرم‌افزارهای مورد استفاده در مراکز داده نیز بسیار حایز اهمیت است. باید از سیستم عامل‌ها و نرم‌افزارهای به‌روزرسانی شده و با تنظیمات امنیتی مناسب استفاده شود. همچنین، باید آسیب‌پذیری‌ها و نقاط ضعف ممکن در سیستم عامل و نرم‌افزارها شناسایی و رفع شوند.
• پشتیبانی فیزیکی و فنی: برنامه‌ریزی مناسب برای پشتیبانی فیزیکی و فنی مراکز داده نیز بسیار مهم است که شامل مواردی مثل سیستم‌های پشتیبانی برق، تجهیزات سرمایشی، نگهداری از تجهیزات سخت‌افزاری، پشتیبانی از شبکه و ارتباطات و سایر اقدامات مربوط به پشتیبانی فیزیکی و فنی است.

شرکت لاوان ارتباط  با در اختیارداشتن دانش فنی و آگاهی از استانداردها و همچنین داشتن محصولاتی مطابق  با انواع استانداردهای روز دنیا از جمله: استانداردهای سری ISO/IEC – 11801, ANSI/TIA-568  در حوزه‌ شبکه‌های محلی و استانداردهای مراکزداده ANSI/TIA-942-B, ANSI/BICSI-002, EN50600, ISO/IEC22237 و … به ارایه خدمات نصب و راه‌اندازی زیرساخت‌های شبکه می‌پردازد. لاوان ارتباط پس از تحقیقات گسترده جهت تامین تجهیزات شبکه‌ای در نهایت برند R&M را به‌عنوان بهترین برند اروپایی شناسایی کرده و اقدام به واردکردن محصولات این شرکت کرده است. این برند در تولید محصولات خود از آخرین تکنولوژی‌های روز دنیا استفاده کرده و محصولاتش را با ضمانت‌هایی در سه سطح (5 ساله / 25 ساله / لایف‌تایم) ارایه می‌دهد.

راهکارهای یکپارچه لاوان ارتباط برای مراکزداده

• مشاوره و مطالعات فاز صفر
• مشـــاوره و نیازسنجی طــراحی مراکزداده
• طراحی زیرساخت مراکزداده در چهار بخش معماری، الکتریکال، مکانیکال و ارتباطات
• طـــراحی اکتیو مراکـــزداده
• راهکارهای لاوان ارتباط برای مراکزداده لبه
• مشاوره و مطالعات فاز صفر
• طراحی و تامین تجهیزات برای ایجاد مراکزداده لبه با کاربردهای متفاوت