فناوری به کار گرفته شده به این منظور، MU-MIMO (برگرفته از Multi-User Multi-Input Multi-Output) است که شبیه به یک سوئیچ بیسیم عمل کرده و همزمان، دادههای گوناگونی را به گیرندههای متفاوت ارسال میکند.
این فناوری براساس تکنیک Beamforming، به صورت چندکاربری طراحی شده است که نسخه توسعه یافته نمونه تککاربره آن است و در محصولات نسل اول 11ac به کار گرفته شد. MU-MIMO بهطور همزمان امکان ارسال جریان داده با حداکثر نرخ ارسال 433 مگابیت برثانیه را به حداکثر سه کاربر توسط نقاط دسترسی بیسیم فراهم میکند که در مجموع نرخ ارسال 1.3 گیگابیت بر ثانیه یا بیشتر خواهد بود. تجهیزات 11ac نسل اول بدون MU-MIMO میتوانستند همان مقدار جریان داده را بهطور همزمان، تنها به یک دستگاه ارسال کنند و فقط یک دستگاه میتوانست جریان داده را دریافت کند. بسیاری از کامپیوترها میتوانند جریان سریع دادهها را کنترل کنند، اما تلفنهای هوشمند و تبلتها اساساً قادر به کنترل آنها نیستند. به این ترتیب، چنین دستگاههایی به دلیل محدودیتهای توان، میتوانند فقط یک جریان داده (یا در بهترین حالت دو جریان داده) را دریافت کنند. تصور تلفن همراه یا تبلتی که لازم باشد بیش از 433 مگابیت برثانیه داده دریافت کند، مشکل است. اما این واقعیت که وایفای با طراحی MU-MIMO میتواند، به طور همزمان به کاربران بیشتری سرویس دهد، مزایای زیادی برای شبکههای بیسیم بزرگ، نظیر شبکه فرودگاهها یا استادیومهای ورزشی، به دنبال خواهد داشت. اگر به هر کاربر، چیزی کمتر از 433 مگابیت برثانیه اختصاص داده شود، بهعلت مخارج شبکه و سایر محدودیتها، توان عملیاتی جهان به پایان خواهد رسید، اما با توجه به اینکه یک جریان داده ویدیویی Netflix با کیفیت بالا، فقط 5 مگابیت در ثانیه است، دیگر دلیلی برای نگرانی وجود نخواهد داشت.
تکنیک Beamforming قدرتمند میشود!
تکنیک Beamforming بخشی از استاندارد 802.11n، نسخه پیشین وایفای، است اما 11ac جزئیات بیشتری از آن را شرح میدهد که ارتباط بین نقاط دسترسی و دستگاههای کاربر نهایی را ملموستر خواهد کرد. به طور جداگانه، تکنیک Beamforming نقش مهمی در WiGig (شبکه وایفای گیگابیتی) ایفا میکند که مبتنیبر استاندارد 802.11ad است و میتواند حداکثر ارسالهایی با نرخ 7 گیگابیت بر ثانیه در فواصل کوتاه داشته باشد.
متیو گاست، کارشناس وایفای، در کتاب «802.11ac یک راهنمای حیاتی» مینویسد: «نقاط دسترسی بهصورت سنتی با آنتنهای چند جهتی تجهیز شدهاند که قادر به ارسال پرتوها به همه جهات هستند.» (گاست همچنین بر روند توسعه نرمافزاری نظارت دارد که تجهیزات شبکه Aerohive را طراحی میکند.) وی همچنین میگوید: «یکی دیگر از روشهای ارسال، متمرکز کردن پرتوها به سوی یک گیرنده است، فرآیندی که آن را Beamforming مینامیم. به این ترتیب، یک نقطه دسترسی اطلاعات کافی برای ارسال پرتو رادیویی در یک جهت را خواهد داشت و پرتو میتواند تا مسافت طولانیتری نیز ارسال شود.»
نخستین محصولات 11ac در قالب تکنیک Beamforming تککاربری پیادهسازی شدند که قابلیت یک ارسال به یک گیرنده را داشتند. Beamforming چندکاربری در موج بعدی محصولات 11ac، در سال جاری و سال آینده، به بازار عرضه میشوند که MU-MIMO و ارسال همزمان آن را به چند دستگاه را ممکن میکند.گاست در کتاب خود مینویسد: «قبل از معرفی تکنیک Beamforming چندکاربر، همه دستگاههای 802.11 میتوانستند فقط یک ارسال و فقط به یک دستگاه داشته باشند.»
MU-MIMO، برای شبکههای خانگی با جمعیت فزاینده
در حالت معمولی یک خانه مسکونی هفت دستگاه متصل به شبکه دارد که پیشبینی میشود در سال 2020، به بیست دستگاه افزایش یابد.مزایا:
توسعه توان عملیاتی، تأخیر و صرفهجویی درمصرف برق برای همه کاربراندستگاههای مبتنیبر استاندارد 11ac با فناوری MU-MIMO
- مسیریاب با گروههایی از دستگاههای MU ارتباط دارد.
- در هر گروه حداکثر سه دستگاه MU بهطور همزمان فعال هستند.دستگاههای قدیمی (MIMI تککاربر)
- همچنان توسط مسیریاب پشتیبانی میشوند.
- از قابلیت دسترسی اعتباری فزاینده بهرهمند میشوند.
نخستین نقاط دسترسی 11ac میتوانستند، سه جریان داده با نرخ 433 مگابیت برثانیه و در مجموع نرخ 1.3 گیگابیت بر ثانیه را ارسال کنند. اما، همانطور که پیشتر اشاره کردیم، تنها در صورتی که دستگاه میتوانست به سه جریان داده دریافت کند، این سه جریان داده میتوانستند فقط به یک دستگاه ارسال شوند. بنابراین، یک نقطه دسترسی با نرخ 1.3 گیگابیت بر ثانیه میتواند یک جریان داده با نرخ 433 مگابیت برثانیه را به یک دستگاه ارسال کند، جریان داده دوم با نرخ 433 مگابیت برثانیه به دستگاه دوم و جریان داده سوم نیز به دستگاه سوم ارسال میشود و این وضعیت بدون ارسال همزمان سه جریان داده به هر سه دستگاه، از یک دستگاه به دستگاه دیگر سوئیچ خواهد شد.
گاست میافزاید: «من را به اشتباه نیاندازید، 433 مگابیت برثانیه نرخ مناسبی است. در عین حال، با فضای بیاستفادهای مواجه خواهیم بود که یک نقطه دسترسی میتواند، سه جریان داده 433 مگابیت برثانیه را از طریق آن ارسال کند، اما تلفن من میتواند فقط یکی از آنها را دریافت کند. در این حالت شما دوسوم ظرفیت را از دست میدهید.»
ساخت دستگاههای سیاری که بتوانند از چند جریان داده استفاده کنند، مشکل است. چرا که، در این صورت، به مقداری پردازش سیگنال نیاز خواهد بود و این وضعیت، توان پردازش را تحلیل داده و موجب کاهش عمر باتری خواهد شد. گاست میافزاید که در کنار تلفنهای هوشمند و تبلتها، اپل تیوی و ترموستاتهای نست، گیرندههای تکجریانی به شمار میروند. باید به این موارد تجهیزات پوشیدنی را هم که امکان تعبیه باتریهای بزرگ در آن وجود ندارد، اضافه کرد.
گاست میگوید: «همه این دستگاهها به گونهای طراحی شدهاند که توان مصرفی آنها کم بوده و همچنین تکرشتهای هستند. ممکن است شما در منزل، یک لپتاپ داشته باشید، اما سایر دستگاهها تکجریانی بوده و میتوانند از MIMO چندکاربری، بهره گیرند.» (یکی از موارد استثنا، گلکسی S5 سامسونگ است که از استاندارد 802.11ac دورشتهای برخوردار است.)
حتی در حالی که که مسیریابهای 11ac از چندین دستگاه تکجریانی پشتیبانی میکنند، سرعت سوئیچ آن بین دستگاهها به قدری بالا است که انسان بهطور طبیعی متوجه آن نخواهد شد. کاربری که در حال تماشای یک ویدیو است، به اندازه کافی بافر در دستگاه گیرنده خود دریافت میکند تا ویدیو در هنگام پخش، متوقف نشود. MU-MIMO میتواند تغییرات بزرگی در شبکههای وایفای عمومی ایجاد کند تا بتواند در هر لحظه به صدها کاربر سرویس ارائه دهد و ظرف مدت چند سال، شبکههای خانگی بتوانند به تعداد دستگاههای بیشتری سرویس دهند.
تاد آنتز، قائم مقام مدیریت محصولات شرکت Qualcomm Atheros، میگوید: «ما قادر هستیم از حداکثر 512 کاربر مهمان پشتیبانی کنیم. اگر دستگاه هر کاربر، قابلیت MU-MIMO را داشته باشد، الگوریتم طراحی شده میتواند در هر لحظه به سه کاربر سرویس دهد. از لحاظ تئوری، با این جمعیت مهمان، در شبکههایی با ظرفیت مشابه، نرخ سرویسدهی 2.5 تا 3 برابر بیشتر از نقاط دسترسی امروزی است.» حتی دستگاههایی که قابلیت MU-MIMO ندارند نیز میتوانند از این مزیت بهرهمند شود. چراکه، MU-MIMO باید زمان و پهنای باند بیشتری را برای شبکهها آزاد کند تا بتوانند به تجهیزات قدیمیتر سرویس دهند.
اواخر ماه آوریل، کوالکام تراشههای 802.11ac مجهز به MU-MIMO خود را عرضه کرد. Quantenna، یکی دیگر از شرکتهای سازنده تراشه، حدود یک سال پیش، تراشه سیلیکونی خود را که به فناوری MU-MIMO مجهز بود به بازار عرضه کرد و در ژانویه امسال، ایسوس اعلام کرد که از تراشههای Quantenna برای ساخت یک مسیریاب خانگی 4 جریانی با نرخ انتقال 1.7 گیگابیت استفاده میکند. مسیریاب ایسوس هنوز برای فروش به بازار عرضه نشده است، اما انتظار میرود اواسط سال جاری به بازار عرضه شود.
بهروزرسانی تدریجی...
درحالی که، روترهای خانگی در این رده در سال جاری به بازار عرضه خواهند شد، تولید نمونههای سازمانی آن برای شبکههای بزرگ پیچیدهتر است و احتمال دارد، حتی تا سال 2015 نیز وارد بازار نشود.
در عین حال که شما طی چند ماه آینده خواهید توانست یک روتر Beamforming دوکاربره برای مصرف خانگی خود از بازار تهیه کنید، به احتمال زیاد مدت زمان بیشتری طول خواهد کشید تا سایر تجهیزات مورد نیاز وارد بازار شوند و برای مشتریان ارزش خرید داشته باشد. این تجهیزات ممکن است نتوانند، ارسالهای MU-MIMO کنونی را دریافت کنند اما ممکن است شما با خوششانسی بتوانید آنها را دریافت کنید. در این صورت، تنها یک بهروزرسانی نرمافزاری کافی خواهد بود.
آنتز میگوید: «ما از سال گذشته در حال ایجاد قابلیت دریافت ارسالهای MU-MIMO در تراشهها بودهایم. مشتریانی که در حال حاضر، از این تراشهها استفاده میکنند در آینده نزدیک میتوانند با استفاده از یک بهروزرسانی نرمافزاری این قابلیت را در تجهیزات خود فعال کنند.»
تراشههای جدیدتر کوالکام در بیش از 250 تلفن هوشمند و تبلت، نظیر سامسونگ، نوکیا، اچتیسی، ایسوس، سونی و... استفاده شدهاند. این شرکت میگوید: «برخی مدلها در حال حاضر در دسترس هستند، اما بسیاری دیگر اواخر امسال در بازار عرضه خواهند شد.»
کوالکام نمونه تراشههای خود را برای مسیریابها و گیتویها به شرکتهای سازنده این تجهیزات ارائه کرده است. همچنین، تراشههای 11ac دو جریانی را برای تبلتها و تلفنهای هوشمند ردهبالا و تراشههای تکجریانی را برای تلفنها و تبلتهایی با توان کمتر پیشنهاد کرده است. درحال حاضر، شرکتهای سازنده تلویزیونها، باکسهای set-top و اتومبیلها، تراشههای دوجریانی خود را از کوالکام تهیه میکنند. شرکت برودکام نیز، در ماه اخیر تراشههای MU-MIMO را به بازار عرضه کرد که برای مسیریابهای خانگی، شش جریان 802.11ac و سه جریان 802.11ac را فراهم میکند.
وایفای با نرخ 10 گیگابیت بر ثانیه؟ سازندگان تراشه تلاش میکنند تا توان بالقوه MU-MIMO را آزاد کنند
هنوز پرسشهای بیجواب بسیاری درباره میزان توان و کارایی MU-MIMO وجود دارد. کوالکام پس از آزمایشهای گسترده، تصمیم گرفت تعداد کاربرانی را که میتوانند توسط یک نقطه دسترسی با چهار آنتن پشتیبانی شوند، محدود کند.
آنتز میگوید: «با استفاده از رادیوی چهار آنتنی ما میتوان تعداد مشترکانی را که بهطور همزمان با آنها صحبت میکنیم به سه کاربر کاهش داد. به کمک چهار آنتن، آن چه در شبیهسازی و اندازهگیریها مشاهده کردیم، این است که ما میتوانیم سیگنالی با دقت کافی حاصل از پرتوها و نقاط صفر ایجاد کنیم تا به حداکثر نرخ انتقال مورد نیاز برای 11ac برای سه جریان داده دست یابیم.» (یک نقطه “صفر” از ارسال داده به گیرندههای نامربوط جلوگیری میکند.)
تعداد جریان داده فضایی با توجه به تعداد آنتنها محدود میشود. گاست میگوید: «اگر دو آنتن در اختیار داشته باشید، دو جریان داده فضایی خواهید داشت. اما، این به آن معنا نیست که یک جریان فضایی از اولین آنتن و جریان داده فضایی دیگر از آنتن دوم خارج میشود، بلکه این دو آنتن، ترکیبی از دو جریان داده فضایی است. اگر شما چهار آنتن داشته باشید، چهار جریان داده فضایی دراختیار شما خواهد بود.»
گاست در اینباره میگوید: «استاندارد 11ac از حداکثر هشت جریان پشتیبانی میکند که هریک دارای نرخ انتقال 433 مگابیت برثانیه دارند، اما در عمل پیادهسازی آن دشوار است.» درست چند روز بعد از این سخنرانی، کوالکام سری جدیدی از تراشههای خود را معرفی کرد که سال آینده به بازار عرضه خواهد شد و قادر است هشت رشته داده را از هشت آنتن ارسال کند. کوالکام همچنین با خودداری از معرفی ترفندهایی که برای طراحی این تراشه استفاده شده است، اعلام کرد که این تراشه از نرخ ارسال 10 گیگابیت برثانیه پشتیبانی میکند. سخنگوی Quantenna میگوید: «ما قادر هستیم با پیادهسازی کانالهای 160 مگاهرتز، 8×8 MIMO و پشتیبانی از دو باند همزمان و برخی تکنیکهای Standard+ که در حال حاضر در کنار هم مورد استفاده قرار نمیگیرند، به نرخ انتقال 10گیگابیت در ثانیه دست یابیم.»
Quantenna میگوید: «پهنای باند کانالهای 160مگاهرتز دو برابر کانالهای به کار گرفته شده در محصولات 802.11ac کنونی و تراشهها جدید Qualcomm است. استفاده از کانالهایی با پهنای بیشتر، تعداد مشترکان را کاهش میدهد، اما از FCC انتظار داریم که طیف فرکانس 5 گیگاهرتز را گستردهتر کند و به همین دلیل است که کانال 160مگاهرتز این تغییر را حس خواهد کرد.» گاست اضافه میکند: «کانالهای 160مگاهرتز میتوانند ظرفیت هر رشته را تا 866 مگابیت برثانیه افزایش دهند.»
شكل1: مسیریاب Asus با قابلیت پشتیبانی از MU-MIMO که آماده عرضه به بازار است
هشت رشته با نرخ 866 مگابیت برثانیه، روی هم نرخ انتقال 6.6 گیگابیت بر ثانیه در اختیار کاربران قرار میدهند که با نرخ 10 گیگابیت بر ثانیه که Quantenna وعده داده بود، فاصله دارد. با وجود این، گاست میگوید که Quantenna باید با کاهش کد تصحیح خطا، که منجر به ارسال بیتهای اضافی و در نهایت افزونگی میشود، این نرخ را به 8.3 گیگابیت برثایه برساند.
از آنجا که Quantenna به استفاده از دو باند اشاره دارد، ممکن است برای به کارگیری طیف فرکانس 2.4 گیگاهرتز تلاش کند. در حالی که، استاندارد 802.11ac فقط از باند 5 گیگاهرتز پشتیبانی میکند، با مشخصات نسخه قبلی وایفای قبلی مطابقت دارد که از باند 2.4 گیگاهرتزاستفاده میکند، مطابقت دارد. گاست معتقد است Quantenna میتوانست، از مدولاسیون 256-QAM در استاندارد 802.11ac به نرخ 2.4 گیگاهرتز برسد و رادیو 2.4 گیگاهرتز را تشکیل دهد تا از کانالهای 40 مگاهرتز با هشت جریان داده فضایی استفاده کند. به این ترتیب، با حذف کد تصحیح خطا، میتوان به نرخ انتقال 1.6 گیگابیت بر ثانیه یا 1.9 گیگابیت بر ثانیه دست یافت و با استفاده از مجموع کارآیی بالقوه کانال، به حداکثر نرخ تئوری انتقال 10.2 گیگابیت بر ثانیه رسید.
گاست همچنین متذکر میشود: «حذف کد تصحیح خطا، فقط روی کانالهای کاملاً عاری از خطا امکانپذیر است. به کارگیری مدولاسیون 256-QAM روی باند 2.4 گیگاهرتز کار بزرگی نیست؛ بسیاری از تراشهها در حالحاضر این فرآیند را انجام میدهند و اگر نتوانید از نرخ بالای ارسال پشتیبانی کنید، وایفای به سرعت پایینتر باز خواهد گشت.» استفاده از هشت جریان داده فضایی روی باند 2.4 گیگاهرتز، کموبیش دشوار به نظر میرسد؛ اما با وجود اقلیتی پذیرفتنی، در گروه استانداردها، که مایل هستند ویژگیهای 11ac روی باند 2.4 گیگاهرتز نیز در دسترس باشد، مطرح کردن این مسئله چندان ضرورتی ندارد. سخنگوی Quantenna میگوید: «در حال حاضر، شرکت قادر به بیان جزئیات این طرح نیست، اما با پیوستن به استاندارد 802.11ac به نرخ انتقال 10گیگابیت بر ثانیه خواهیم رسید.»
شكل2: تراشه QSR1000 802.11ac مربوط به شرکت Quantenna با قابلیت پشتیبانی از MU-MIMO
MU-MIMO برای روزهای بزرگی آماده میشود
زمانی که تراشهسازان تراشه سیلیکونی جدید را به بازار معرفی کردند، برای تولیدکنندههای تجهیزات شبکه، نظیر Aerohive، نیز طرحهایی بهعنوان طرحهای مرجع فراهم کردند. سختافزار مرجع نقاط دسترسی مصرفکننده شباهت دارد و به همین دلیل است که مسیریابهای خانگی مبتنیبر استانداردهای جدید، قبل از محصولات کلاس تجاری، به بازار عرضه شدند. گاست میگوید: «طرح مرجع، مشابه طرحهای قدیمی محصولات تجاری است. تغییر طرح مرجع به منظور بهکارگیری در محصولات تجاری، کار سادهای نیست.»
به کارگیری وایفای در ابعاد بزرگ، شامل صدها نقطه دسترسی به منظور ارسال سیگنال به هزاران دستگاه است. به این ترتیب، این شبکهها باید ارتباطاتی نظیر رومینگ را راهبردی کرده و تخصیص کانال را بهصورت هماهنگ کنترل کنند. همه این فرآیندها، بدون اعمال جبر به ارائهکنندگان خدمات فناوری اطلاعات به منظور پیاده سازی پیکربندی جدید برای شبکهها، بهصورت خودکار صورت میگیرند. گاست معتقد است این ویژگیها موجب میشود که وایفای ابعاد بزرگ، شبیه به وایفای خانگی به نظر برسد.
حجم دادههایی که میتوانند در هر جریان داده قرار گیرند، به آزمایشهای صورت گرفته در آزمایشگاههای Aerohive و سایتهای مشترکان بستگی زیادی دارد. گاست در یک مصاحبه ویدیویی گفته است: «ارسال داده به چند مشترک، ممکن است سطح نویز را برای تمامی کاربران متصل به یک نقطه دسترسی بالا ببرد، بنابراین، احتمال دارد که شبکه نتواند از نرخ 433 مگابیت بر ثانیه روی هر جریان داده پشتیبانی کند.»
او میافزاید: «مدیریت تداخل با انتخاب کانالهای مناسب، یکی از اساسی ترین نکاتی است که باید هنگام ایجاد یک نقطه دسترسی با ابعاد بزرگ به آن توجه کرد.» با این توضیحات، به علت وجود سربار شبکه، توان عملیاتی واقعی شبکه اغلب حداقل 33 درصد کمتر از مشخصات وایفای است. ارسال سه جریان داده به سه کاربر، بهصورت همزمان، لزوماً توان شبکه را سه برابر نمیکند. گاست میگوید: «ممکن است در این حالت به 2.7 برابر توان عملیاتی دست یابیم که این مقدار، یک بهره عالی به شمار نمیرود، اما مقدار قابل توجهی است.
با وجود این، قابلیت Beamforming در هدایت پرتوها به سوی گیرندههای مشخص، تداخل را کاهش میدهد. در مجموع، گاست معتقد است گذر از ارسالهای وایفای تککاربری به سوی MU-MIMO شبیه به تغییر شبکه کابلی از هاب به سوئیچ است.
او میگوید: «در حال حاضر، همه مردم تفاوت بین یک هاب اترنت و یک سوئیچ اترنت را بهخوبی درک میکنند. در یک هاب، شما دادههای خود را روی یک پورت قرار داده و آنها را در همه پورتهای خروجی دریافت خواهید کرد. در یک سوئیچ، دادههای ورودی فقط به آدرس گیرنده تحویل داده میشود. همین کاهش میزان درگیری همه پورتهای خروجی، مزیت اصلی یک سوئیچ اترنت به شمار میرود.»
وی همچنین میافزاید: «کاربران این واقعیت را درک میکنند. به همین دلیل است که سوئیچها بهطور معمول ارزش بیشتری داشته و در سراسر دنیا توسط کاربران تهیه و مورد استفاده قرار میگیرند. آن چه هماکنون ما مشغول انجام آن با MIMO چندکاربری هستیم، معادل وایفای همین تفاوتها است. با متمرکز کردن ارسال، میزان درگیری سایر گیرندهها در شبکه را کاهش داده و مجموعه فیزیک کاملاً جدیدی برای وایفای ایجاد میکنیم.»
ماهنامه شبکه را از کجا تهیه کنیم؟
ماهنامه شبکه را میتوانید از کتابخانههای عمومی سراسر کشور و نیز از دکههای روزنامهفروشی تهیه نمائید.
ثبت اشتراک نسخه کاغذی ماهنامه شبکه
ثبت اشتراک نسخه آنلاین
کتاب الکترونیک +Network راهنمای شبکهها
- برای دانلود تنها کتاب کامل ترجمه فارسی +Network اینجا کلیک کنید.
کتاب الکترونیک دوره مقدماتی آموزش پایتون
- اگر قصد یادگیری برنامهنویسی را دارید ولی هیچ پیشزمینهای ندارید اینجا کلیک کنید.
نظر شما چیست؟